ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୯।୯: ଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଜି-୨୦ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜିତ ହେଉଛି। ବୈଠକର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ଶନିବାର ଶେଷ ହୋଇଛି। ଏହି ବୈଠକରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ସଦସ୍ୟ ଦେଶ ସମେତ ୨୯ଟି ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ଭାରତରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି। ପ୍ରଗତି ମଇଦାନରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭାରତ ମଣ୍ଡପମଠାରେ ଜି-୨୦ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଯାଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମ ୧୨୩ଏକରରେ ବ୍ୟାପିଛି। ଏହା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ସିଡନୀ ଅପେରା ହାଉସ ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ବଡ ଅଟେ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଭାରତ ମଣ୍ଡପମ ବିଷୟରେ।
ଭାରତ ମଣ୍ଡପମର ଡିଜାଇନିଂ କରିଛନ୍ତି ସଞ୍ଜୟ ସିଂ। ସିଙ୍ଗାପୁରର ଏଡାସ ସହଯୋଗରେ ଆରକୋପ ଆସୋସିଏଟ୍ସ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମକୁ ସଜାଇବାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଚିତ୍ରକଳା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି। ସମ୍ମିଟ ହଲରେ ସ୍ଥାପିତ ଝୁମରକୁ ଚେକ ରିପବ୍ଲିକରୁ ଅଣାଯାଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମ ୪୦ଲକ୍ଷ ବର୍ଗଫୁଟରେ ନିର୍ମିତ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଜୁଲାଇ ୨୦୨୩ରେ ଏହାର ନିର୍ମାଣ କାମ ଶେଷ ହୋଇଛି। ଏହାକୁ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ୨୭୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମରେ ଥିବା ଫୁଡ ହଲ ଏବଂ ମିଟିଂ ରୁମ ୧୦ ଲକ୍ଷ ବର୍ଗଫୁଟ ଯାଏଁ ବ୍ୟାପିଛି। ଏହାର ପ୍ରଦର୍ଶନୀ କ୍ଷେତ୍ର ୧୬ ଲକ୍ଷ ବର୍ଗଫୁଟ ଯାଏଁ ବ୍ୟାପିଛି। ୧୩ହଜାର ଲୋକ ଭାରତ ମଣ୍ଡପମ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରେ ବସିବାର କ୍ଷମତା ରହିଛି। ଏକାସାଙ୍ଗରେ ୫ହଜାର ଯାନବାହନ ପାର୍କିଂ କରିବାର ସୁବିଧା ରହିଛି।
ଭାରତ ମଣ୍ଡପମକୁ ନେଇ ସଞ୍ଜୟ ସିଂ କହିଛନ୍ତ, ୨୦୧୬ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଭାରତ ସରକାର ଆମକୁ କଣ୍ଟ୍ରାକ୍ଟ ଦେଇଥିଲେ। ଅନେକ ଡିଜାଇନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା। କୋଠାକୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଇଥିଲା। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଅନୁମୋଦନ କରିବା ପରେ ଏହା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଉଭୟ କମ୍ପାନୀର ୨୦୦ଆର୍କିଟେକ୍, ପରାମର୍ଶଦାତା, ଇଞ୍ଜିନିୟର୍, ଟେକ୍ନିସିଆନ ଏବଂ ଡିଜାଇନର୍ ମିଳିତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ପ୍ରାୟ ୬ ହଜାର ଶ୍ରମିକ ଏହାକୁ ନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ନିୟୋଜିତ ଥିଲେ। କୋଭିଡ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ମଣ୍ଡପମଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ବନ୍ଦ ହୋଇ ନ ଥିଲା। ଆମେ ଅନଲାଇନରେ ମିଟିଂ କରୁଥିଲୁ।
ଭରତ ମଣ୍ଡପମ ହେଉଛି ୫ମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ ଅଣ୍ଡାକାର(ଓଭାଲ) ଆକୃତିର କୋଠା। ଏହାର ପ୍ରଥମ ମହଲାରେ ପିଏମ ଲାଉଞ୍ଜ ଏବଂ ମିଟିଂ ରୁମ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ସଭା କକ୍ଷରେ ୬୦୦ଲୋକ ବସି ପାରିବେ। ଦ୍ୱିତୀୟ ମହଲା ଭିଭିଆଇପି ଲୋକଙ୍କ ସଭା କକ୍ଷ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି। ଏହି ମହଲାରେ ଜି୨୦ର ମିଟିଂ ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି।
ଭାରତ ମଣ୍ଡପମର ତୃତୀୟ ମହଲାରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଇନଡୋର ହଲ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ପ୍ରାୟ ୭୦୦୦ ଲୋକ ଅଡିଟୋରିୟମରେ ଏକାଠି ବସିପାରିବେ। ଏହି ଅଡିଟୋରିୟମରେ ୬ଟି ଏଲଇଡି ସ୍କ୍ରିନ ଲାଗିଛି। ଏହି ମହଲାରୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ଏବଂ ଇଣ୍ଡିଆ ଗେଟ୍ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମର ବିଲଡିଂ ପଛରେ ରୋଷେଇ ଘର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଛି। ଏଥିରେ ଏକ ସମୟରେ ୧୦ହଜାର ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇପାରିବ। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମର ଭିତର ଭାଗରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟର ଚିତ୍ରକଳା ସ୍ଥାନ ପାଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମରେ କଶ୍ମୀର ଏବଂ ଭଦୋହି କାର୍ପେଟ ବିଛା ଯାଇଛି।
ଭାରତ ମଣ୍ଡପମରେ ସବୁ ରାଜ୍ୟର ସଂସ୍କୃତିର କଳା ନିଦର୍ଶନ ରଖିବା ପାଇଁ ୧୫କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଛି। ୨୦୧୮ରେ ଏହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଯାହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ତିନି ବର୍ଷ ଲାଗିଗଲା। ଏଥିରେ ଭାରତର ସଂସ୍କୃତିକୁ ନିଖୁଣ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ଭାରତ ମଣ୍ଡପମ ବାହାରେ ଥିବା ପାର୍କକୁ ଏକ ଶଙ୍ଖ ଆକୃତିରେ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଶଙ୍ଖ ପୃଥିବୀରେ ଜଳ ଏବଂ ଜୀବନର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତୀକ ଅଟେ।