ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୨୧।୧୨: ଲୋକ ସଭାରେ ସୋମବାର ବିରୋଧୀଙ୍କ ପ୍ରତିବାଦ ଓ ହଟ୍ଟଗୋଳ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ବାଚନୀ ସଂସ୍କାର ବିଲ୍ ଗୃହୀତ ହୋଇଯାଇଛି। ଭୋଟର ପରିଚୟପତ୍ରକୁ ଆଧାର ନମ୍ବର ସହ ସଂଯୋଗ କରିବା ଲାଗି ବିଲ୍ରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ରହିଛି। ତେବେ ଏହାକୁ କଂଗ୍ରେସ, ଡିଏମ୍କେ, ଏନ୍ସିପି, ତୃଣମୂଳ କଂଗ୍ରେସ, ଶିବସେନା, ବିଏସ୍ପି, ବିଜେଡି ପ୍ରମୁଖ ଦଳ ବିଲ୍କୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ। ଏହା ଅଣନାଗରିକଙ୍କୁ ଭୋଟ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିପାରେ ବୋଲି ସେମାନେ ଆଶଙ୍କା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। କେନ୍ଦ୍ର ଆଇନମନ୍ତ୍ରୀ କିରେନ ରିଜିଜୁ ନିର୍ବାଚନ ଆଇନ(ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍, ୨୦୨୧ ଲୋକ ସଭାରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ଭୋଟର ପରିଚୟପତ୍ରରେ ଆଧାର ସଂଯୋଗ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ, ସ୍ବେଚ୍ଛାକୃତ ବୋଲି ରିଜିଜୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସଂସ୍କାର ଲାଗି ଏହା ଅତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଲ୍। ପ୍ରଚଳିତ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜାନୁୟାରୀ ୨ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଜଣଙ୍କର ନଁା ନ ଥିଲେ ତାଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା। ଏଣିକି ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ନାମ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଲାଗି ବର୍ଷକୁ ୪ଥର ସୁଯୋଗ ମିଳିବ। ଭୋଟର ଆଇଡି ସହ ଆଧାର ସଂଯୋଗ ହେଲେ ପରିଚୟ ଖୋଜିବା ସହଜ ହେବ ଏବଂ ସମାନ ନାମରେ ଏକାଧିକ ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ଜାଲ୍ ଭୋଟରଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇପାରିବ। ଏହି ବିଲ୍ରେ ଜନପ୍ରତିନିଧି ଆଇନ, ୧୯୫୧ରେ ରହିଥିବା ‘ସ୍ତ୍ରୀ’ ଶବ୍ଦକୁ ବଦଳାଯାଇ ‘ଜୀବନସାଥୀ’ ରଖାଯାଇଛି। ଭୋଟ ପରିଚାଳନା ଲାଗି ନିର୍ବାଚନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଅଧିକ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପରିସରକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବାର କ୍ଷମତା ମିଳିବ। ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଆଲୋଚନା ପରେ ଧ୍ୱନିମତରେ ବିଲ୍ ଗୃହୀତ ହୋଇଛି।
ବିଲ୍କୁ ସଂସଦୀୟ କମିଟିକୁ ପଠାଇବା ଲାଗି କେତେଜଣ ବିରୋଧୀ ଦଳ ସଦସ୍ୟ ଦାବି କରିଥିଲେ। ଆଇନ ଓ କାର୍ମିକ ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ କମିଟି ବିଲ୍ର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରସ୍ତାବ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା ସହ ସୁପାରିସ କରିଥିବା ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସ୍ବଚ୍ଛ କରିବା ଉକ୍ତ ବିଲ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବୋଲି ମନ୍ତ୍ରୀ ଗୃହକୁ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ। କଂଗ୍ରେସ ଏମ୍ପି ଶଶୀ ଥରୁର କହିଥିଲେ, ଆଧାର ଏକ ବାସିନ୍ଦା ପ୍ରମାଣପତ୍ର, ନାଗରିକତ୍ୱର ପ୍ରମାଣ ନୁହେଁ। ଏଭଳି ବିଲ୍ ସମ୍ଭବତଃ ଅଣନାଗରିକଙ୍କୁ ଭୋଟ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବ ବୋଲି କଂଗ୍ରେସ ଏମ୍ପି କହିଥିଲେ। ସରକାର ଏଭଳି ବିଲ୍ ଆଣି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ସ୍ବାଧୀନତାକୁ ସଂକୁଚିତ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ଏଆଇଏମ୍ଆଇଏମ୍ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅସାଦୁଦ୍ଦିନ ଓଓ୍ବାଇସି କହିଥିଲେ। ଉକ୍ତ ବିଲ୍ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରୁଛି। ବିଧେୟକ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାର ଦକ୍ଷତା, ଜ୍ଞାନ, ସାମର୍ଥ୍ୟ ଓ ଯୋଗ୍ୟତା ସରକାରଙ୍କ ନାହିଁ। ଭୋଟର ପରିଚୟପତ୍ର ସହ ଆଧାର ସଂଯୋଗ ହେଲେ ଏହା ନାଗରିକଙ୍କ ଗୋପନୀୟତା ମୌଳିକ ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିବ ବୋଲି ଓଓ୍ବାଇସି ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ କହିଛନ୍ତି।