ଖଣ୍ଡପଡ଼ା, ୨୩।୪: (ସ୍ବ.ପ୍ର.) ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ଆଦିପୀଠ ଭାବେ କଣ୍ଟିଲୋର ଶ୍ରୀ ନୀଳମାଧବ କ୍ଷେତ୍ର ସର୍ବଜନ ବିଦିତ ା ଏହି କ୍ଷେତ୍ରର ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ଅନନ୍ୟ ା ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟାଠାରୁ ୨୧ ଦିନ ଶ୍ରୀଜୀଉଙ୍କ ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ ା
ଏହି ଅବସରରେ ଶ୍ରୀଜୀଉ ଚନ୍ଦନ ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ଚାପ ଖେଳିବା ସହ ନୌକା ବିହାର କରିଥାଆନ୍ତି ା ତେବେ ଚଳିତବର୍ଷ ନୀଳମାଧବଙ୍କ ଚନ୍ଦନ ପୋଖରୀର ନବୀକରଣ କାମ ଚାଲିଥିବାରୁ ଏହି ପରମ୍ପରା ବନ୍ଦ ରହିବ ବୋଲି ସୂଚନା ମିଳିଛି ା ନୀଳମାଧବ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ଚନ୍ଦନ ପୋଖରୀର ପଙ୍କୋଦ୍ଧାର ଏବଂ ରିର୍ଟନିଂ ୱାଲ କାମ ଚାଲୁ ରହିଛି ା ଏଥି ସହିତ ମନ୍ଦିରର ବିଭିନ୍ନ ବିକାଶ କାମ ଚାଲିଛି ା
ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଉକ୍ତ ପରମ୍ପରାକୁ ବନ୍ଦ ରଖାଯିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ା ଏହାକୁ ନେଇ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ା
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ପୁରୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପୂଜା ନୀତି ସହ ନୀଳମାଧବଙ୍କ ପୂଜାନୀତିରେ କୌଣସି ଫରକ ନାହିଁ ା ଶ୍ରୀ ଜୀଉଙ୍କ ଦ୍ୱାଦଶ ଯାତ୍ରା ମଧ୍ୟରୁ ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା ଅନ୍ୟତମ ା ଏହି ଅବସରରେ ନୀଳମାଧ ବଜୀଉଙ୍କ ଚଳନ୍ତି ପ୍ରତିମା ମଦନ ମୋହନ,ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ସରସ୍ବତୀ,ଶିବ ଓ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ସହ ପ୍ରତ୍ୟେହ ଗୋଧୂଳି ବେଳାରେ ପୃଥକ ପୃଥକ ମଣିବିମାନରେ ଜଳକ୍ରୀଡା ପାଇଁ ଚନ୍ଦନ ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ବିଜେ କରିଥାଆନ୍ତି ା ପ୍ରଚଣ୍ଡ ରୌଦ୍ର ତାପରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ମନ୍ଦିରରେ ବିଗ୍ରହମାନଙ୍କୁ ଚନ୍ଦନ ଲାଗି କରାଯିବାର ବିଧି କାହିଁ କେଉଁ କାଳରୁ ପ୍ରଚଳିତ ଅଛି ା ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଖଣ୍ଡପଡ଼ା ତହସିଲଦାର ତଥା ଦେବୋତ୍ତର କାର୍ଯ୍ୟ ନିର୍ବାହୀ ଅଧିକାରୀ ଲିପ୍ସା ରାୟଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବାରେ ଚନ୍ଦନ ପୁଷ୍କରିଣୀର ପୁନରୁଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟରେ ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇ ପାରୁ ନ ଥିବାରୁ ଠାକୁରଙ୍କ ଚନ୍ଦନ ନୀତି ବିଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା କ୍ରମେ ମନ୍ଦିରରେ ସମ୍ପନ୍ନ ହେବ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ା
