ଶୁଭନାରାୟଣ ଶତପଥୀ
ମାଆ ପ୍ରତିଟି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସନ୍ତାନର ଉନ୍ନତି ଚାହେଁ। ସନ୍ତାନର ମଧ୍ୟ ମାଆ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧା, ସମ୍ମାନ କିଛି କମ୍ ନ ଥାଏ। ମାଆର ଗୁରୁତ୍ୱ ସନ୍ତାନ ଉପଲବ୍ଧି କରେ, ସେଥିରୁ ଜୀବନ ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି କରେ। ତ୍ୟାଗ ବଳିଦାନର ମହତ୍ତ୍ୱ ବୁଝେ। ଆଗକୁ ଆହୁରି ଶାଣିତ ହୁଏ, ମାଆ ପରି ହେବାକୁ ଚାହେଁ।
ମାଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷା ସରିବା ପରେ କିଛି ପରୀକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ସାକ୍ଷାତ୍କାର ନେବାବେଳେ ଜଣେ ପରୀକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କ ଉତ୍ତର ଥିଲା ନିଆରା। ତାଙ୍କୁ ଯେତେବେଳେ ପଚରାଗଲା ତୁମେ ଭବିଷ୍ୟତରେ କ’ଣ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛ, ସେ ତତ୍କ୍ଷଣାତ ଉତ୍ତର ଦେଲେ , ମୁଁ ମୋ ମାଆ ପରି ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଅନ୍ୟ ପରୀକ୍ଷାର୍ଥୀମାନେ ଇଞ୍ଜିନିୟର, ଡାକ୍ତର, ବୈଜ୍ଞାନିକ ହେବାକୁ କହୁଥିବାବେଳେ ଏହି ପିଲାଟିର ଉତ୍ତରରେ ପ୍ରଶ୍ନକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଉତ୍ସୁକତା ବଢ଼ିଯାଉଥିଲା। ପୁଣି ପଚାରିବାରୁ ପିଲାଟି କହିଲା ମାଆ ହେଉଛି ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରତିଭାର ଅଧିକାରିଣୀ। ସେ ରୋଷେଇଠାରୁ ରୋଜଗାର, ପରିବାର, ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବ, ସାହିପଡ଼ୋଶୀଙ୍କ ସହ ଉତ୍ତମ ସମ୍ପର୍କଠାରୁ ସନ୍ତାନକୁ ଭଲମଣିଷ କରି ଗଢ଼ିତୋଳିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଥିରେ ଦକ୍ଷ। ଆଉ ସବୁଠାରୁ ଗର୍ବର କଥା ହେଉଛି ତା’ର ସନ୍ତାନ ମାଆକୁ ପଚାରୁ ବା ନ ପଚାରୁ ତାକୁ ସବୁ ଦାନ କରିଦେବାର ଦକ୍ଷତା ରଖିଥିବା ତ୍ୟାଗୀ ହୃଦୟ। ଏଣୁ ମାଆଠାରୁ ଅଧିକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଅନ୍ୟ କାହାରି ଜୀବନରେ ନାହିଁ କି ତା ଉତ୍ସର୍ଗ, ପରୋପକାରର ସୀମାସରହଦ ନାହିଁ। ଯେତେବେଳେ ଜଣାପଡ଼ିଲା ପିଲାଟି ବାପଛେଉଣ୍ଡ ସେତେବେଳେ ପ୍ରଶ୍ନକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଆଖି ଛଳଛଳ ହୋଇଗଲା। ଏପରିସ୍ଥିତିରେ ମାଆ ହିଁ ତା’ର ସାହା। କାରଣ ସେ ତା’ ମାଆ କୋଳରେ ଦୁନିଆ ଦେଖେ। ମାଆ ତା’ର କେବଳ ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ନୁହଁ ବରଂ ପାଳନକର୍ତ୍ତା, ଗୁରୁମା, ସହଚର ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ଭୂମିକାରେ ଉପନୀତ ହୋଇ ପିଲାଟିର ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରାନ୍ତି। ଏଣୁ ସେ ମାଆପରି ହେଲେ ତା’ ହାତମୁଠାରେ ଦୁନିଆକୁ ରଖିପାରିବ ବୋଲି ତା’ର ବିଶ୍ୱାସ।
