ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୫।୭ : ଜାତିଆଣ ହିଂସା ନିଆଁରେ ମଣିପୁର ଜଳୁଛି। କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ବରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ଏବଂ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଅଧିକାରୀମାନେ ସମସ୍ତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ଶାନ୍ତି ଫେରାଇବାର ଆଶ୍ୱାସନା ଦେବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଅଜିତ ଡୋଭାଲ ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତ ଉଦ୍ୟମ କରି ଏହାର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବରେ ବିଦ୍ରୋହ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ତାଙ୍କର ବହୁତ ପାରଦର୍ଶୀତା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଶାର କିରଣ ଷ୍ଟଦୂରେଇବାରେ ଲାଗିଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ, ଏହାର ନିଆଁରେ, ମିଜୋରାମ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ମୁଖ୍ୟ ବିରୋଧୀ କଂଗ୍ରେସ କହୁଛି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନଙ୍ଗଥୋମ୍ବମ ବିରେନ ସିଂଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ହଟାଯିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶାନ୍ତି ଫେରିବ ନାହିଁ। ଏନେଇ ସଂସଦର ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନରେ ଭାଜପା ନେତୃତ୍ୱାଧିନ ଏନଡିଏ ସରକାରଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହୋଇଛି। ଏନେଇ ବିତର୍କ ହେବ। ଅପରପକ୍ଷରେ ଭାଜପା ପାଖରେ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନାହିଁ। ଫଳରେ ବିରେନ ଭାଜପା ଗଳାର କଣ୍ଟା ସାଜିଛନ୍ତି ବୋଲି ରାଜନୈତିକ ସମୀକ୍ଷକ ମତ ପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ତଥା ଶାହା ନିରୁପାୟ ହୋଇଥିବା ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି।
କଂଗ୍ରେସ କହୁଛି ମେ ୩ ତାରିଖରୁ ମଣିପୁରରେ ଘଟିଥିବା ହିଂସା ଜାରି ରଖିବାରେ ଏନ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ଭୂମିକା ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଉ। ଏହା ସହିତ ବିରେନ ସିଂ ଭାଜପା ଏବଂ ଶୀର୍ଷ ନେତୃତ୍ୱ ପାଇଁ ବିବାଦର ଏକ କଣ୍ଟା ପାଲଟିଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟର ଅବସ୍ଥା ବିଗିଡିବାରେ ଲାଗିଛି। ଇତିମଧ୍ୟରେ ବିରେନ କହିଛନ୍ତି ସେ ନିର୍ବାଚିତ ନେତା ତାଙ୍କୁ କେହି ପଦରୁ ହଟାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ। ଏଭଳି ମନ୍ତବ୍ୟ ନେଇ ବିରୋଧୀ ଦଳ ଭାଜପା ସରକାରଙ୍କୁ ଘେରିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି।
ବିରେନ ସିଂ ମେତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରୁ ଆସିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଇମ୍ଫାଲରେ ହୋଇଥିଲା। ୬୨ ବର୍ଷିୟ ବିରେନ ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ଫୁଟବଲର୍ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି। ମଣିପୁରରେ ସେ ଜଣେ ଉଚ୍ଚାଭିଳାଷୀ ନେତା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ଘରୋଇ ଦଳରେ ଫୁଟବଲ ଖେଳିବାବେଳେ ସେ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ (ବିଏସଏଫ) ରେ ମନୋନୀତ ହୋଇଥିଲେ। ପରେ ସେ ବିଏସଏଫରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ୧୯୯୨ ରେ, ନାହିରୋଲଗି ଥୋଡାଙ୍ଗ ନାମକ ମଣିପୁରରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ଦୈନିକ ଖବର କାଗଜର ସମ୍ପାଦକ ହୋଇଥିଲେ। ମଣିପୁରରେ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ସାମାଜିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କ ଖବରକାଗଜର ସମ୍ପାଦକ ଥିଲେ। ବିରେନ ସିଂ ୨୦୦୨ ରେ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ ରିଭୋଲ୍ୟୁସନାରୀ ପିପୁଲ୍ସ ପାର୍ଟିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ହିଙ୍ଗଙ୍ଗ ବିଧାନସଭା ଆସନରୁ ୨୦୦୨ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜିତିଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଧାୟକ ହୋଇଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନ ପରେ ତାଙ୍କ ଦଳ ଶାସକ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂଙ୍କ ସରକାର ଥିଲା। ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂ ତାଙ୍କ କ୍ୟାବିନେଟରେ ବିରେନ ସିଂଙ୍କୁ ମନ୍ତ୍ରୀ କରିଥିଲେ। ୨୦୦୭ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିରେନ ପୁନର୍ବାର ଜିତିଥିଲେ। ସେ ଜଳସେଚନ, ବନ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ଯୁବ ଓ କ୍ରୀଡ଼ା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ମଣିପୁର ପବ୍ଲିକ ସ୍କୁଲକୁ ଆଗେଇ ନେବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବେଶ୍ ଆଗ୍ରହୀ ଥିଲେ। ଏହି କାରଣରୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦିନକୁ ଦିନ ତାଙ୍କର ଲୋକପ୍ରିୟତା ବଢିଥିଲା। ୨୦୧୨ ରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂଙ୍କ ତାଙ୍କର ବିବାଦ ହୋଇଥିଲା। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିରେନ ସିଂଙ୍କୁ ତାଙ୍କ କ୍ୟାବିନେଟରୁ ବହିଷ୍କାର କରିଥିଲେ। ମଣିପୁରର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂ ପ୍ରଥମ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯିଏକି ୨୦୧୨ ରୁ ୧୫ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଫଳ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିଥିଲେ।
୧୭ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୬ ରେ ଏନ ବିରେନ ସିଂ କଂଗ୍ରେସର ପ୍ରାଥମିକ ସଦସ୍ୟତାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଭାଜପାରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ତତ୍କାଳୀନ ଭାଜପା ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଅମିତ ଶାହା ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବରେ ଦଳର ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ଏନ ବିରେନ ସିଂଙ୍କୁ ପଦୋନ୍ନତି ଦେଇଥିଲେ। ବିରେନ ସିଂ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସହିତ ମେତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ଭଲ ଭାବେ ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। କଂଗ୍ରେସର ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ମେତେଇ। ବିରେନ ସିଂ ଭାଜପାରେ ଯୋଗ ଦେଇ ୨୦୧୭ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟରେ ଭାଜପା ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ। ୧୫ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୭ ରେ ମଣିପୁରର ଦ୍ୱାଦଶ ତଥା ପ୍ରଥମ ଭାଜପା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ବିଧାନସଭାର ୬୦ ଟି ସିଟ ମଧ୍ୟରୁ ବିରେନ ସିଂ ସରକାର ୩୩ ଟି ସିଟ ପାଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ, ଏନ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଭାଜପା ୨୦୨୨ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲା ଏବଂ ବିରେନ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ମେତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା ଶିଖରରେ ଅଛି। ତାଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଭାଜପାର କୌଣସି ନେତା ନାହାନ୍ତି। ମଣିପୁରର ୬୦ ସଦସ୍ୟ ବିଶିଷ୍ଟ ବିଧାନସଭାରେ ମେତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କେବଳ ୪୦ ଜଣ ବିଧାୟକ ଅଛନ୍ତି। ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ରାଜ୍ୟରେ ମେତେଇ ଶୀର୍ଷରେ ଅଛନ୍ତି। ଦ୍ୱିତୀୟ ନମ୍ବରରେ କୁକି, ନାଗା ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନେ ଅଛନ୍ତି। ଏଠାକାର ପାହାଡ଼ିଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ୩୩ ଟି ଜନଜାତି ଅଛନ୍ତି। ମେତେଇର ଅଧିକାଂଶ ହେଉଛନ୍ତି ହିନ୍ଦୁ ପରମ୍ପରାର ଅନୁଗାମୀ। ମଣିପୁରର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାରେ ସେମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ୫୩ ପ୍ରତିଶତ। କୁକିରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ ଧର୍ମକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବିରେନ ସିଂ ଏବଂ ମଣିପୁରର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ସଜାଡ଼ିବା ପାଇଁ ଭାଜପା ଏବଂ ବରିଷ୍ଠ ନେତୃତ୍ୱ ଏକ କଠିନ ସମୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛନ୍ତି।
