??????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????
ଆରଡ଼ି, ୧୦।୧୨ (ଡି.ଏନ.ଏ.)- ଶଙ୍ଖା, ଚୁଡ଼ି, ସିନ୍ଦୂର ସୌଭାଗ୍ୟର ପ୍ରତୀକ। କାହିଁ କେଉଁ କାଳରୁ ବିବାହିତ ସଧବା ମହିଳାମାନେ ଏହାକୁ ପିନ୍ଧି ଆସୁଛନ୍ତି। ଆଜିକାଲି ହାଟବଜାରରେ ଲେଡିଜ କର୍ନ୍ନର ଓ ଫ୍ୟାଶନ ସେଣ୍ଟରରେ ଶଙ୍ଖାସିନ୍ଦୂର ଭଳି ନାନା ପ୍ରସାଧନ ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରି ହେଉଛି। ବିବାହ ଋତୁରେ ଏସବୁ ଜିନିଷର ଚାହିଦା ଅଧିକ। ଆଗ କାଳରେ ଗଁାଗଣ୍ଡାର ମହିଳାମାନେ ଫେରିବାଲା ଶଙ୍ଖାରୀଠାରୁ ଶଙ୍ଖା ସିନ୍ଦୂର କିଣି ପିନ୍ଧୁଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ଏହି ଶଙ୍ଖା ବ୍ୟବସାୟକୁ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରି ଅନେକ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରୁଥିଲେ। ସମୟ ବଦଳିବା ଏବଂ ହାଟବଜାରରେ ଏସବୁ ସାମଗ୍ରୀ ହାଉଜାଉ ହେଉଥିବାବେଳେ ଶଙ୍ଖାରୀ ପରିବାରର ଅନେକ ମହିଳା ଓ ପୁରୁଷ ଆଜି ବି ପୁରୁଣା ବୃତ୍ତିକୁ ନେଇ ଶଙ୍ଖା ବ୍ୟବସାୟ କରି ପରିବାର ଚଳାଉଥିବା ଶୁଣିଲେ ବିସ୍ମୟ ଲାଗେ। ଏଭଳି ଜଣେ ଶଙ୍ଖାରୀ ହେଲେ ବାସନ୍ତୀ ଦାସ(୪୫)। ଘର ଭଦ୍ରକ ଜିଲାର ଆରଡ଼ି ନିକଟସ୍ଥ ଅମୃତମଣୋହୀରେ। ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ ପାଇଁ ସେ ଓ ତାଙ୍କ ସ୍ବାମୀ ରବୀନ୍ଦ୍ର ଏହି ବ୍ୟବସାୟକୁ ଆଦରି ନେଇଛନ୍ତି। ବାସନ୍ତୀ ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳୁ ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗବେରଙ୍ଗ କିସମର ଶଙ୍ଖା ଓ ଚୁଡି ଥିବା ଟୋକେଇ ଧରି ଘରୁ ବାହାରି ଯାଆନ୍ତି। ତାଙ୍କ ସ୍ବାମୀ ଅଲଗା ବାଟରେ ଯାଇ ବେପାର କରିଥାନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଗଁାଗଣ୍ଡା ବୁଲି ଶଙ୍ଖା, ଚୁଡ଼ି ବିକି ସନ୍ଧ୍ୟାକୁ ସେମାନେ ଘରକୁ ଫେରନ୍ତି।
ବାସନ୍ତୀ କହନ୍ତି, ପୂର୍ବ ରାତିରେ ସେ ଘରେ ବିକ୍ରି ସାମଗ୍ରୀକୁ ଟୋକେଇରେ ସଜାଡ଼ି ରଖିଥାନ୍ତି। ସକାଳେ ଏହାକୁ ମୁଣ୍ଡାଇ ବାହାରି ପଡ଼ନ୍ତି। କେବଳ ଶଙ୍ଖା, ଚୁଡ଼ି ନୁହେଁ, ଆଇନା, ପାନିଆ, ନେଲ୍ପଲିସ, ଛୁଞ୍ଚି, ସୂତା ଭଳି କେତେକ’ଣ ଷ୍ଟେସନେରୀ ସାମଗ୍ରୀ ତାଙ୍କ ଟୋକେଇରେ ରହିଥାଏ। ପ୍ରତିଦିନ ସେ ୧୦ କି.