”କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ସଫଳ ମୁକାବିଲା କରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ହିଁ ଏକ ମାତ୍ର ଫଳପ୍ରଦ ବ୍ୟବସ୍ଥା । ଏହି ଭାଇରସ୍ର ଆବିର୍ଭାବର ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ କେଇ ମାସ ଅତିବାହିତ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ବିକାଶ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଆପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୟମ ଚଳାଇ ଆସୁଛନ୍ତି।ମାତ୍ର ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାର ବିକାଶ ଏକ ସମୟସାପେକ୍ଷ ପ୍ରକ୍ରିୟା ହୋଇଥିବାରୁ
ଏଥିପାଇଁ ହୁଏତ ଆମକୁ ଆଉ କିଛି ଦିନ
ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।“
କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ସଫଳ ମୁକାବିଲା କରିବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ହିଁ ଏକ ମାତ୍ର ଫଳପ୍ରଦ ବ୍ୟବସ୍ଥା। ଏହି ଭାଇରସ୍ର ଆବିର୍ଭାବର ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ କେଇ ମାସ ଅତିବାହିତ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ବିକାଶ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଆପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୟମ ଚଳାଇ ଆସୁଛନ୍ତି। ମାତ୍ର ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାର ବିକାଶ ଏକ ସମୟସାପେକ୍ଷ ପ୍ରକ୍ରିୟା ହୋଇଥିବାରୁ ଏଥିପାଇଁ ହୁଏତ ଆମକୁ ଆଉ କିଛିଦିନ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଅଧିକାଂଶ ଟିକା କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ବାହାର ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନ୍ (Spike Protien)କୁ ଟର୍ଗେଟ୍ କରିଥାନ୍ତି। ଭାଇରସ୍ ଏହି ଅଙ୍ଗକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବକୋଷ ସହିତ ସହଜରେ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ବିକାଶ ପଥରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ଟିକା ଭାଇରସ୍ର ଏହି ଅଙ୍ଗକୁ ଅକାମୀ କରିଦେଇ ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ସଂକ୍ରମଣର ଆଶଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରେ। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ମତ ଯେ ଏହି ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନ୍ ମନୁଷ୍ୟ ଶରୀରରେ ଏଭଳି କିଛି ଆଣ୍ଟିବଡି (Antibody) ସଷ୍ଟିକରେ, ଯାହା ଭାଇରସ୍ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସଂକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିହତ କରେ। ବିଶ୍ବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଙ୍ଗଠନ (WHO)ର ତାଲିକା ଅନୁଯାୟୀ ବିଶ୍ବ ସାରା ପ୍ରାୟ ୧୦୦ଟି ସରକାରୀ ଓ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାର ବିକାଶରେ ଚେଷ୍ଟା ଚଳାଇ ଥିବାବେଳେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପଥରେ ଥିବା ଏଭଳି କିଛି ପ୍ରମୁଖ ଟିକା ସମ୍ପର୍କରେ ନିମ୍ନରେ ଆଲୋକପାତ କରାଗଲା ।
ଚାଇନା ଟିକା Ad୫-nCoV
ଚାଇନାର ଏକ ବାୟୋଟେକ୍ କମ୍ପାନୀ କାନସିନୋ ବାୟୋଲଜିକ୍ସ (CanSino Biologics) ଦ୍ବାରା ବିକଶିତ ଏହି ଟିକା ପ୍ରଥମେ ମନୁଷ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପରୀକ୍ଷଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚତ୍ଥିଲା । ଏହା ବର୍ତ୍ତମାନ କ୍ଲିନିକାଲ ପରୀକ୍ଷଣର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅଛି। ଏହି ଟିକା ଆଡେନୋ ଭାଇରସ୍ ନାମକ ଏକ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଭାଇରସ୍ ଜରିଆରେ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବକୋଷ ମଧ୍ୟକୁ ଭାଇରସ୍ର ବାହାର ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନର ଡି.ଏନ୍.ଏ.କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରିଥାଏ, ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଜୀବକୋଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନର ଗଠନ କରିଥାଏ। ଏହି ଟିକାର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପରୀକ୍ଷଣ ସମାପ୍ତ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୬ ମାସ ସମୟ ଲାଗିବ ଏବଂ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଏହି ଟିକା ବଜାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଏ।
ବ୍ରିଟିଶ ଟିକା : ChAdOx୧
ବ୍ରିଟେନର ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ୍ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ ଦ୍ବାରା ବିକଶିତ ଏହି ଟିକା ଏବେ କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷଣର ମିଳିତ ୨ୟ ଓ ୩ୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅଛି । ଏହି ଟିକାର ସଫଳତା ନେଇ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏତେ ଆଶାବାଦୀ ଅଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏହି ଟିକାର ସମୂହ ଉତ୍ପାଦନ ନିମନ୍ତେ ଅର୍ଡର ଦେଇ ସାରିଲେଣି ଏବଂ ଆଗାମୀ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଏହାର ୧୦ ଲକ୍ଷ ନମୁନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବ ବୋଲି ଜଣାଯାଏ।
