ଗୋସାବା(ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ): ସୁନ୍ଦରବନର ‘ବାଘ ବିଧବା’ଙ୍କ ଦୁଃଖ କହିଲେ ନ ସରେ। ସ୍ବାମୀଙ୍କୁ ବାଘ ମାରିବା ପରେ ‘ଅମ୍ଫନ୍’ ବାତ୍ୟା ସେମାନଙ୍କୁ ସର୍ବସ୍ବାନ୍ତ କରିପକାଇଛି। ମଞ୍ଜୁଲା ସର୍ଦ୍ଦାର (୪୫) ନାମକ ଜଣେ ବିଧବା ମହିଳାଙ୍କ ଦୁଃଖ କହିଲେ ନ ସରେ। ତାଙ୍କ ସ୍ବାମୀଙ୍କୁ ବାଘ ମାରିଦେବା ପରେ ନିଜ ମାଛ ପୋଖରୀକୁ ଭରସା କରି ସେ ଚଳିଆସୁଥିଲେ। ଶେଷରେ ବାତ୍ୟା ଅମ୍ଫନ୍ ଦାଉ ସାଧିଲା। ପୋଖରୀରେ ଲୁଣାପାଣି ମାଡ଼ିଯିବାରୁ ମାଛ ଆଉ ନାହାନ୍ତି। ବାତ୍ୟାରେ ପୋଖରୀ ଜଳାଧାର ପାଲଟିଛି। ତେଣୁ ସେ ମୁଣ୍ଡରେ ହାତଦେଇ ବସିଛନ୍ତି। ଦୁଇଦିନ ଅଖିଆ ଅପିଆ ରହିବା ପରେ ଏକ ପାତ୍ରରେ ମୁଠାଏ ଚାଉଳ ଭଜା ଓ ଗୁଡ଼ ଧରି ସେ ଅତୀତକୁ ମନେପକାଇ କାନ୍ଦୁଛନ୍ତି। ଏତିକ ବି ପାଟିକୁ ଯାଉନି। ଦୁଃଖ ବାଣ୍ଟିବାକୁ ବି ସାଙ୍ଗରେ କେହିନାହାନ୍ତି। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗର ସୁନ୍ଦରବନରେ ଏବେ ଏଭଳି ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି। ଜୀବନ ଜିଇଁବା ଏକପ୍ରକାର ମୁସ୍କିଲ ହୋଇପଡ଼ିଛି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସଂଘର୍ଷପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ବିତାଉଛନ୍ତି ‘ବାଘ ବିଧବା’। ପ୍ରକାଶଥାଉ କି, ସ୍ବାମୀଙ୍କୁ ବାଘ ମାରିଖାଇବା ପରେ ବିଧବା ହୋଇପଡ଼ୁଥିବା ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଏଠାରେ ‘ବାଘ ବିଧବା’ବୋଲି କୁହାଯାଇଥାଏ।
ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ସପ୍ତାହକ ପୂର୍ବରୁ ଆସିଥିବା ବାତ୍ୟା ‘ଅମ୍ଫନ୍’ ଅନେକ ପରିବାରକୁ ବେସାହାର କରିପକାଇଛି ସତ। ହେଲେ ସୁନ୍ଦରବନର ସ୍ଥିତି ସବୁଠାରୁ ଭୟଙ୍କର ହୋଇପଡ଼ିଛି। ଏଠାକାର ଲୋକମାନେ ନାହିଁ ନ ଥିବା ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି। କେବଳ ମଞ୍ଜୁଲା ନୁହନ୍ତି, ଅନେକ ସ୍ବାମୀହରା ମଞ୍ଜୁଲାଙ୍କ ଆଖିରୁ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୁହ ଶୁଖିନାହିଁ। ଗୋସାବାରେ ୨୦୧୩ରେ ମଞ୍ଜୁଲାଙ୍କ ସ୍ବାମୀଙ୍କୁ ବାଘ ମାରିଦେଇଥିଲା। ଏନ୍ଜିଓ ସହଯୋଗରେ ମାଛ ପୋଖରୀରୁ ଯାହା ମିଳୁଥିଲା, ସେ ଚଳିଯାଉଥିଲେ। ଏବେ କିନ୍ତୁ ସବୁ ଅନ୍ଧାର ଦିଶୁଛି। ଖାଇବାକୁ କିଛିନାହିଁ। କେମିତି ଚଳିବି, କାହାକୁ ହାତ ପାତିବି ବୋଲି ଅଶ୍ରୁଭରା ନୟନରେ ମଞ୍ଜୁଲା କହିଛନ୍ତି। ବାତ୍ୟା ‘ଆଲିଆ’ ମଧ୍ୟ ଏଭଳି ଅନ୍ଧାର ଆଣିଦେଇଥିଲା। ହେଲେ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ସ୍ବାମୀ ଥିଲେ। ଦୁହେଁ ମିଶି ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସମ୍ଭାଳି ନେଲେ। ଏବେ ପାଖରେ କେହିନାହିଁ। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଏବେ ରହିଛନ୍ତି ‘ବାଘ ବିଧବା’ ମଞ୍ଜୁଲା। ଗୋସାବା ଅଞ୍ଚଳରେ ଗତ ୧୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏପରି ଶତାଧିକ ମହିଳାଙ୍କ ସ୍ବାମୀ ବାଘର ଶିକାର ବନିଛନ୍ତି। ଏହି ବିଧବାମାନଙ୍କୁ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ‘ବାଘ ବିଧବା’ ବୋଲି କୁହାଯାଇଆସୁଛି।