କାଲିଫର୍ଣ୍ଣିଆ: ସାଧାରଣତଃ କୌଣସି ନା କୌଣସି ଜେଲ୍ରୁ କଏଦୀ ଖସି ପଳାଉଥିବା ଖବର ନିଶ୍ଚିତ ଶୁଣିଥିବେ। ମାତ୍ର ଆଜି ଏମିତି ଏକ ଜେଲ୍ ସମ୍ପର୍କରେ କହିବୁ ଯାହା ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ। ଏହି ଜେଲ୍ରୁ କୌଣସି କଏଦୀ କେବେ ଖସି ପଳାଇବାର ସୁଯୋଗ ପାଇନାହାନ୍ତି। ଯଦିଓ ଅନେକ କଏଦୀ ଚେଷ୍ଟା କରି ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହି ଜେଲ୍ର ନାମ ଆଲକାଟ୍ରାଜ୍ ଜେଲ। ଏହା କାଲିଫର୍ଣ୍ଣିଆର ସାନ୍ ଫ୍ରାନ୍ସିସ୍କୋ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଆଲକାଟ୍ରାଜ୍ ଦ୍ୱୀପରେ ଅବସ୍ଥିତ। ୧୯୩୪ରେ ଏହି ଜେଲ୍ ଖୋଲା ଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଅଧିକ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେତୁ ୧୯୬୩ରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଜେଲ୍କୁ ସଂଗ୍ରାହାଳୟ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି। ଯାହାକୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକ ପରିଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି। ଏହି ଜେଲ୍କୁ ‘ଦ ରକ୍’ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏହାର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ୱରେ କଡ଼ା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ଶୀତଳ ଜଳ ଚାରିପଟେ ଘେରି ରହିଛି। ଏହି ଜେଲ୍କୁ ଆମେରିକାର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କାରାଗାର ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା। ଯେଉଁଥିରୁ କୌଣସି କଏଦୀ ଖସି ଯାଇପାରିବେ ନାହିଁ।
କୁହାଯାଏ, ଏହି କାରାଗାରରେ ଆମେରିକାର ସବୁଠାରୁ ଦୁର୍ଦ୍ଦାନ୍ତ କଏଦୀଙ୍କୁ ରଖାଯାଇଥିଲା। ଜେଲ୍ର ୨୯ ବର୍ଷର ଇତିହାସରେ ଯଦିଓ ସମୁଦାୟ ୩୬ କଏଦୀ ଏଠାରୁ ଖସିଯିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୧୬ଜଣଙ୍କୁ କାବୁ କରାଯାଇଥିଲା। କେତେକଙ୍କୁ ପୋଲିସ ଗୁଳିରେ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କେତେକ ପାଣିରେ ବୁଡ଼ି ଯାଇଥିଲେ। ୫ କଏଦୀଙ୍କ ମୃତଦେହ ପୋଲିସ ପାଇ ନ ଥିଲା।