ମି. ପରିଧିରେ ବିଭିନ୍ନ ଗଁା ଗଣ୍ଡା ବୁଲି ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଜିନିଷ ବିକନ୍ତି। ଏହି ବ୍ୟବସାୟ କରିବା ପରଠାରୁ ଅନେକ ଚିହ୍ନରା ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ସମ୍ପର୍କ ଡୋରିରେ ବାନ୍ଧି ରଖିଛନ୍ତି। ଆରଡ଼ି ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଓଳଗ, କୁଳେଇପଦା, ଚମ୍ପାସାହି, ପାରଡିଆ, ବାଙ୍କମୁହଁା, ନାନ୍ଦପୁର, ତଳଦୁମୁକା, ବୋଡକ, ଷାଠିବାଙ୍କୁଡା ଆଦି ଗାଁ ତାଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟର କ୍ଷେତ୍ର ପାଲଟିଛି। ଚିହ୍ନା ପରିଚୟ ବଢ଼ିବା ଯୋଗୁ ଲୋକଙ୍କଠାରୁ ତାଙ୍କୁ ମିଳୁଛି ଅନେକ ସ୍ନେହ ଶ୍ରଦ୍ଧା। ଏହା ତାଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟକୁ ଚଳାଇ ରଖିବାରେ ସହାୟତା କରୁଛି। ଶଙ୍ଖା ବ୍ୟବସାୟ ଦେଇଛି ତାଙ୍କୁ ଦାନା ପାଣି। ଜମିବାଡ଼ି କିଛି ନ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଭରସା କରି ସେ ତାଙ୍କ ସଂସାର ଚଳାଇଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଓ ଗୋଟିଏ ଝିଅ। ସେମାନଙ୍କୁ ପାଠ ପଢ଼ାଇ ଶିକ୍ଷିତ କରାଇବା ସହ ବିବାହ କରାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ଘରକୁ ୨ ବୋହୂ ଆସି ସୁଖଦୁଃଖରେ ସାଥୀ ପାଲଟିଛନ୍ତି। ବଡ଼ ବୋହୂର ୨ ପୁଅ ଜନ୍ମ ନେବା ପରେ ଘରେ ସେ ଏହି କୁନି ପିଲାଙ୍କ ମେଳରେ ଅନ୍ୟ ସମୟ ବିତାଇଥାନ୍ତି। ପୁଅମାନେ ବଡ଼ ହେବା ପରେ ଏହି ପୁରୁଣା ବୃତ୍ତି ଛାଡ଼ି ଦେବା ଲାଗି ବାରଣ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଭଲପାଇବାକୁ ଏଡ଼ାଇ ନ ପାରି ବ୍ୟବସାୟକୁ ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି। ହାତଗୋଡ଼ ଚାଲୁଥିବା ଯାଏ ସେ ଲୋକଙ୍କ ପାଖକୁ ଯିବେ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ଶଙ୍ଖା ବେପାର କରୁଥିବା ବାସନ୍ତୀଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ଓ ମଧୁର ଆଳାପରେ ଅନେକ ମହିଳା ଗ୍ରାହକ ଶ୍ରଦ୍ଧାରେ ତାଙ୍କୁ ମାଉସୀ ଡାକିଥାନ୍ତି। ସେହିଭଳି ତାଙ୍କ ସ୍ବାମୀ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ମନ ଜିଣି ଏହି କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ବଜାୟ ରଖିବା ସହ ତାଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଆସୁଛନ୍ତି। ହାଟ ବଜାର ଦର ତୁଳନାରେ ସେ ବେଶି ଲାଭ ନ ରଖି ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟରେ ଶଙ୍ଖା ଚୁଡ଼ି ଆଦି ବିକ୍ରି କରିଥାନ୍ତି। ଘରେ ବସି ଲୋକେ ଚାହିଦା ମୁତାବକ ଜିନିଷ ପାଇପାରୁଥିବାରୁ ଏହା ତାଙ୍କୁ ଦେଇଛି ବ୍ୟବସାୟିକ ସଫଳତା।