ଦୁର୍ଗା ଭୂୟାଁ! ଓଡ଼ିଆ ଯାତ୍ରା ଜଗତର ଜଣେ ବର୍ଷୀୟାନ୍ କଳାକାର। ଯାତ୍ରାର ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସେ ଦେଖିଛନ୍ତି। ପୁଣି ଅନେକ କଥା ସେ ଅଙ୍ଗେ ନିଭେଇଛନ୍ତି। ଘର ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲାର ଜଳେଶ୍ୱର ଅନ୍ତର୍ଗତ ଶିଖରପୁର ଗାଁ। ତାଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ୧୨ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ସେ ଆସିଲେ ଯାତ୍ରାକୁ। ସେବେ ଠୁ ଯାତ୍ରାର ମୋହରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ଅଜା ଥିଲେ ଜଣେ କୀର୍ତ୍ତନ ଗାୟକ। ଅଜାଙ୍କ ସହିତ ସେ ମଧ୍ୟ କୀର୍ତ୍ତନ କରୁଥିଲେ। ପୁଣି ଅଜାଙ୍କଠାରୁ ହାରମୋନିୟମ୍ ଏବଂ ମୃଦଙ୍ଗ ବଜେଇ ଶିଖିଲେ। ଜନ୍ମରୁ ତାଙ୍କ ଭିତରେ କଳା ଭରି ଦେଇଥିଲେ ଭଗବାନ। ଅଜାଙ୍କ ଘରେ ରହୁଥିଲେ ଦୁର୍ଗା। ଅଜାଙ୍କ ଗଁାରେ ଯାତ୍ରା ହେଲା। ବହି ଥିଲା ଶ୍ରୀୟା ଚାଣ୍ଡାଳୁଣୀ। ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରୀୟା ଭୂମିକାରେ ସେମାନେ ଅଭିନୟ କରେଇଲେ। ଖୁବ୍ ଭଲ ଅଭିନୟ କଲେ ଦୁର୍ଗା। ସେଇଥିଲା ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଅଭିନୟ। ଏହାପରେ ତାଙ୍କ ଗାଁ ଶିଖରପୁରରେ ଗୋଟିଏ ଯାତ୍ରାପାର୍ଟି ଅଭିନୟ କଲା। ବରାଳବାଲୁଙ୍କେଶ୍ୱର ଅପେରା! ଗଁା ପିଲାଟା ଭଲ ଅଭିନୟ କରୁଥିବାରୁ ସେହି ପାର୍ଟିରେ ନେଇ ତାଙ୍କୁ ଅଭିନୟ କରେଇଲେ। ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ବୟସ କମ୍ ଥିଲା। ତେଣୁ ସେ ପ୍ରଥମେ ନୃତ୍ୟନାଟିକାରେ ନୃତ୍ୟାଭିନୟ କଲେ। କେତେବେଳେ ଝିଅ ପାର୍ଟ ମିଳିଲା ତ କେତେବେଳେ ପୁଅ ଭୂମିକା। ବୟସ ବଢ଼ିଲା। ସେ ହିରୋ ଭୂମିକାରେ ଓହ୍ଲେଇଲେ ମଞ୍ଚକୁ। ଏବେ ବୟସର ଅପରାହ୍ନରେ। ତେଣୁ ବାପା, ଜେଜେଙ୍କ ଭଳି ଭୂମିକାକୁ ନେଇ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଅଛନ୍ତି ଏହି ବର୍ଷୀୟାନ୍ ଅଭିନେତା। ଯାତ୍ରାରେ ଇତିମଧ୍ୟରେ ସେ ପଚାଶରୁ ଅଧିକ ବର୍ଷ ଅତିବାହିତ କରିସାରିଲେଣି। ଓଡ଼ିଶା ଅପେରା, ଜନତା ଗଣନାଟ୍ୟ, ସୋନାଲି ଗଣନାଟ୍ୟ, ବାଣେଶ୍ୱରୀ ଅପେରା, ବାଘାଯତୀନ ଲୋକନାଟ୍ୟ, ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ଅପେରା, ତାରିଣୀ ଗଣନାଟ୍ୟ, ସ୍ବର୍ଣ୍ଣମହଲ ଆଦିରେ ଅଭିନୟ କରି ଚଳିତ ବର୍ଷ ଆସି ପହଞ୍ଚତ୍ଛନ୍ତି ରାଜଧାନୀ ଅପେରାରେ। ସେ ଅଭିନୟ କରିଥିବା ନାଟକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ସରଗରୁ ଚାନ୍ଦ ପଡ଼ିଛି ଖସି, ଗାନ୍ଧୀବାଦ୍ ଆଜି କବର ତଳେ, କିଏ ନେଇଗଲା ଜାଇଫୁଲକୁ, ପାହିଗଲା ରାତି ରହିଗଲା କଥା, ରାଣୀ ମହୁମାଛି, ଫଗୁଣ ଦେଇଛି ପହିଲି ଚିଠି, ଝରଣା ଝୁରେ ସାଗର ପାଇଁ, ବଇନା ଦେଇଛି ବାହା ହବାକୁ, ଆଖି କହୁଛି ଲୁହର କଥା, ନିଜ ଶବ ପାଇଁ ନିଜେ କୋକେଇ, ମିଛୁଆ ସ୍ବାମୀ ଏବଂ ଆହୁରି ଅନେକ। ଚଳିତ ବର୍ଷ ରାଜଧାନୀ ଅପେରାରେ ତାଙ୍କ ଅଭିନୀତ ନାଟକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ଲକ୍ଷେ ଶିବ ପୂଜି ପାଇଛି ତତେ, ଭୁଲ୍ ହୋଇଗଲା ତତେ ଭଲପାଇ, କେମିତି ଅଛ ନୀହାରିକା, କଳିଯୁଗ କୁନ୍ତି। ଯାତ୍ରାରେ କଟିଗଲା ଏହି ଅଭିଜ୍ଞ ଅଭିନେତାଙ୍କ ଜୀବନ। ଯାତ୍ରା ଉପରେ ମତାମତ ଦେବାକୁ ଯାଇ ସେ କହନ୍ତି, ସେତେବେଳର ଯାତ୍ରା ଢିଙ୍କି ହେଲେ ଏବର ଯାତ୍ରା ହଲର ମେଶିନ୍। ପୁଣି ଆଜିର ଗୋଟିଏ ପରିବାରରେ ବୁଢ଼ା ବାପାମା’ଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ଯାହା ଏବେକାର ଯାତ୍ରାପାର୍ଟିରେ ବର୍ଷୀୟାନ୍ କଳାକାରମାନଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ସେଇଆ ବୋଲି ମତଦିଅନ୍ତି ଏହି ଅଭିନେତା।