ବାରିପଦା ଅଫିସ,୧୭।୧- ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲାରେ ମକର ହେଉଛି ଗଣପର୍ବ। ଏହି ପର୍ବ ସମୟରେ ଜିଲାର ବାରୁଣୀ ଘାଟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ଦାମୋଦର ମେଳା। ବାରିପଦା ସହର ସ୍ଥିତ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ, ଜରାଳୀ ଓ ସରାଳୀର ସଙ୍ଗମସ୍ଥଳ ହେଉଛି ବାରୁଣୀ ଘାଟ। ଏହି ଘାଟରେ ଶୁକ୍ରବାରଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଦାମୋଦରମେଳା। ଜିଲାରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ସାନ୍ତାଳ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ମୃତକଙ୍କ ସମୂହ ଅସ୍ଥି ବିସର୍ଜନକୁ ଦାମୋଦର ମେଳା ତଥା ଦାମୋଦର ଯାତ୍ରା କୁହାଯାଏ। ଏହା ମୃତ୍ୟୁ ସଂସ୍କାରର ଶେଷ ପର୍ବ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାନ୍ତାଳ ପରିବାର ସେମାନଙ୍କର ଆତ୍ମୀୟ ପରିଜନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଅସ୍ଥିକୁ ଗଙ୍ଗାନଦୀରେ ବିସର୍ଜନ ପାଇଁ ମାଟିରେ ପୋତି ରଖନ୍ତି। ମାତ୍ର ଆର୍ଥିକ ଦୁର୍ବଳତା ହେତୁ ଗଙ୍ଗା ନଦୀକୁ ଯାଇ ନ ପାରି ବାରୁଣୀ ଘାଟରେ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଅବସରରେ ବିସର୍ଜନ କରିଥାନ୍ତି। ଏହି ମେଳାରେ ଅସ୍ଥି ବିସର୍ଜନ କରିବା ପାଇଁ କେବଳ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ନୁହେଁ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଜିଲାର ସାନ୍ତାଳ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପରିବାର ସମେତ ପଡ଼ୋଶୀ ରାଜ୍ୟ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଓ ଝାଡଖଣ୍ଡରୁ ଏହି ପରିବାର ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇଥାନ୍ତି। କାହିଁ କେଉଁ ଆଦିମ କାଳରୁ ଚାଲି ଆସୁଛି ଏହି ପରମ୍ପରା। ଲୋକେ ନିଜର ଆତ୍ମୀୟଙ୍କ ଅସ୍ଥିକୁ ଧରି ନାଚଗୀତ ମାଧ୍ୟମରେ ନଦୀ ଘାଟକୁ ନେଇଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ସେଠାରେ ସେମାନେ ଲଣ୍ଡା ହେବା ସହ ଅସ୍ଥିକୁ ପାଣିରେ ବିସର୍ଜନ କରିଛନ୍ତି। ମେଳାରେ ବିଭିନ୍ନ ଦୋକାନ ପଡ଼ିବା ସହ ଆଦିବାସୀଙ୍କ ପାରମ୍ପରିକ ଲୁଗାପଟା ମଧ୍ୟ ବିକ୍ରି ହେଉଛି। ଏହି ମେଳାର ଆୟୋଜନ ପାଇଁ ଆୟୋଜକଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରସ୍ତୁତି ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି। ବାରିପଦା ପୌର ପରିଷଦ ପକ୍ଷରୁ ସମସ୍ତ ଆନୁଷଙ୍ଗିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ସୁରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ୨ ପ୍ଲାଟୁନ ପୋଲିସ ଫୋର୍ସ ମୁତୟତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଝାଡଖଣ୍ଡ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ସମେତ ବାଲେଶ୍ୱର, କେନ୍ଦୁଝର, ଯାଜପୁର, କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜିଲାଗୁଡିକରୁ ସାନ୍ତାଳ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକେ ଆସି ଏଠାରେ ସମୂହ ଅସ୍ଥି ବିସର୍ଜନ କରିଥାନ୍ତି।