ଏକ ଘଟଣା ହେଉଛି ସଫ୍ଟଓ୍ବେର କମ୍ପାନୀରେ ଚାକିରି କରୁଥିବା ଏକ ଝିଅ। ହଠାତ୍ ଦିନେ ତା’ର ମାଆ ସହ ଦେଖା ହୋଇ କହିଲା, ମାଆ! ମୁଁ ଜାଣିଛି ତୁ ଜୀବନସାରା ଏକ ବେସରକାରୀ ସଂସ୍ଥାରେ ଚାକିରି କରି ସ୍ବଳ୍ପ ଦରମାରେ ମୋତେ ଚଳେଇଲୁ, ପାଠ ପଢ଼ାଇଲୁ। ଆଉ ମୁଁ ମଧ୍ୟ ପାଠପଢ଼ି ଭଲ ଚାକିରିଟିଏ କଲି। କିନ୍ତୁ ମାଆ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ମୋର ଅତୀତକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରି ଭବିଷ୍ୟତ ଚିନ୍ତା କରୁଛି, ମୋ ମନରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସୁଛି। ମାଆ ପଚାରିଲେ କ’ଣ କହୁନୁ। ଝିଅଟି କହିବାକୁ ଲାଗିଲା, ତୁ ଏତେ କଷ୍ଟ ସହି ରୋଜଗାର କଲୁ, ଏହା ଆବଶ୍ୟକତା ଥିଲା। ମୋତେ କେବେ ପିଇସୀ ଘରେ ତ ଆଉକେବେ ମାଉସୀ ଘରେ ଛାଡ଼ିଲୁ। ଫଳରେ ତୋଠାରୁ ସବୁବେଳେ ଦୂରରେ ରହିଲି। ଦୂରରେ ରହିଲେ ବି ତୁ ମୋର ସବୁ ଆଶା ଅକାଂକ୍ଷା ପୂରଣ କଲୁ। କିନ୍ତୁ ତୁ ନିଜ ସନ୍ତାନକୁ ଦୂରରେ ରଖି କେତେ ତ୍ୟାଗପୂର୍ଣ୍ଣ କଷ୍ଟ ନ ସହିଛୁ ସତେ ! ମାଆ ତୁ ସିନା ମୋର ଓ ଆମ ପରିବାରର ଭରଣପୋଷଣ ପାଇଁ ଚାକିରି କଲୁ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଆଉ ଏ ଚାକିରି କରିବିନି। ମାଆ ସ୍ତବ୍ଧ ହୋଇଗଲେ। କହିଲେ ଝିଅ, ଆଜିର ସମାଜରେ ନିଜର ସ୍ଥିତି ସୁଦୃଢ଼ କରିବୁ କେମିତି ? ଝିଅଟି କହିଲା, ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ମାଆ ହେବାର ସୌଭାଗ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିବି, ମୋ ସନ୍ତାନକୁ ତା’ ମାଆ ସୁଖରୁ ବଞ୍ଚିତ କରିପାରିବି ନାହିଁ। ଯାହା ମୋ ସହିତ ଘଟିଛି ତାହା ମୁଁ ତା’ ସହ ଘଟିବାକୁ ଦେବିନି। ମାଆ ପାଖରେ ଥିଲେ ସନ୍ତାନର ଭବିଷ୍ୟତ କେବଳ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହେବ ତାହା ନୁହେଁ ବରଂ ତା’ ପାଖରେ ଦୁନିଆର ସବୁଠୁ ବଡ଼ ସମ୍ପଦ ଅଛି ବୋଲି ସେ ଅନୁଭବ କରିବ। କେବଳ ମୋର ଭବିଷ୍ୟତ ବା ସନ୍ତାନ ପାଇଁ ଏ ଚାକିରି ମୁଁ ଛାଡୁନାହିଁ ବରଂ ଏଇ ବାକି କିଛିଦିନ ତୁମ ସହ କାଟିବାକୁ ମନସ୍ଥ କରିଛି। ମାଆ ମୋ ବାହାଘର ପାଇଁ ଯେଉଁ ପୁଅଟିଏ ବୁଝିବୁ ସେ ଯେପରି ମୋତେ ବୁଝିପାରୁଥିବ, ମୋତେ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିପାରୁଥିବ। ବାସ୍ ଏତିକି ମୋର ଇଚ୍ଛା। ଝିଅକୁ କୋଳେଇ ନେଲେ ମାଆ। ବାସ୍ତବରେ ଏ ସମ୍ପର୍କର ତୁଳନା ନାହିଁ। ଏ ଅବଦାନର କଳନା ନାହିଁ।
ଆଉ ଏକ ଘଟଣାରେ ଏକ ସହରରେ ଜଣେ ଶିଶୁ ଅଧିକାର କର୍ମୀଙ୍କ ପଡ଼ୋଶୀ ଘରର ଏକ ଶିଶୁ ଇଂରାଜୀ ମାଧ୍ୟମ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପଢ଼େ। ଦିନେ ସେ ଝରକା ପାଖରୁ ଶୁଣିବାକୁ ପାଇଲେ ଯେ ପିଲାଟି ଖାଲି ଏସ୍ ମ୍ୟାମ୍, ନୋ ମ୍ୟାମ୍ କହୁଛି। ବେଳେବେଳେ କହୁଛି ୟେ ଠିକ୍ ହେ, ୟେ ଅଚ୍ଛା ହେ ଇତ୍ୟାଦି। ସେ ଜାଣିପାରିଲେ ଯେ ଶିଶୁଟି ଅନ୍ଲାଇନ କ୍ଲାସ କରୁଛି। ତା’ର ଠିକ୍ ଦୁଇଦିନ ପରେ ସେହି ଶିଶୁଟି ଏକ ଦେଶଭକ୍ତି ହିନ୍ଦୀ କବିତା ଅନ୍ଲାଇନ ଶିକ୍ଷା ଦ୍ୱାରା ଅଭ୍ୟାସ କରୁଛି। ସେ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକ ଠିକ୍ ଢଙ୍ଗରେ ଉଚ୍ଚାରଣ କରିପାରୁ ନ ଥିବାରୁ ତା’ର ମାଆ ତାକୁ ଏକ ଚଟକଣି ପକାଇଲେ। କାନ୍ଥ କଡ଼ରେ ବସିଥିବାରୁ ତା’ର ମୁଣ୍ଡ ମାଡ଼ ହୋଇ ଫୁଲିଗଲା। ପିଲାଟିକୁ ଦାଣ୍ଡରେ ଦେଖି କର୍ମୀ ଜଣକ ମୁଣ୍ଡଫୁଲିବା ବିଷୟରେ ପଚାରିବାରୁ ପିଲାଟି କହିଲା, କାନ୍ଥରେ ମୁଣ୍ଡ ବାଜି ଏମିତି ହୋଇଛି। ତା’ର ମାଆ ମଧ୍ୟ ଏ କଥା ଶୁଣୁଥାନ୍ତି। କର୍ମୀ ଜଣକ ଓ ଶିଶୁର ମାଆ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ, ପିଲାଟି କଅଁଳ ବୟସରୁ ତା’ର ମାଆର ସମ୍ମାନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଲାଣି। ପରଦିନ ସେହି କର୍ମୀ ଜଣକ ହିନ୍ଦୀ କବିତାଟିକୁ ଝରକା ପାଖରେ ଉଚ୍ଚସ୍ବରରେ ଆବୃତ୍ତି କଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍ବରରେ ସ୍ବର ମିଶାଇ ପିଲାଟି ଓ ତା’ର ମାଆ ଆରପାଖରୁ ଠିକ୍ ଶବ୍ଦ ଉଚ୍ଚାରଣ କରି ତାଳରେ ଗାଇବାକୁ ଲାଗିଲେ। ମାଆ ତାଳି ମାରିଲେ ଓ ଶିଶୁଟି ଗାଲରେ ଏକ ଚୁମ୍ବନ ଦେଲେ। ମାଆର ଆଖିରୁ ନିଗିଡି ପଡୁଥିବା ଅଶ୍ରୁକୁ ପୋଛିଦେଲା ଛୁଆଟି ତା’ର କଅଁଳ ପାପୁଲିରେ। କର୍ମୀ ଜଣକ ବୁଝିପାରୁଥିଲେ ମାଆ ମନର ବ୍ୟଥାକୁ ଓ ବେଦନାକୁ। ମାଆ ବୁଝିପାରୁଥିଲେ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାଶୀଳ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ସନ୍ତାନର ମନସ୍ତତ୍ତ୍ୱକୁ ବୁଝିବା ଜରୁରୀ। ଜଞ୍ଜାଳମୟ ଜୀବନରେ ବ୍ୟସ୍ତତା, କାମର ଚାପ, ବେଳେବେଳେ ଅସ୍ଥିର ହୋଇପଡୁଥିବା ମନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଜରୁରୀ। ଏହି ଘଟଣାର ପୁନରାବୃତ୍ତି ନ ହେବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେବାକୁ ଯାଇ ମାଆ ଜଣକ ସେହି କର୍ମୀଙ୍କ ଘରକୁ ଆସି ପୁନର୍ବାର ଖୁବ୍ ଅନୁତାପ କଲେ।
ସନ୍ତାନ ଦୃଷ୍ଟିରେ ମାଆ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଏମିତି ଅନେକ ଘଟଣା ଅଛି ଯାହା ପ୍ରମାଣ କରେ ସନ୍ତାନ ଓ ମାଆର ସମ୍ପର୍କ ଅତୁଟ। ତାକୁ କୌଣସି ଶକ୍ତି କେବେ ଦୁର୍ବଳ କରିପାରିନାହିଁ। ଏ ନିବିଡ଼ ସମ୍ପର୍କ ହିଁ ପରସ୍ପରଙ୍କୁ ନିକଟତର ଓ ପରିପୂରକ କରାଇପାରିଛି।
ବିଜିପୁର, ବ୍ରହ୍ମଗିରି, ପୁରୀ
ମୋ: ୯୪୩୮୪୩୨୦୨୩