ଭାରତରେ ରାଜନୀତିକୁ ଅପରାଧମୁକ୍ତ କରାଯିବା ଲାଗି ବାରମ୍ବାର ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି। ହେଲେ ଏହାର ସୁଫଳ ମିଳିପାରୁ ନାହିଁ। ଏଭଳି ସ୍ଥଳେ ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ ଗୋପାଳ ଶଙ୍କରନାରାୟଣନ୍ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ଏକ ତଥ୍ୟରେ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଅପରାଧ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଥିବା ୪୬ ପ୍ରତିଶତ ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ବୋଲି ଜଣାଇଥିଲେ। ତେଣୁ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଆଇନ ଗୃହୀତ ହେବା ଭଳି ମନେହେଉ ନାହିଁ। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରନ୍ତୁ। ୨୪ ଜାନୁୟାରୀ ୨୦୨୦ରେ ରାଜନୀତିର ଅପରାଧୀକରଣକୁ ନେଇ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଚିନ୍ତାବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଆପରାଧିକ ମାମଲାରେ ଜଡ଼ିତ ନେତାଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ଟିକେଟ ପ୍ରଦାନ ନ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା ଲାଗି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ (ଇସି) ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲେ। ତେବେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ଆର୍.ଏଫ୍. ନରିମାନ୍ ଏବଂ ଏସ୍. ରବୀନ୍ଦ୍ର ଭଟ୍ଟଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାଜନୀତିକୁ ଅପରାଧମୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି କେତେକ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ସକାଶେ ଇସିଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ୨୦୧୮ରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତର ଏକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାଜନୀତିରେ ଅପରାଧୀକରଣ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଏକ ଆବେଦନର ଶୁଣାଣି କରି କହିଥିଲେ ଯେ, ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ନିଜ ବିରୋଧରେ ବିଚାରାଧୀନ ଆପରାଧିକ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଘୋଷଣା କରିବା ଦରକାର। ସେହିଭଳି ପ୍ରାର୍ଥୀମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଦଳୀୟ ଓ୍ବେବସାଇଟ୍ରେ ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେବେ। ଏପରି କି ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଓ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଘୋଷଣାନାମା ଜାରି କରିବା ଲାଗି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ତାହା ସତ୍ତ୍ୱେ ଅପରାଧ ମାମଲା ଥିବା ନେତାମାନେ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ି ଜିତୁଛନ୍ତି। ତେବେ ରାଜନୀତିକୁ ଅପରାଧମୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ଇସି ଏବଂ ଭାଜପା ନେତା ତଥା ଆବେଦନକାରୀ ଆଇନଜୀବୀ ଅଶ୍ୱିନୀ ଉପାଧ୍ୟାୟ ଏକାଠି ବସି ଏହାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ ରାଜନୀତିକୁ ଅପରାଧମୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ତାଗିଦ୍ କରୁଛନ୍ତି। ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟରେ ଏ ଦିଗରେ ଆଇନ ଅଣାଯିବା ପାଇଁ ଦାବି ହେଉଛି। ହେଲେ ରାୟ ଦେଉଥିବା ବିଚାରପତିମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଘଟାଯାଉଥିବା ଅପରାଧ ଅନେକ ସମୟରେ ଯାଞ୍ଚ ହେଉନାହିଁ। ଏହାର ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ରଞ୍ଜନ ଗୋଗୋଇ। ଅନ୍ୟପଟେ ଅପରାଧର ଗମ୍ଭୀରତାକୁ ମପାଯିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ। ସାଧାରଣତଃ ରାଜନୀତିରେ ଜଡ଼ିତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଅନେକ ସମୟରେ ଶୋଭାଯାତ୍ରା, ପ୍ରତିବାଦ ସଭା ଆଦିରେ ଲୋକଙ୍କ ସହିତ ଭାଗ ନେଇଥାଆନ୍ତି। ସେତେବେଳେ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତରଫରୁ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥାଏ। ବିଭିନ୍ନ ଅବାଞ୍ଛିତ ଦଫା ଲଗାଯାଇ ପ୍ରତିବାଦକାରୀଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଏ। ଏହାକୁ ଉସୁକାଇବା ପାଇଁ ସେହି ସମୟର ଶାସକ ଦଳ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ନେଇଥାଏ। ଘଟଣାସ୍ଥଳରୁ ବିକ୍ଷୋଭକାରୀଙ୍କୁ ଉଠାଇ ନେବା ପାଇଁ ପୋଲିସ ପାଖରେ କ୍ଷମତାର ପ୍ରୟୋଜନ ରହିଥାଏ। ସେଥିପାଇଁ ମିଛରେ ଦଫା ଲଗାଯାଇ ରାଜନେତାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଏ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଚାଲୁ ରହେ ଏବଂ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବିଧିବଦ୍ଧ ମାମଲା ଦାଏର ହୁଏ। ଫଳରେ ବାସ୍ତବ ଅପରାଧୀ ଓ ପ୍ରତିବାଦ କରି ଦଫା ଲାଗିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ପ୍ରଭେଦ ଜଣାପଡ଼େ ନାହିଁ। ଓଡ଼ିଆରେ ଢଗ ଅଛି- ଧୁଆ ମୂଳା, ଅଧୁଆ ମୂଳା ସମାନ।