ତାଇପେଇ/ବେଜିଂ/ ଓ୍ବାଶିଂଟନ,୬।୧୦: ତାଇଓ୍ବାନର ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ଆଇଡେଣ୍ଟିଫିକେଶନ ଜୋନ୍ (ଏଡିଆଇଜେଡ୍)ରେ ଚାଇନାର ୫୬ ଯୁଦ୍ଧବିମାନ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିଛି। ଏହାକୁ ନେଇ ଦୁଇ ପଡ଼ୋଶୀ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି। ଏଭଳି ଦାୟିତ୍ୱହୀନ ତଥା ଉତ୍ତେଜନାମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟରୁ କ୍ଷାନ୍ତ ରହିବା ପାଇଁ ତାଇପେଇ ସିଟି ବେଜିଂକୁ ତାଗିଦ୍ କରିଛି। ଆମେରିକା ମଧ୍ୟ ତାଇଓ୍ବାନ ନିକଟରେ ଚାଇନାର ସାମରିକ ଗତିବିଧିକୁ ଉତ୍ତେଜନାମୂଳକ ଓ ଅସ୍ଥିରତା ସୃଷ୍ଟିକାରୀ ବୋଲି ନିନ୍ଦା କରିଛି।
ଗତବର୍ଷ ୩୮୦ ଏବଂ ଚଳିତବର୍ଷ ଅଦ୍ୟାବଧି ୬୦୦ ଥର ତାଇଓ୍ବାନ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ଆଇଡେଣ୍ଟିଫିକେଶନ ଜୋନ୍କୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ କଲାଣି ଚାଇନାର ଯୁଦ୍ଧବିମାନ। ଏଥିରୁ ସର୍ବାଧିକ ୫୬ ଫାଇଟର ଜେଟ୍ କେବଳ ସୋମବାର ଦେଖାଯାଇଥିଲା। ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ୩୪ ଜେ-୧୬ ଫାଇଟର ଏବଂ ୧୨ ଅଣବିକ ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ବୋମା ନିକ୍ଷେପକାରୀ ଏଚ୍-୬। ତାଇଓ୍ବାନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣାଧୀନ ପ୍ରାଟାସ୍ ଆଇଲାଣ୍ଡରେ ଏହି ଯୁଦ୍ଧବିମାନଗୁଡ଼ିକ ଉଡ଼ିଥିବା ତାଇଓ୍ବାନ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଜାରି ଏକ ମ୍ୟାପ୍ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଚାଇନାର ଏଭଳି ସାମରିକ ଗତିବିଧି ଯୋଗୁ ତାଇଓ୍ବାନ ଲଗାତର ଆକ୍ରମଣ ଆଶଙ୍କା ଭିତରେ ରହିଥାଏ। ଏହି ସ୍ବୟଂଶାସିତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଦ୍ୱୀପରାଷ୍ଟ୍ରକୁ ଚାଇନା ବଳପୂର୍ବକ ପୁନଃ ଦଖଲ କରି ନେଇଯିବ ବୋଲି ତାଇପେଇ ସିଟିର ଭୟ ରହିଛି। ଚାଇନା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶି ଜିନ୍ପିଙ୍ଗ୍ ତାଇଓ୍ବାନ ଦଖଲକୁ ଅବଶ୍ୟମ୍ଭାବୀ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିବାବେଳେ ବେଜିଂ ଏହା ଉପରେ ସାମରିକ, କୂଟନୈତିକ ଓ ଆର୍ଥିକ ଚାପ ପକାଇଆସୁଛି। ବିଶେଷକରି ୨୦୧୬ରେ ସାଇ ଇଙ୍ଗ୍-ଓ୍ବେନ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପରଠାରୁ ଚାଇନାର ଦୌରାମତ୍ୟ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି। କାରଣ ସେ ତାଇଓ୍ବାନକୁ ଚାଇନାର ଏକ ଅଂଶ ଭାବେ ନ ମାନି ଏକ ସ୍ବାଧୀନ ରାଷ୍ଟ୍ର ବିବେଚନା କରିଥାଆନ୍ତି। ଗତ ଶୁକ୍ରବାର ପିପୁଲ୍ସ ରିପବ୍ଲିକ୍ ଅଫ୍ ଚାଇନା ନିଜର ୭୨ତମ ଜାତୀୟ ଦିବସ ପାଳନ କରିବା ପରଠାରୁ ତାଇଓ୍ବାନ ବାୟୁସୀମାରେ ୧୫୦ ଚାଇନା ଯୁଦ୍ଧବିମାନ ଉଡ଼ିସାରିଲାଣି। କେବଳ ସେହିଦିନ ୩୮ ପ୍ଲେନ୍କୁ ନେଇ ଆକାଶମାର୍ଗରେ ଯୁଦ୍ଧ କୌଶଳ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଥିଲା। ତେବେ ବେଜିଂ ପକ୍ଷରୁ ଆକ୍ରମଣ କରାଗଲେ ଚାଇନା ଏହାର ପରିଣାମ ଭୋଗିବ ବୋଲି ତାଇଓ୍ବାନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସାଇ ଇଙ୍ଗ୍-ଓ୍ବେନ୍ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି। ଚାଇନାର ଏଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତାକୁ ବିପନ୍ନ କରିବା ସହ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିବ। ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ନେଇ ଆଜିର ବୈଶ୍ୱିକ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ଏକଚ୍ଛତ୍ରବାଦରେ ପରିଣତ ହୋଇ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତି ବିପଦ ସାଜିବାକୁ ଯାଉଛି। ଚାଇନାର ଗତିବିଧିରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହେଉଥିବା ସେ କହିଛନ୍ତି। ଚାଇନା ସହ ଶାନ୍ତି ଓ ସହବସ୍ଥାନରେ ତାଇଓ୍ବାନ ବିଶ୍ୱାସ କରେ। ଯଦି ତାଇଓ୍ବାନର ଗଣତନ୍ତ୍ର ଓ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନଶୈଳୀ ଉପରେ ବିପଦ ଆସେ ତେବେ ନିଜ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଯାହା ଆବଶ୍ୟକ ସେସବୁ କରିବା ପାଇଁ ପଛଘୁଞ୍ଚା ଦେବନାହିଁ।
ବିବାଦ କ’ଣ
-ଚାଇନା ଓ ତାଇଓ୍ବାନ ମଧ୍ୟରେ ଦିନକୁ ଦିନ ସମ୍ପର୍କ ଖରାପ ହେବାରେ ଲାଗିଛି। ଏହାର ମୂଳ କାରଣ ହେଉଛି ଏହି ଦୁଇଦେଶ ପୂର୍ବରୁ ଗୋଟିଏ ରାଷ୍ଟ୍ର ଥିଲା।
-ଦଶକର ଗୃହଯୁଦ୍ଧ ପରେ ତାଇଓ୍ବାନ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ରାଷ୍ଟ୍ର ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ବେଜିଂ ଏହି ଦ୍ୱୀପଦେଶକୁ ଦିନେ ନା ଦିନେ ପୁଣି ଦଖଲ କରି ପୂର୍ବାବସ୍ଥା ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ ଚଳାଇଛି। ଏପରି କି ଆବଶ୍ୟକ ହେଲେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରି ତାଇଓ୍ବାନକୁ ହାସଲ କରିବା ହେଉଛି ଚାଇନାର ଲକ୍ଷ୍ୟ।
-ଝ୍ରତାଇଓ୍ବାନର ନିଜସ୍ବ ସମ୍ବିଧାନ ରହିଛି। ସେଠାରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପଦ୍ଧତିରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚିତ ହୁଅନ୍ତି। ଏହାର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବଳରେ ୩ ଲକ୍ଷ ସୈନ୍ୟ ଅଛନ୍ତି।
-କମ୍ ସଂଖ୍ୟକ ଦେଶ ତାଇଓ୍ବାନକୁ ଏକ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ସ୍ବୀକୃତି ଦେଇଥାଆନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ ଚାଇନା ସରକାର ପ୍ରତି ଅଧିକ ରାଷ୍ଟ୍ରର ସମର୍ଥନ ରହିଛି।
-ସହ ଆମେରିକାର କୌଣସି ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଓ୍ବାଶିଂଟନ ଏକ ଆଇନାନୁସାରେ ଏହାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ରୂପେ ଆମତ୍ରକ୍ଷା ପାଇଁ ସମର୍ଥନ କରିଥାଏ।