ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୦ା୪: ରୁଷିଆର ୟୁକ୍ରେନ୍ ଆକ୍ରମଣ ଉପରେ ସାରା ବିଶ୍ୱର ନଜର କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ୟୁରୋପରେ ଚାଇନା ନିଜ ସାମରିକ ଶକ୍ତି ବଢ଼ାଇବାରେ ଲାଗିଛି। ଚାଇନା ସେନାର ବିମାନଗୁଡ଼ିକରେ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ଆକାଶକୁ ଭେଦ କରିପାରୁଥିବା ଏଫ୍କେ-୩ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସର୍ବିଆକୁ ପରିବହନ କରାଯିବା ୟୁରୋପରେ ନୂଆ ବିବାଦକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଛି। ସର୍ବିଆର ପଡ଼ୋଶୀ ମୋଣ୍ଟେନେଗ୍ରୋ ବେଜିଂର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଯୋଗୁ ନିଜ ନିରାପତ୍ତା ବିପନ୍ନ ହୋଇଥିବା ସମାଲୋଚନା କରିଛି। ମୋଣ୍ଟେନେଗ୍ରୋ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମିଲୋ ଜୁକାନୋଭିକ୍ କହିଛନ୍ତି, ୟୁରୋପ ଓ ନର୍ଥ ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ଟ୍ରିଟି ଅର୍ଗାନାଇଜେଶନ୍ (ନାଟୋ)ର ଶତ୍ରୁରାଷ୍ଟ୍ରଠାରୁ ସର୍ବିଆ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର କିଣୁଛି। ସର୍ବିଆର ସାମରିକ ଅସ୍ତ୍ରାଗାରରେ ଚାଇନାର ଉପସ୍ଥିତି ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଛି, ଯାହାକି ସମଗ୍ର ୟୁରୋପ ପାଇଁ ବିପଜ୍ଜନକ ବୋଲି ସେ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ ସର୍ବିଆ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଆଲେକ୍ଜାଣ୍ଡାର ଭ୍ୟୁସିକ୍ ଏହି ମିଶାଇଲ ବିକ୍ରିକୁ ଯଥାର୍ଥ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି। ଭ୍ୟୁସିକ୍ କହିଛନ୍ତି, ଚାଇନାଠାରୁ ସଶସ୍ତ୍ର ଡ୍ରୋନ୍ କିଣିବା ପାଇଁ ୨୦୧୯ରେ ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ଏକ ଚୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ଏହା ହେଉଛି ବୈଧ, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟମିତ ଓ ସ୍ବଚ୍ଛ କାରବାର। ସର୍ବିଆ ବାୟୁସୀମାକୁ କୌଣସି କ୍ରୁଜ୍ ମିଶାଇଲ ବା ଯୁଦ୍ଧବିମାନ ଅନୁପ୍ରବେଶ କଲେ ଏଫ୍କେ-୩ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଦେଶକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାରେ ସହାୟକ ହେବ।
୨୦୨୦ରେ ବେଲ୍ଗ୍ରେଡ୍ ପ୍ରଥମ ୟୁରୋପୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଚାଇନାର ୬ଟି ସିଏଚ୍-୯୨ଏ ଡ୍ରୋନ୍ କିଣିଥିଲା। ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘରେ ସାମିଲ ହେବା ପାଇଁ ସର୍ବିଆର ଆବେଦନ ସତ୍ତ୍ୱେ ରୁଷିଆ ଓ ଚାଇନା ସହ ଏହାର ଘନିଷ୍ଠତା ସମଗ୍ର ମହାଦେଶରେ ଚିନ୍ତାବୃଦ୍ଧିର କାରଣ ପାଲଟିଛି। ଏଥିସହ ୟୁଗୋସ୍ଲାଭିଆର ବିଭାଜନରେ ବିଳମ୍ବଜନିତ ଉତ୍ତେଜନା ବଲ୍କାନ୍ ଉପଦ୍ୱୀପକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି। ଚଳିତ ସପ୍ତାହରେ ଜର୍ମାନୀ କହିଛି ଯେ, ଯଦି ସର୍ବିଆ ଇୟୁରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଚାହେଁ, ତେବେ ଏହାକୁ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘର ବହିର୍ବ୍ୟାପାର ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ନୀତିକୁ ମାନିଚଳିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଆମେରିକାସ୍ଥିତ ମାସାଚ୍ୟୁସେଟ୍ସ ଇନ୍ଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ସିକ୍ୟୁରିଟି ଷ୍ଟଡିଜ୍ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ୍ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଟେଲର ଫ୍ରାଭେଲଙ୍କ ମତରେ ରୁଷିଆର ୟୁକ୍ରେନ୍ ଆକ୍ରମଣ ଯୋଗୁ ଏହି ଅସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଛି। ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ୍ ସଂଘର୍ଷ ଚାଇନାର ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ସର୍ବିଆକୁ ବେଜିଂ ଦେଇଥିବା ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପରିଶେଷରେ ରୁଷିଆକୁ ପ୍ରେରଣ କରାଯାଇପାରେ ବୋଲି ଫ୍ରାଭେଲ ଆଶଙ୍କା ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ ୨୦୦୮ ଫେବୃୟାରୀ ୧୭ରେ କୋସୋଭୋ ନିଜକୁ ସର୍ବିଆଠାରୁ ସ୍ବାଧୀନ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା। ଏଠାରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟର ଚିନ୍ତା ହେଉଛି, ସର୍ବିଆକୁ ଚାଇନା ଓ ରୁଷିଆର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣ ବଲ୍କାନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଆଉ ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ଉସୁକାଇବ। ସର୍ବିଆ ନିଜର ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଦେଶ ବିରୋଧରେ ଏହି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରକୁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରେ। ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ, ଆମେରିକା ସମେତ ଅଧିକାଂଶ ରାଷ୍ଟ୍ର କୋସୋଭୋକୁ ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବେ ମାନ୍ୟତା ଦେଉଥିଲେ ହେଁ ସର୍ବିଆ, ରୁଷିଆ ଓ ଚାଇନା ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ।