ବାଲେଶ୍ୱର ଅଫିସ,୧୮।୪- ବାଲେଶ୍ୱରରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପାଳିତ ହେଉଥିବା ଜଉକଣ୍ଢେଇ ବାହାଘର ଲୋକକଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି, ଲୋକକଥା, ଲୋକସାହିତ୍ୟ ପରମ୍ପରାରେ ଏକ ଅଦ୍ୱିତୀୟ ଲୋକପର୍ବର ମାନ୍ୟତା ଲାଭ କରିଛି। । କେବଳ ଓଡି଼ଶାରେ ନୁହେଁ, ସାରା ଭାରତରେ ଏଭଳି ଉତ୍ସବ ପାଳନ ବିରଳ। ଜାତି-ଧର୍ମବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମସ୍ତେ ଏଥିରେ ସାମିଲ ହୋଇ ପୁରାତନ ସଂସ୍କୃତିକୁ ଉଦ୍ଜୀବିତ ରଖି ଆସୁଛନ୍ତି।
୨୦୧୧ରୁ ବାଲେଶ୍ୱରର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଜଉକଣ୍ଢେଇ ବାହାଘର ବର୍ଷକୁ ବର୍ଷ ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ରୂପ ନେଇ ଲୋକାଦୃତ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ଦୀର୍ଘ ଅଢ଼େଇ ମାସ ଧରି ପାଳିତ ହେଉଥିବା ଏହି ଉତ୍ସବର ଏଥର ପର୍ବ ଦୋଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସେଦିନ ଜଉକଣ୍ଢେଇରେ ନିର୍ମିତ ହେବାକୁ ଥିବା କନିଆ ଓ ବରଙ୍କ ନାମକରଣ କରାଯାଇଥିଲା। ରାମନବମୀରେ କନିଆବର ଜଉକଣ୍ଢେଇ ନିର୍ମାଣର ଶୁଭାରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହାପରେ ଚନ୍ଦନ ପୂର୍ଣ୍ଣୀମାରେ ଲଗ୍ନଧରା ଯାଇ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀରେ ବାହାଘର ହେବା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ସାବିତ୍ରୀ ଅମାବସ୍ୟାର ଆଗ ଦିନ ଚତୁର୍ଥୀ ଭୋଜି ହୋଇ ପର୍ବର ପରି ସମାପ୍ତି ଘଟିବ । ବିଲୁପ୍ତ ଲୋକକଳାକୁ ଉଦ୍ଜୀବିତ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ଜଉକଣ୍ଢେଇ ବାହାଘର ଉତ୍ସବ ଜନମାନସରେ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରି ପାରିଛି।
ଏଥର ଜଉକଣ୍ଢେଇ କନିିଆ ଓ ବରଙ୍କ ନାମ ଟୁସୁ ଓ ଶଙ୍କର ରଖାଯାଇଛି। ଜଉକଣ୍ଢେଇ ବାହାଘର ଉତ୍ସବ କମିଟି ପକ୍ଷରୁ ବାଲେଶ୍ୱର ସହର ଉପକଣ୍ଠ ବାମପଦାସ୍ଥ ନୋସି ଉତ୍କଳାରେ ଟୁସୁ ଓ ଶଙ୍କର ଜଉକଣ୍ଢେଇଙ୍କ ନିର୍ମାଣ କାଯର୍ୟ ଶୁଭାରମ୍ଭ ହେବା ଅବସରରେ ଏକ ଭବ୍ୟ ସଭା ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା। ତ୍ରୀବେଣୀଶ୍ୱର ଭାଗବତ ପୀଠର ମଠାଧୀଶ ଦୟାନନ୍ଦ ଦାସ ମହାରାଜ ଗତ ଶନିବାର ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଏହାକୁ ଉଦ୍ଘାଟନ କରିଥିଲେ। ଜଉକଣ୍ଢେଇ ବାହାଘରର ଆବାହକ ଶିଳ୍ପୀ କେଶୁଦାସ ମଞ୍ଚ ଆହ୍ବାନ କରିଥିଲେ। କମିଟିର କାଯର୍ୟକାରୀ ସଭାପତି ଇଂ. ହୃଷିକେଶ ସାହୁ ପୌରୋହିତ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସମ୍ପାଦକ ଡା. କୁମାର ଗୋପାଳ ପ୍ରାକ୍ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ଏହି ଅବସରରେ ଅମୃତବେଳାରେ ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ, ଗଙ୍ଗାହାର ଓ ସୋଣ ନଦୀର ସଂଗମସ୍ଥଳରେ ଥିବା ତ୍ରୀବେଣୀ ଘାଟରୁ ପୂଜାପାଠ କରାଯାଇ ମାଟି ଓ ଜଳ ଅଣଯାଇଥିଲା। ନିରଞ୍ଜନ ଗିରିଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପାଦନ ହୋଇଥିଲା। କାଠସଂଗଡ଼ାର ସଂକୀର୍ତ୍ତନ ଦଳର ଶୋଭାଯାତ୍ରା ମଧ୍ୟରେ ଏହି ପବିତ୍ର ମାଟି ଓ ଜଳକୁ ନୋସି ଉତ୍କଳାକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା। ପରେ ଶିଳ୍ପୀ କନକଲତା ଦାସ ଓ ସାଥୀମାନେ ଉକ୍ତ ମାଟି ଓ ପାଣିରେ ଜଉକଣ୍ଢେଇ ଗଢ଼ିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଉତ୍ସବରେ ନୋସାକା ତଥା କନ୍ୟା ଅନମୋଲର ମୁଖ୍ୟ ସରୋଜ କୁମାର ଦାସ ମୁଖ୍ୟଅତିଥି ଭାବେ ଯୋଗଦେଇ ଥିଲେ। ବ୍ରହ୍ମନାଥ ରଥ ଓ ବିଜୟ କୁମାର ଆଚାଯର୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ଜଉକଣ୍ଢେଇର ପରମ୍ପରା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। କମିଟିର ସଦସ୍ୟା ରଚନା ସେନ ଶେଷରେ ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ। ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଆୟୋଜିତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଶିଶୁ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ ବୈଶାଖୀ ଗିରି ଓ ଶ୍ରାବଣୀ ଗିରି ଜଗନ୍ନାଥ ଜଣାଣ ଓ ଦେଶାମତ୍ବୋଧକ ସଙ୍ଗୀତ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ। ଜଉକଣ୍ଢେଇ ଶିଳ୍ପୀ ଭାନୁମତୀ ସାହୁ, ଫୁଲମଣୀ ସିଂ, ରଜନୀ ସାହୁ, ମମତା ସିଂ, ଯଶୋମିତ୍ରା ସିଂ, ରୁନୀ ସିଂ ପ୍ରମୁଖ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଭୀମପୁରାସ୍ଥ କୋଶମ୍ବନଗରର ଦୁବଲାଗଡ଼ରେ ୧ମାସ ଧରିି ମାଗଣା ଜଉକଣ୍ଢେଇ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ କାଯର୍ୟକ୍ରମ କରାଯିବ ବୋଲି କମିଟି ତରଫରୁ ଘୋଷଣା କରିଯାଇଥିଲା। ଆସନ୍ତା ୩୦ ତାରିଖରେ ଲଗ୍ନଧରା ଓ ମେ ୨୯ରୁ ଜୁନ୍ ୨ ତାରିଖ ପଯର୍ୟନ୍ତ ବାହାଘର କାଯର୍ୟକ୍ରମ ବାଲେଶ୍ୱରର ଗାନ୍ଧୀ ସ୍ମୃତି ଭବନଠାରେ ଆୟୋଜନ କରାଯିବାକୁ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି। ଚଳିତବର୍ଷ ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ବାହାରୁ ଅନେକ ବରେଣ୍ୟ ଅତିଥିଙ୍କୁ ଏହି ଉତ୍ସବକୁ ଆମନ୍ତ୍ରିତ କରାଯିବା ଲାଗି ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି।