ପୁରୀ ଅଫିସ, ୨୩ା୨: ସଭିଏଁ ପଢନ୍ତୁ, ସଭିଏଁ ବଢନ୍ତୁ। ୬ରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସର ପିଲାଙ୍କୁ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରି ସାମାଜିକ, ଆଞ୍ଚଳିକ ତଥା ଲିଙ୍ଗଗତ ବୈଷମ୍ୟ ଦୂର କରିବା ଏହି ଅଭିଯାନର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ। କିନ୍ତୁ ଅନେକ ସମୟରେ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। କେଉଁଠି ନାବାଳକ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତିକୁ ଆପଣାଇଥାନ୍ତି ତ ପୁଣି କେଉଁଠି ସେମାନଙ୍କୁ କାମରେ ଲଗାଯାଇଥାଏ। ଏହାକୁ ଦେଖିଲେ ସଭିଏଁ ପଢନ୍ତୁ, ସଭିଏଁ ବଢନ୍ତୁ ଅଭିଯାନର ବାସ୍ତବତାକୁ ନେଇ ସନ୍ଦେହ ଉଠିଥାଏ। ଏମିତି ଚିତ୍ର ଶନିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ସିଂହଦ୍ୱାର ସମ୍ମୁଖ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ। ଦୁଇଜଣ ନାବାଳକ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ଭିକାରିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବସି ହାତରେ ଥାଳି ଧରି ଭିକ ମାଗୁଥିଲେ। ବହି କଲମ ଯେ ଏମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅପହଞ୍ଚ ତାହା ଉଭୟଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ ସ୍ପଷ୍ଟ ବାରି ହୋଇପଡୁଥିଲା। ଏମାନଙ୍କୁ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତିରେ ସାମିଲ କରିବା ପଛରେ ଏକ ର଼୍ୟାକେଟ ରହିଥିବା ସାମାଜିକ କର୍ମୀ ଆଣିଛନ୍ତି ସାଂଘାତିକ ଅଭିଯୋଗ। ସେହିପରି କଅଁଳ ବୟସରେ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତିକୁ ନେଇ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗକୁ ସମାଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ।
ଶନିବାର ସକାଳେ ସିଂହଦ୍ୱାର ସମ୍ମୁଖ ବ୍ୟାରିକେଡ କଡ଼ରେ ଧାଡି ହୋଇ ବସିଥିଲେ ଭିକାରି। ଏହି ଧାଡ଼ିରେ ୨ଜଣ ନାବାଳକ ମଧ୍ୟ ବସିଥିଲେ। ଦୁହିଁଙ୍କ ବୟସ ୧୦ରୁ ୧୨ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହେବ। ରାସ୍ତାରେ ଯାଉଥିବା ଯାତ୍ରୀ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ଥାଳି ବଢାଇ ବାବୁ ପଇସା ଦିଅ ବୋଲି କହୁଥାନ୍ତି। ଅନେକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ବି ସେମାନଙ୍କ ଥାଳିରେ ପଇସା ପକାଉଥାନ୍ତି। କେବଳ ଏହି ଦୁଇଜଣ ନୁହଁନ୍ତି ମନ୍ଦିର ଚତୁଃପାର୍ଶ୍ୱରେ ଏକାଧିକ ପିଲା ଭିକ ମାଗୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। କେତେଜଣ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପ୍ରତିନିଧି ପହଞ୍ଚତ୍ ସେମାନଙ୍କ ଭିକ୍ଷା ବୃତ୍ତି କରୁଥିବା ନେଇ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ଚାହିଁବାରୁ ଦୁହେଁ ପଳାଇଥିଲେ।
ଏଠାରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ ଲାଗି ସରକାର ଯେଉଁ ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି ତାହାର ବାସ୍ତବତା କ’ଣ। କେବଳ ଏହି ଦୁଇଜଣ ନାବାଳକ ନୁହନ୍ତି ପ୍ରତିଦିନ ଏକାଧିକ ପିଲା ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି ପାଇଁ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡକୁ ଆସୁଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଛକ ଜାଗାରେ ହାତରେ ପାତ୍ର ଧରି ଭିକ ମାଗୁଛନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ପଟେ ସରକାର ପୁରୀ ସହରକୁ ଭିକାରିମୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ଉଦ୍ୟମ ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ୮ଟି ଥଇଥାନ କେନ୍ଦ୍ରର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ମାର୍ଚ୍ଚ ପହିଲାରୁ ଭିକାରିମାନଙ୍କୁ ଥଇଥାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ରଖିବା ଲାଗି ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି। ଏପଟେ କିନ୍ତୁ ସିଂହଦ୍ୱାର ନିକଟ ଏବଂ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ଭିକାରିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢିବାରେ ଲାଗିଛି। କିଛିଦିନ ତଳେ ସିଂହଦ୍ୱାର ସମ୍ମୁଖରୁ ଭିକାରିମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ତଡ଼ି ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସମ୍ପୃକ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ ବ୍ୟାରିକେଡିଂ କରାଯାଇଛି। ଯଦିଓ ପୂର୍ବ ପରି ଏହି ବ୍ୟାରିକେଡିଂ ମଧ୍ୟରେ ଭିକାରିମାନେ ବସୁ ନାହାନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଅନେକ ସମୟରେ ତା’ ଭିତରେ ବୁଲି ବୁଲି ଭିକ ମାଗୁଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ସିଂହଦ୍ୱାର ସମ୍ମୁଖ ନୂତନ ଶେଡ୍ କଡ଼ରେ ଧାଡ଼ିି ହୋଇ ଭିକାରିମାନେ ବସୁଛନ୍ତି।
ନାବାଳକ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି କରିବା ନେଇ ସଚେତନ ନାଗରିକ ମଞ୍ଚର ସଭାପତି ଆଇନଜୀବୀ ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାଶ କହିଛନ୍ତି, ଯେଉଁ ପିଲାମାନେ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି କରୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ କାଉନ୍ସେଲିଂ କରାଯିବା କଥା। କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେମାନେ ଭିକ ମାଗୁଛନ୍ତି, ତାଙ୍କ ଘରର ସ୍ଥିତି କ’ଣ ତାହା ତର୍ଜମା ହେବା ଦରକାର। ସବୁଠୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି, ପୁରୀ ସହରରେ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି ପଛରେ ଅନେକ ଦଲାଲ ସକ୍ରିୟ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଅନାଥ ପିଲାଙ୍କୁ ଏଥିରେ ସାମିଲ କରୁଛନ୍ତି। ତେଣୁ ଏ ଦିଗ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବା ଦରକାର। ୪ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ପିଲାଙ୍କୁ ମାଗଣା ଶିକ୍ଷା ଓ ମାଗଣା ଖାଦ୍ୟ ଏକପ୍ରକାର ପ୍ରହସନରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ବୋଲି ଦାଶ କହିଛନ୍ତି।