ସାବୁନ କାରିଗର ସତ୍ୟବ୍ରତ: ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛନ୍ତି ଦେବଦେବୀ, ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ କଳାକୃତି

ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଅଫିସ,୨୧ା୬: ଶରୀରର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଲାଗି ଆମେ ଭଳିକି ଭଳି ସାବୁନ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଉ। ତେବେ ସାବୁନର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ଅତି ସୁନ୍ଦର ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇପାରେ, ଏହା ଶୁଣିବାକୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ପ୍ରମାଣ କରି ଦେଖାଇଛନ୍ତି ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଜିଲା ବାଘମାରୀ ଅଞ୍ଚଳର ସତ୍ୟବ୍ରତ। ତୁଳସୀ ଦୁଇପତ୍ରରୁ ବାସିଲା ପରି କଳା ପ୍ରତି ଥିବା ଆଗ୍ରହ ଆଜି ତାଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ଦେଇଛି। ସତ୍ୟବ୍ରତ ସାବୁନରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେବଦେବୀ ଯଥା ରାଧାକୃଷ୍ଣ, ଗଣେଶ, ସରସ୍ବତୀ, ଶିବପାର୍ବତୀ, ବୁଦ୍ଧ, ବିଭିନ୍ନ ପଶୁପକ୍ଷୀ ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ହାତର ଯାଦୁର ପଟ୍ଟାନ୍ତର ନାହିଁ। ସାବୁନରେ ସେ ବିଭିନ୍ନ କଳାକୃତିକୁ ଜୀବନ୍ତ ରୂପ ଦେଇଥାନ୍ତି । ଅଭାବ ଅନଟନ ସତ୍ତ୍ବେ ସେ ନିଜର କଳାକୃତି ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି। ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗରିବ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମିତ ସତ୍ୟବ୍ରତ ନିଜର ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି। ଚାଳଛପର ଘରେ ମୁଣ୍ଡ ଗୁଞ୍ଜିବାକୁ ଜାଗା ନାହିଁ। ବର୍ଷା ହେଲେ ପାଣି ଗଳୁଛି। ତଥାପି ସେ ହାରି ଯାଇନାହାନ୍ତି। ସେହି ଘର ଏବେ ସାବୁନ କଳାର ଗନ୍ଥାଘର ପାଲଟିଛି। ତାଙ୍କ କଳାର ଯାଦୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରୁଛି। ଯିଏ ତାଙ୍କ ଠାରୁ ଥରେ କୌଣସି ଦେବଦେବୀଙ୍କ ସାବୁନ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି, ସେ ତାଙ୍କ ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟକୁ ବେଶ୍‌ ପ୍ରଂଶସା କରୁଛନ୍ତି । ତେବେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଅଭାବରୁ ବଣମଲ୍ଲୀ ବଣରେ ଫୁଟି ମଉଳି ଗଲା ପରି ତାଙ୍କ ପ୍ରତିଭା ମଉଳିବାରେ ଲାଗିଛି। ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିମଗ୍ନ ରହିଥାନ୍ତି ସତ୍ୟବ୍ରତ। ସେ କୁହନ୍ତି, କୌଣସି ଦେବଦେବୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ଗଢ଼ିବା ବେଳେ ସେଥିରେ ଗଭୀର ମନ ନିବେଶ ଏବଂ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିଷ୍ଠା ପୂର୍ବକ କରିବାକୁ ପଡ଼େ।
ସତ୍ୟବ୍ରତ କୁହନ୍ତି, ପିଲା ବେଳୁ କଳା ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ରହିଥିଲା। ତେବେ ଆର୍ଥିକ ଅନଟନ କାରଣରୁ ସେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଲାଗି ଆଶା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ପାରି ନ ଥିଲେ। ମୂଲ ଲାଗିଲେ ପରିବାର ଚଳେ। ପେଟ ପାଟଣା ଲାଗି ୧୦ ବର୍ଷ ତଳେ ପ୍ରସ୍ତର ଶିଳ୍ପୀ ଗୁରୁ କଳ୍ପତରୁ ପଣ୍ଡାଙ୍କ ନିକଟରେ ପଥର କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ କାମ କରିଥିଲେ। କାମରେ ଆଗ୍ରହ ଦେଖି ଗୁରୁ ମୋତେ ବହୁତ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଓ ପ୍ରେରଣାରୁ ପଥରରେ କିପରି ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ କରାଯିବ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଏହି ସମୟରେ ଥରେ ଘରେ ଏକ ସାବୁନରେ ପ୍ରଥମେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲି। ପ୍ରଥମେ ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପ ଦେବା ଲାଗି ୩ ଦିନ ଲାଗିଥିଲା। ସେଦିନର ପ୍ରଥମ କଳାକୃତି ମୋ’ ଜୀବନର ଗତିପଥ ପରିବତ୍ତର୍ନ କରିଦେଇଥିଲା। ପଥର କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ସହ ସାବୁନରେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଗୋଟିଏ ପରେ କଳାକୃତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ଲାଗିଲି। ଏହା ପରେ ଲୋକଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଜନାଦୃତ ହେବା ପରେ ଏଥିପ୍ରତି ମୋର ଆଗ୍ରହ ବଢ଼ିଥିଲା। ଗୋଟିଏ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ପ୍ରସ୍ତୁତ ଲାଗି ପ୍ରାୟ ଦିନେ ଦୁଇଦିନ ଲାଗୁଛି। ତବେ ପରିଶ୍ରମ ତୁଳନାରେ ସେପରି ମଜୁରି ମିଳୁନାହିଁ। ୫୦ ଟଙ୍କାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୧୫୦ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିର ଦାମ୍‌ ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ପ୍ରସ୍ତୁତ ଲାଗି ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼େ। ସେ ତୁଳନାରେ ମୂଳ ଅନୁସାରେ ଟଙ୍କା ମିଳେ ନାହିଁ । ବର୍ତ୍ତମାନର ଆଧୁନିକ ତଥା ଚାକଚକ୍ୟ ଯୁଗରେ ଏହି କଳାର ବେଶ୍‌ ଆଦୃତ ହୋଇ ନ ଥିବାରୁ ଏହାକୁ ଅଧିକ ଦାମ୍‌ରେ କିଣିବାକୁ ଲୋକେ ନାପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି। ଫଳରେ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ କମ୍‌ ଦାମ୍‌ରେ ମଧ୍ୟ ଅନିଚ୍ଛା ସତ୍ତ୍ବେ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ପଡ଼େ।
ସତ୍ୟବ୍ରତ କୁହନ୍ତି, ଯଦିଓ ଏହି କଳା ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଯୋଜନାରେ ଆସୁନାହିଁ ତଥାପି ସରକାରୀସ୍ତରରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳିଲେ ଏହା ଜନାଦୃତ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ସେ ଆଶା କରିଛନ୍ତି।

Share