ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୬।୨ : ୨୦୧୬ ରେ, ପାଞ୍ଚ ସଦସ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ସମ୍ବିଧାନ ବେଞ୍ଚ ଏକ ରାୟ ଦେଇଥିଲେ। ଯାହା ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତିମାନେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ଅଛନ୍ତି। ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ନବାମ-ରେବିଆ ମାମଲାରେ କୋର୍ଟ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦି ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଏକ ଆବେଦନ ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି ତେବେ ବିଧାୟକଙ୍କ ଅଯୋଗ୍ୟତା ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ରାଜନୈତିକ ସଙ୍କଟ ସହ ଜଡିତ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କରୁଥିବା ବିଚାରପତି ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାକୁ ଜାରି ରଖିବେ, ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବେ ନା ଛାଡିବେ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ଅଡୁଆରେ ପଡିଛନ୍ତି। ]
ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଡି.ଓ୍ବାଇ, ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଉଭୟ ଦିଗ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଏକ ଜଟିଳ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହୋଇଛି। ଏହାର ଏକ ବଡ ପ୍ରଭାବ ପଡିବ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ରାଜନୈତିକ ସଙ୍କଟରେ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ମାମଲା ଏକ ଉଦାହରଣ ପାଲଟିଛି।
ଶିବସେନାର ଉଦ୍ଧବ ଠାକରେ ଦଳ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଯୋଗ୍ୟତା ଆବେଦନ ଉପରେ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ କ୍ଷମତା ଉପରେ ୨୦୧୬ର ରାୟର ଆଧାରରେ ପୁନର୍ବିଚାର ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି। ଶିବସେନା (ଉଦ୍ଧବ ବାଲାସାହେବ ଠାକରେ) ଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ହାଜର ହୋଇଥିବା ବରିଷ୍ଠ ଆଡଭୋକେଟ କପିଲ ସିବଲ ବେଞ୍ଚ ସମ୍ମୁଖରେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଥିଲେ ଯେ ନବାମ-ରେବିଆ ମାମଲାରେ ରଖାଯାଇଥିବା ଆଇନର ପୁନର୍ବିଚାର କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ। ନବାମ ରେବିଆ ଏବଂ ଦଶମ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀକୁ ପୁନର୍ବାର ଦେଖିବାର ସମୟ ଆସିଛି କାରଣ ଏହା ବହୁ କ୍ଷତି ଘଟାଇଛି ବୋଲି ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ରେବିଆର ବିଚାର ଠିକ ଅଛି, ତା’ହେଲେ ତାଙ୍କ ଅପସାରଣ ପାଇଁ ଆବେଦନ ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି। ଆଇନ, ସେ ବିଧାୟକଙ୍କ ଅଯୋଗ୍ୟ ଆବେଦନକୁ ସ୍ଥିର କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଗୋଟିଏ ଦଳରୁ ଅନ୍ୟ ଦଳକୁ ମାନବ ପୁଞ୍ଜି ମୁକ୍ତ ପ୍ରବାହକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଏ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଯଦି ତାଙ୍କୁ ହଟାଇବାକୁ ନିବେଦନ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ବାଚସ୍ପତିଙ୍କୁ ଅଟକାଇ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ସେ ବିରୋଧୀ ବିଧାୟକଙ୍କୁ ଅଯୋଗ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିପାରିବେ। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ଜଣେ ନେତା ନିଜ ଦଳରେ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ନ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପଦବୀ ଜାରି ରଖିବେ।
କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ଖଣ୍ଡପୀଠ ନବାମ ରେବିୟା ବିଚାରରେ ଥିବା ଫାଙ୍କ ପୂରଣ କରିପାରିବେ ନା ଆମେ ଏହାକୁ ସାତଜଣିଆ ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇବା ଉଚିତ। ଉଦ୍ଧବ ଠାକରେ ଦଳ ଏହି ମାମଲାକୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତର ସାତଜଣିଆ ଖଣ୍ଡପୀଠକୁ ପଠାଇବା ନେଇ ଦାବି କରିିଛନ୍ତି।
ସିବଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦଶମ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ରାଜନୈତିକ ନୈତିକତାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ସେବା କରିବା ଉଚିତ, କିନ୍ତୁ ଏହା ବିପରୀତ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛି। ଦଶମ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀ ନିର୍ବାଚିତ ତଥା ମନୋନୀତ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ଦଳବଦଳକୁ ରୋକିଥାଏ। ଏଥିରେ ତ୍ରୁଟି ବିରୁଦ୍ଧରେ କଠୋର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ସିବଲ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏକନାଥ ଶିନ୍ଦେ ଦଳ ବେଆଇନ ଭାବେ ଜଣେ ବାଚସ୍ପତି ନିଯୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି ଯିଏକି ଠାକରେଙ୍କ ଦଳ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପକ୍ଷପାତ କରିଛନ୍ତି।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ୨୦୧୬ ମସିହାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବାମ ତୁକିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କଂଗ୍ରେସ ସରକାରର ପୁନଃ ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ। ଗୁଆହାଟୀ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ସୁପ୍ରମତକୋର୍ଟି ସମର୍ଥନ କରଥିଲେ। ଯେଉଁଥିରେ କୋର୍ଟ ୧୪ ବିଦ୍ରୋହୀ କଂଗ୍ରେସ ବିଧାୟକଙ୍କ ଅଯୋଗ୍ୟତାକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିଥିଲେ। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୬ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୫ରେ ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନ ଡକାଇବାକୁ ଶୀର୍ଷକୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଭୁଲ ବୋଲି କହିଥିଲେ। ତା’ପରେ ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତି ରେବିୟା ମଧ୍ୟ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ।