ଭୁବନେଶ୍ୱର,୪।୧(ସତ୍ୟଜିତ୍ ରାଉତ): ଡିଜିଟାଲ୍ ଯୁଗରେ ସାଇବର ଅପରାଧ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ବିଭିନ୍ନ କୌଶଳ ଆପଣାଇ ସାଇବର ଅପରାଧୀମାନେ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ ଜାଲରେ ଫସାଇ ଟଙ୍କା ଠକୁଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଓଏଲ୍ଏକ୍ସରେ ଚାକିରି ଦେବା ଆଳରେ, ଅନ୍ଲାଇନ୍ ପୋଞ୍ଜି ସ୍କାମ୍, ବେଆଇନ୍ ଚାଇନା ଲୋନ୍ ଆପ୍, କ୍ରିପ୍ଟୋ ସ୍କାମ୍, ହୋଟେଲ ବୁକିଂ ଆପ୍ ସ୍କାମ୍, କ୍ୟୁଆର୍ କୋଡ୍ ସ୍କାମ୍, ଟ୍ରେଡିଂ ଆପ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୋସିଆଲ୍ ମିଡିଆ ଜରିଆରେ ଲୋକଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଲୋଭନୀୟ ସ୍କିମ୍ ଓ ବ୍ଲାକମେଲ୍ କରି ବହୁ ଟଙ୍କା ଠକେଇ କରୁଛନ୍ତି। ଏସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ପୋଲିସ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଏଜେନ୍ସି ପକ୍ଷରୁ ବାରମ୍ବାର ସଚେତନ କରାଯାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଠକେଇର ପରିମାଣ କମୁନାହିଁ। ୨୦୨୩ରେ ରାଜଧାନୀ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ସାଇବର ସଂକ୍ରାନ୍ତୀୟ ମାମଲା ଅଧିକ ବଢ଼ିଛି। କମିଶନରେଟ୍ ପୋଲିସ ପକ୍ଷରୁ ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୨ ତୁଳନାରେ ୨୦୨୩ରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସାଇବର କ୍ରାଇମ୍ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ ଥାନାରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିବା ମାମଲା ପ୍ରତିଶତ ୧୫୦.୯୪ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ସାଇବର ଥାନାରେ ୨୦୨୨ରେ ମୋଟ ମାମଲା ସଂଖ୍ୟା ୫୩ ଥିବାବେଳେ ୨୦୨୩ରେ ଏହା ୧୩୩କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ୨୦୨୨ରେ ୧୨ କୋଟି ୯୬ ଲକ୍ଷ ୩୫ ହଜାର ୭୮୧ ଟଙ୍କା ସାଇବର ଠକେଇ ହୋଇଥିଲା। ୨୦୨୩ରେ ମାମଲା ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିଥିବାରୁ ଠକେଇର ପରିମାଣ ଏଯାବତ୍ ମିଳିପାରି ନ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବବର୍ଷ ଅପେକ୍ଷା ଏହା ଅଧିକ ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି। ୨୦୨୩ରେ ସାଇବର ଥାନାକୁ ମୋଟ ୪ ହଜାର ୯୩୦ ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା। ପୋଲିସ ପକ୍ଷରୁ ୫କୋଟି ୭ଲକ୍ଷ ୫୫ହଜାର ୮୮୯ ଟଙ୍କା ବ୍ଲକ୍, ଫ୍ରିଜ୍ ଓ ଫେରସ୍ତ କରାଯାଇଛି। ତେବେ ଏହି ବର୍ଷରେ ମୋଟ ୪୧ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ପୋଲିସ ଗିରଫ କରିଛି। ୨୦୨୨ରେ ୩ ହଜାର ୮୧୧ ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା। ତେବେ ୨୦୨୨ରେ ଭୁବନେଶ୍ୱର ସାଇବର ଥାନା ପୋଲିସ ୫୩ ଟି ମାମଲାରେ ୪୧ ଜଣଙ୍କୁ ଗିରଫ କରି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ଓ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ ବିଶେଷ ଜ୍ଞାନ ଓ ସାଇବର ସେବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରାପତ୍ତା ନେଇ ସଚେତନତା ଅଭାବ ଯୋଗୁ ଏଭଳି ଅପରାଧ ବଢ଼ିଚାଲିଛି। ଏହି ଅପରାଧ କମାଇବାକୁ ଓଡ଼ିଶା ପୋଲିସ ପକ୍ଷରୁ ବିଭିନ୍ନ ସହଭାଗିତାରେ ‘ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଅଭିଯାନ-୨୦୨୩’ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା। ଗତବର୍ଷ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୩୦ରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କଳିଙ୍ଗ ଷ୍ଟାଡିୟମରେ ସମସ୍ତ ପୋଲିସ ଜିଲା ପାଇଁ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ରଥର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପରେ ଏହି ରଥ ସାଇବର ସଚେତନତା ଭିଡିଓ, ଲୋଗୋ, ପୋଷ୍ଟର, ଥିମ୍ ସଙ୍ଗୀତ, ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ପୁସ୍ତିକା ଆଦି ଜରିଆରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ୧୫ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଚେତନ କରିଥିଲା। ରାଜଧାନୀରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସଚେତନତା ବ୍ୟାପକ କରାଯାଇଥିଲା। ତେବେ ସାଇବର ଠକେଇ ବଢ଼ୁଥିବାରୁ ଏହାକୁ ରୋକିବାକୁ ପୋଲିସ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇଛି।
ସାଇବର ବିଶେଷଜ୍ଞ ଆକାଶ ମିଶ୍ରଙ୍କ କହିବା ହେଲା, ଲୋଭ ଓ ଭୟ ସାଇବର ଅପରାଧୀଙ୍କ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଅସ୍ତ୍ର। ଲୋକଙ୍କୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିବାର ଲୋଭ ଦେଖାଇ ଓ ବ୍ଲାକମେଲ୍ କରି ଠକମାନେ ବହୁ ଟଙ୍କା ନେଉଛନ୍ତି। ସ୍ମାର୍ଟ ଫୋନ୍ରେ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍କୁ ନେଇ ବିଶେଷ ଜ୍ଞାନ ନ ଥିବା ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକ ଓ ଗୃହିଣୀମାନଙ୍କୁ ସାଇବର ଠକମାନେ ଅଧିକ ଟାର୍ଗେଟ୍ କରୁଛନ୍ତି। ଏହାକୁ ରୋକିବାକୁ ଅଧିକ ସଚେତନତା ଓ ପୋଲିସର ତଦନ୍ତ ବ୍ୟାପକ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକତା ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଭୁବନେଶ୍ୱର ଡିସିପି ପ୍ରତୀକ ସିଂ କହିଛନ୍ତି, ସାଇବର ଅପରାଧ ବିରୋଧରେ ଆମ ଅଭିଯାନ ଜାରି ରହିଛି। ବିଭିନ୍ନ ସ୍କୁଲରେ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କରାଯାଇ ଛାତ୍ରୀଛାତ୍ରଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯାଉଛି। ନିକଟରେ ବିଭିନ୍ନ ସଫ୍ଟୱେୟାର କମ୍ପାନୀର ୨୫ସାଇବର ଏକ୍ସପର୍ଟ ଭଲ୍ୟୁଣ୍ଟର୍ ଭାବେ ଆମ ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇ କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଏକ୍ସପର୍ଟମାନେ ପୋଲିସକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦେଉଛନ୍ତି। ଏହି ଅପରାଧ କମାଇବାକୁ ଆମ ପକ୍ଷରୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରହିଥିବା ପ୍ରତୀକ କହିଛନ୍ତି।