ChAdOx୧ର କାର୍ଯ୍ୟପ୍ରଣାଳୀ ମୂଳତଃ ଚାଇନା ଟିକା Ad୫-nCoV ସହିତ ସମାନ। ଏହି ଟିକା ଏକ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଭାଇରସ୍ ଜରିଆରେ ମନୁଷ୍ୟ ଜୀବକୋଷ ମଧ୍ୟକୁ କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ବାହାର ପୃଷ୍ଠରେ ଥିବା ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନର ଡି.ଏନ୍.ଏ.କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରିଥାଏ, ଯାହା ଜୀବକୋଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନର ଗଠନ କରିଥାଏ। ଏହା ଆମ ଶରୀରର ପ୍ରତିରୋଧକ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସକ୍ରିୟ କରି ଏପରି କିଛି ଅଣୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରେ, ଯାହା କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅକାମୀ କରିଦିଏ। ଫଳରେ କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ସଂକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିହତ କରିହୁଏ। ଯଦିଓ ଏହି ଟିକାର ସମସ୍ତ କ୍ଲିନିକାଲ ପରୀକ୍ଷଣ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ମଇ ମାସ ସୁଦ୍ଧା ସମାପ୍ତ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଏ, ତଥାପି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପରୀକ୍ଷଣର ଫଳାଫଳକୁ ଭିତ୍ତି କରି ସ୍ବଳ୍ପ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ବଜାରକୁ ଏହି ଟିକାର ଜରୁରୀ ଯୋଗାଣ କରିପାରିବେ ବୋଲି ଭରସା ଦେଇଛନ୍ତି।
ଆମେରିକୀୟ ଟିକା : INO-୪୮୦୦
ଏକ ଆମେରିକୀୟ ସଂସ୍ଥା ଇନୋଭିଓ ଫାର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ୍ସ (Inovio Pharmaceuticals) ଦ୍ବାରା ବିକଶିତ ଏହି ଟିକା ଏବେ କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରୀକ୍ଷଣର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଅଛି। ଏହା ଏକ ନୂତନ ଟିକାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ, ଯାହାଦ୍ବାରା ଶରୀର କିଛି କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ଖଣ୍ଡ ନିଜେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ। ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ଶରୀର ମଧ୍ୟକୁ ଡି.ଏନ୍.ଏ.ର କିଛି ଖଣ୍ଡ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଇଥାଏ; ଯେଉଁଥିରେ କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନର ଜିନୀୟ ସଂକେତ ସଞ୍ଚତ୍ତ ଥାଏ। ବିଶ୍ବାସ କରାଯାଏ ଯେ, ଶରୀର ଏହି ଜିନୀୟ ସଂକେତକୁ ଅବଧାରଣା ପୂର୍ବକ ନିଜେ ଏହି ସ୍ପାଇକ୍ ପ୍ରୋଟିନ୍ ସଂଶ୍ଳେଷିତ କରି କରୋନା ବିପକ୍ଷରେ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକତା ସୃଷ୍ଟି କରିବ। କମ୍ପାନୀର ଯୋଜନା ମୁତାବକ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ପ୍ରଥମାର୍ଦ୍ଧ ବେଳକୁ ଏହି ଟିକାର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପରୀକ୍ଷଣ ସମାପ୍ତ ହେବ।
ନିଷ୍କ୍ରିୟ ପାରମ୍ପରିକ ଚାଇନା ଟିକା
ଇତି ମଧ୍ୟରେ ଚାଇନାର ଏକ ସରକାରୀ ଫାର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ୍ ସଂସ୍ଥା ମତ କିମ୍ବା ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ନମୁନାକୁ ନେଇ ପାରମ୍ପରିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଏକ ଟିକା ବିକଶିତ କରିଛି। ଏହା ଗତ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ପରୀକ୍ଷଣର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛି। ଏହି ପଦ୍ଧତି ଅନୁସାରେ ପ୍ରୟୋଗଶାଳାର କିଛି ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରୋନା ଭାଇରସ୍ର ନମୁନାକୁ ଶରୀର ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଏ । ଶରୀରର ପ୍ରତିରୋଧକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏହି ନମୁନାକୁ ଚିହ୍ନିପାରି ଏପରି କିଛି ଆଣ୍ଟିବଡି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ, ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପ୍ରକୃତ କରୋନା ସଂକ୍ରମଣ ହେଲେ ଭାଇରସ୍କୁ ମାରିଦିଏ । ଏବେ ପରୀକ୍ଷଣର ଦ୍ବିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଥିବା ଏହି ଟିକା ଅତି ଶୀଘ୍ର ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପ୍ରବେଶ କରିବ ଏବଂ ପ୍ରକୃତ ଟିକା ବଜାରରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବା ନିମନ୍ତେ ବର୍ଷେ ସମୟ ଲାଗିଯିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଏ।
ନିକୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ସାହୁ
– ଏଜୁକେଶନ୍ ଅଫିସର,
ଆଞ୍ଚଳିକ ବିଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର, ଭୋପାଳ
ମୋ: ୮୦୧୮୭୦୮୮୫୮