ପ୍ରଶ୍ନ କେବଳ ମଣିପୁରର ନୁହେଁ, ଉତ୍ତର ପୂର୍ବର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ନିଆଁରେ ଜାତିଆଣ ନିଆଁ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଛି। ରାଜ୍ୟର ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ମିଜୋରାମ ସହିତ ରହିଛି। ମିଜୋରାମ ସହିତ କୁକି ଏବଂ ନାଗାଙ୍କର ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି। ଏହି କାରଣରୁ ମଣିପୁରର ନିଆଁ ଏବେ ମିଜୋରାମରେ ପହଞ୍ଚିଛି ଏବଂ ସେଠାରେ ଥିବା ଲୋକମାନେ ମେତେଇଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ଛାଡିବାକୁ କହୁଛନ୍ତି। ମେତେଇ ଆତଙ୍କିତ ଅବସ୍ଥାରେ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ମଣିପୁରର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏନ ବିରେନ ସିଂ ସେମାନଙ୍କୁ ମଣିପୁରକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ବିମାନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇଦେବାକୁ ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି। ବାସ୍ତବରେ, ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଭୟଙ୍କର ପରିସ୍ଥିତି। କାରଣ ମିଜୋରାମର ମେତେଇ ସୁରକ୍ଷା ସତ୍ତ୍ୱେ ଇମ୍ଫାଲରେ ନିରାପଦରେ ପହଞ୍ଚିପାରିବ ନାହିଁ। ବାଟରେ, କୁକି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜନଜାତିଙ୍କୁ ସେମାନେ ଭେଟିବା ନିଶ୍ଚିତ। ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀର ସୂତ୍ରରୁ ଜଣାପଡିଛି କୁକି ମଣିପୁରରେ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳରେ ଛାଉଣି ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି। ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସେଠାରେ ସ୍ଥାୟୀ ବଙ୍କର ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ହିଂସାକୁ ଉତ୍ତେଜିତ କରିବାରେ ସୀମା ଆରପାରିକୁ ମଧ୍ୟ ସହାୟତା ମିଳୁଛି ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଣିପୁରର ଅବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ହେବାରେ ଲାଗିଛି।
ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ମଣିପୁରର ନିଆଁ କେବେ ଲିଭିବ? ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାର କାହାର ଉତ୍ତର ନାହିଁ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଏବଂ ଅମିତ ଶାହାଙ୍କ କୂଟନୈତିକ ନିଶ୍ଚିତତା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବିକଳ୍ପ ନାହିଁ। ମଣିପୁରରେ ଓକାରାମ ଇବୋବି ସିଂ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଯିଏ ସେଠାରେ ଜଟିଳ ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୦୨ ରୁ ୨୦୦୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ୫ ବର୍ଷ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ପୂରଣ କରିଥିଲେ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବାସଭବନରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଦୁଇଥର ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ସେଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ଏନ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ସମୟରେ ଆସିନାହିଁ। ମଣିପୁରରୁ ଫେରିଥିବା ବିରୋଧୀଦଳ ନେତାମାନେ କହିଛନ୍ତି କୁକି ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ବିରୋଧରେ ବହୁତ କ୍ରୋଧ ରହିଛି। ବିରେନ ସିଂଙ୍କ ବିଷୟରେ ଖବର ଥିଲା ସେ ଜୁଲାଇ ମାସରେ ନିଜ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। ମାତ୍ର ସମର୍ଥକଙ୍କ ଚାପରେ ସେ ଇସ୍ତଫା ନ ଦେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ନାଗାଲାଣ୍ଡ ମଣିପୁରର ଉତ୍ତରରେ, ଦକ୍ଷିଣରେ ମିଜୋରାମ, ପଶ୍ଚିମରେ ଆସାମ। ପୂର୍ବ ଭାଗ ମ୍ୟାନମାର ଏବଂ କିଛି ଅଞ୍ଚଳ ଚାଇନା ସହିତ ଲାଗିଛି। ଫଳରେ ବାହ୍ୟ ଶକ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରବେଶ ସହଜ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ସ୍ଥିତି ସମ୍ଭାଳିବାରେ ଭାଜପା ସରକାର ଉଦ୍ୟମ କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରୁ ନାହିଁ। ଜାତିଆଣ ନିଆଁ ଲିଭିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଅଧିକ ଜଳିବାରେ ଲାଗିଛି।