ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୮-୮: କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ଜରିଆରେ ଅନୁଚ୍ଛେଦ ୩୭୦କୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିନେବା ପରେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର ଓ ଲଦାଖକୁ ଦୁଇଟି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଛନ୍ତି। ତେବେ ଏହି ଦୁଇ ଅଞ୍ଚଳକୁ ୧ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପ୍ୟାକେଜ ଦେଇ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିବା ଲାଗି ସରକାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ସରକାରଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଖୁବ୍ଶୀଘ୍ର ଘୋଷଣା କରିବେ।
ପିଡିପି-ଭାଜପା ମେଣ୍ଟ ସରକାର ଭାଙ୍ଗିବା ପରେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରେ ଏବେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ ହୋଇଛି। ତେବେ ଏହି ଦୁଇଟି ଅଞ୍ଚଳର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖରାପ ହୋଇପଡିଛି। ତେବେ ବିଳମ୍ବରେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଶର ମୁଖ୍ୟଧାରାକୁ ଆଣିବା ଏବେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି। ଏଥିପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ୨୦୧୫ ନଭେମ୍ବର ୭ରେ କଶ୍ମୀରର ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ବିକାଶ ଏଜେଣ୍ଡା ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜ୍ୟର ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ୮୦,୦୬୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ପାଣ୍ଠିର ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ଅର୍ଥ ଏବେ ସୁଦ୍ଧା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇପାରିନାହିଁ। ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ଠିକ୍ ଭାବେ କ୍ରିୟାନ୍ବୟନ କରାଯାଇନାହିଁ। ଜଣେ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, କଶ୍ମୀରକୁ ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦ୍ୱୀପରେ ସୁଇଜରଲାଣ୍ଡ ଭଳି ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଚାହୁଁଛି। ଏଥିଲାଗି ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ଉଦ୍ୟାନ, ରେଶମ ପାଳନ, ଫୁଡ୍ ପ୍ରୋସେସିଂ ଆଦି ସେକ୍ଟରର ବିକାଶ କରାଯିବ। ଏହାଛଡ଼ା ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟ କମ୍ ପ୍ରଦୂଷଣଯୁକ୍ତ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ। ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ଜମ୍ମ-କଶ୍ମୀରରେ ନିବେଶ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇପାରେ। କନ୍ଫେଡେରେଶନ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆନ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଉଦୟ କୋଟାକ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସରକାର ଓ ଉଦ୍ୟୋଗ ଜଗତର ସମନ୍ବିତ ପ୍ରୟାସରେ ଏହି ଦୁଇ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ। ସେଠାରେ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ ଯୋଜନା ଓ ସୌର ଶକ୍ତି ବିକାଶର ଅଧିକ ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ସୂଚନାଥାଉ କି, ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ଅର୍ଥନୀତି ମୁଖ୍ୟତଃ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ସହାୟତା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ସେଠାକାର ଆଦାୟ ହେଉଥିବା ମୋଟ ରାଜସ୍ବର ଅର୍ଦ୍ଧେକ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଆସିଥାଏ। ଗତ ୫ ବର୍ଷରେ ମାତ୍ର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ ବିକାଶ ହାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ଏହା ବେସ୍ ରେଟ୍ ଠାରୁ ଅନେକ କମ୍। ଏଠାକାର ଅର୍ଥନୀତି ମୁଖ୍ୟତଃ କୃଷି, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଓ ସେବା ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ଆର୍ଥିକ ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ, ହସ୍ତଶିଳ୍ପ, ରେଶମ ଉତ୍ପାଦନ, ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍, ଉଦ୍ୟାନ, ଫୁଡ୍ ପ୍ରୋସେସିଂ ଓ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରୁ ଅଧିକ ରାଜସ୍ବ ମିଳୁଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଜିଡିପିର ମାତ୍ର ୦.୯ ପ୍ରତିଶତ ଶିଳ୍ପର ବିକାଶରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଉଛି। ରାଜ୍ୟର ମାନୁଫାକ୍ଚରିଂ ଗତିବିଧି କେବଳ କୃଷି ଓ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଆଧାରିତ ଭିତରେ ସୀମିତ ରହିଛି।