ଭୁବନେଶ୍ୱର, ୧।୧୦(ବ୍ୟୁରୋ): ଦେଶରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ସ୍ଥିତି ଏବଂ ମାନକୁ ନେଇ ସୋମବାର ନୀତି ଆୟୋଗ ପକ୍ଷରୁ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା ଗୁଣବତ୍ତା ସୂଚକାଙ୍କ ବା ସ୍କୁଲ ଏଜୁକେଶନ କ୍ୱାଲିଟି ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ୨୦୧୬-୧୭ର ବୃହତ୍ ରାଜ୍ୟ ବର୍ଗରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଶାକୁ ସାମଗ୍ରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସପ୍ତମ ସ୍ଥାନ ମିଳିଛି। ତେବେ ଭିତ୍ତିଭୂମି, କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସହାୟତାରେ ପାଠପଢ଼ା ଓ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶା ପଛରେ ରହିଛି।
୨୦୧୫-୧୬କୁ ଆଧାର ବର୍ଷ ଓ ୧୬-୧୭ ବର୍ଷ ତୁଳନାତ୍ମକ ବର୍ଷ ଭାବେ ନେଇ ନୀତି ଆୟୋଗ ପ୍ରାୟ ୩୦ଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ଚିତ୍ରକୁ ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି। ଦେଶର ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ସ୍ଥିତି କିପରି ରହିଛି, କେଉଁ ରାଜ୍ୟରେ କେଉଁ ଧରଣର ବିଦ୍ୟାଳୟ ଶିକ୍ଷା ମିଳୁଛି, ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷାର ମାନ ଓ ଗୁଣବତ୍ତା ଜାଣିବାକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ଲାଗି ନୀତି ଆୟୋଗଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଏଭଳି ସୂଚକାଙ୍କ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ୨୦ଟି ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ୮ଟି ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେଇ ଦୁଇଟି ବର୍ଗରେ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି। ୨୦ଟି ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ତାଲିକାରେ ଓଡ଼ିଶା ୭ ନମ୍ବର ସ୍ଥାନ ହାସଲ କରିଛି। ଏହାକୁ ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନକୁ ନେବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଗଣଶିକ୍ଷା ବିଭାଗକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ୨୦୧୫-୧୬ରେ ଓଡ଼ିଶା ସାମଗ୍ରିକ ଭାବେ ୪୭.୮% ସ୍କୋର ସହ ୧୩ତମ ସ୍ଥାନରେ ଥିଲା। ୨୦୧୫-୧୬ ତୁଳନାରେ ୨୦୧୬-୧୭ରେ ୧୨.୪% ବୃଦ୍ଧିପାଇ ୬୦.୨% ସ୍କୋର ହୋଇଛି। ସେହିପରି ଶିକ୍ଷକ-ଛାତ୍ରୀଛାତ୍ର ଉପସ୍ଥାନ, ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରଶାସନିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ତାଲିମ, ଦାୟିତ୍ୱବୋଧ, ସ୍ବଚ୍ଛତା (ଗଭର୍ନାନ୍ସ ପ୍ରୋସେସ୍ ଏଡିଙ୍ଗ ଆଉଟକମ୍ସ) ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଓଡ଼ିଶା ୧୮.୫% ସ୍କୋର ବୃଦ୍ଧିପାଇଛି। ଏହା ୨୦୧୫-୧୬ରେ ୪୩.୪% ଥିବା ବେଳେ ୨୦୧୬-୧୭ରେ ୬୧.୯% ରହିଛି। ସେପଟେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଓ ସୁବିଧା ସୁଯୋଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୨୦୧୫-୧୬ ତୁଳନାରେ ୨୦୧୬-୧୭ରେ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଦର୍ଶନ ୨୭ରୁ ୨୫.୮% ସ୍କୋରକୁ ଖସି ଆସିଛି। ସେହିଭଳି ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବି ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ଥାନ ଅତି ନଗଣ୍ୟ ରହିଛି। ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରାଜ୍ୟକୁ ଶୂନ ପ୍ରତିଶତ ସ୍କୋର ଅର୍ଥାତ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ବି ସ୍କୁଲରେ ଧନ୍ଦାମୂଳକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଚଳନ ହେଉ ନ ଥିବା ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ପ୍ରାଥମିକ ସ୍ତରରେ ମାତ୍ର ୬.୪% ପିଲାଙ୍କୁ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସହାୟତାରେ ପାଠପଢ଼ା ସୁବିଧା ମିଳିପାରୁଛି। ଇଂଲିଶ, ମାତୃଭାଷା, ଗଣିତ, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ସାମାଜିକ ବିଜ୍ଞାନ ଭଳି ୫ଟି ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟରେ ରାଜ୍ୟର ମାତ୍ର ୪% ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଶିକ୍ଷକ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟରେ ମାତ୍ର ୪୮.୮% ସ୍କୁଲରେ ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକ ଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ଅନ୍ୟପଟେ କେରଳ ବଡ଼ ରାଜ୍ୟ ତାଲିକାରେ ୭୬.୬% ସ୍କୋର ସହ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ବେଳେ ୩୬.୪% ସ୍କୋର ସହ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଶେଷରେ ରହିଛି। କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି। ଛୋଟ ରାଜ୍ୟ ତାଲିକାରେ ମଣିପୁର ୧ନଂ ସ୍ଥାନ ହାସଲ କରିଛି। ନୀତି ଆୟୋଗର ଏହି ସର୍ଭେରେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଭାଗ ନେଇ ନ ଥିଲା। ତେଣୁ ତାଲିକାରେ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ପୂର୍ବରୁ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ଓ ଜଳସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରି ସାରିଥିବା ନୀତି ଆୟୋଗ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଥମ କରି ଏଭଳି ସୂଚକାଙ୍କ ପ୍ରକାଶ କରିଛି।