ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୬-୭: ବଜେଟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ ଉପରେ ଫୋକସ ରଖିଛନ୍ତି। ୨୦୧୮ରୁ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶର ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ୫୦ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ନିବେଶ ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଥିବା ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରାମନ ବଜେଟ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ଏହା କହିଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ରେଲଓ୍ବେରେ ମୋଟ ୧.୬୦ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଛି। ଏହା ସର୍ବାଧିକ ଥିବା ଜଣା ପଡିଛି। ରେଲଓ୍ବେକୁ ବଜେଟରେ ୬୫,୮୩୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଗତ ବର୍ଷ ରେଲଓ୍ବେରେ ମୋଟ୍ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ ଲକ୍ଷ୍ୟ ୧.୪୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ବେଳେ ବଜେଟ ସହାୟତା ଭାବେ ୫୫,୦୮୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ମିଳିଥିଲା।
ବଜେଟରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଅର୍ଥରେ ନୂଆ ଲାଇନ ବିଛାଇବା ଲାଗି ୭,୨୫୫ କୋଟି, ଗଜ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଲାଗି ୨,୨୦୦ କୋଟି, ଲାଇନ୍ ଦୋହରୀକରଣ ବାବଦକୁ ୭୦୦ କୋଟି, ରୋଲି ଷ୍ଟକ ପାଇଁ ୬,୧୧୪.୮୨ କୋଟି ଏବଂ ସିଗ୍ନାଲ ଉନ୍ନତିକରଣ ଓ ଟେଲିକମ୍ ପାଇଁ ୧୭୫୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟବରାଦ ହୋଇଛି। ଅନ୍ତରୀଣ ବଜେଟ ଭଳି ଏହି ବ୍ୟୟବରାଦ ସମାନ ରହିଛି। ରେଳ ସଂଯୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଏବଂ ଯାତ୍ରୀ, ମାଲ୍ ପରିବହନ ସେବା ତ୍ୱରାନ୍ବିତ କରିବା ଲାଗି ସରକାରୀ ଘରୋଇ ସହଭାଗିତା ନେଇ ବଜେଟରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ସ୍ପେଶାଲ ପର୍ପୋଜ ଭେହିକିଲ(ଏସ୍ପିଭି) ଦ୍ୱାରା ସହରତଳି ଅଞ୍ଚଳଗୁଡିକରେ ଚଳାଚଳ କରୁଥିବା ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ, ପିପିରେ ମେଟ୍ରୋ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ଉନ୍ନତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖାଯାଇଛି। ନଦୀଗୁଡିକରେ ମାଲ ପରିବହନ ଦ୍ୱାରା ସଡକ ଏବଂ ରେଳ ପଥରେ ଟ୍ରାଫିକ କମାଯାଇ ପାରିବ ବୋଲି ସୀତାରାମନ ବଜେଟରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ରେଳ ଷ୍ଟେଶନ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ ହେବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।
ଯାତ୍ରୀ ସେବା ଉନ୍ନତିକରଣ ଉପରେ ସୀତାରାମନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯାତ୍ରୀ ସେବାକୁ ସରକାର ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଉଛନ୍ତି। ଯୋଜନା ମୁତାବକ ଏଥିରେ ବ୍ୟୟ ବରାଦ ହେଉଛି। ବଜେଟରେ ସରକାର ଏଥି ଲାଗି ଚଳିତ ବର୍ଷ ୩, ୪୨୨.୫୭ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ ବରାଦ ହୋଇଛି। ସେହିଭଳି ଯାତ୍ରୀ ସୁବିଧାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ବିତ କରିବା ଲାଗି ସରକାର ଅତିରିକ୍ତ ୧୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟୟ ନେଇ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ସେହିଭଳି କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ବେତନ ବାବଦ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ ରେଲଓ୍ବେ ପାଇଁ ମୁଣ୍ଡବ୍ୟଥାର କାରଣ ହେଉଛି। ଏହା ଚଳିତ ବର୍ଷ ୮୬,୫୫୪.୩୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଯାହା ଗତ ବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ୧୪,୦୦୦ ଟଙ୍କା ଅଧିକ। ଏହା ବାଦ ନିର୍ଭୟା ପାଣ୍ଠି ଲାଗି ୨୬୭.୬୪ କୋଟି, ଏମର୍ଜେନ୍ସି ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ ରେସପନ୍ସ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ସିଷ୍ଟମ( ଆଇଇଆର୍ଏମ୍) ଲାଗି ୨୫୦ କୋଟି, କୋଙ୍କଣ ରେଲଓ୍ବେ କର୍ପୋରେଶନ ଲିମିଟେଡ ଲାଗି ୧୭.୬୪ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ୨୦୧୯-୨୦ ବର୍ଷ ଲାଗି ଗ୍ରସ୍ ଟ୍ରାଫିକ ରିସିପ୍ଟ ୨.୧୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରହିଛି। ଏହା ୨୦୧୮-୧୯ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଆକଳନ ଅନୁସାରେ ୧୯,୯୯୧ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅଧିକ।