କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଅଫିସ, ୨୭ା୮: ଖରସ୍ରୋତା ନଦୀରୁ ପାଣି ଉଠାଇବା ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲା ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ଆଇଆଇଟି ହାଇଦ୍ରାବାଦର ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟକୁ ଆୟୁଧ କରାଯାଇଛି। ପ୍ରଶାସନିକ ଅଧିକାରୀମାନେ କଳ, ବଳ ଓ କୌଶଳ ଲଗାଇ ଖରସ୍ରୋତା ନଦୀରୁ ଜଳ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ବରୁଣାଡିହାରେ କୂଅ ନିର୍ମାଣ କରୁଛନ୍ତି। ତେବେ ଏହି ରିପୋର୍ଟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଛ ଦର୍ଶାଇ ଭିତରକନିକା ଇକୋ ସେନ୍ସିଟିଭ ଜୋନ ମନିଟରିଂ କମିଟି ସଦସ୍ୟ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ନାୟକ ୧୭ ଦିନ ହେବ ଅନଶନରେ ଅଛନ୍ତି। ରିପୋର୍ଟକୁ ଆଧାର କରି ଜୋନ୍ କମିଟିରେ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଞ୍ଜୁରୀକୁ ତୁରନ୍ତ ଖାରଜ କରି ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବୈଷୟିକ କମିଟି ଅନୁଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ ଦାବି ରଖିଛନ୍ତି। ଅପରପକ୍ଷରେ ଖରସ୍ରୋତା ନଦୀ ବଞ୍ଚାଅ ସଂଗ୍ରାମ ସମିତି ଦୁଇବର୍ଷ ଧରି ଆନ୍ଦୋଳନ କରୁଥିବା ବେଳେ ଗତ ୧୦ ତାରିଖରୁ ଏହା ତୀବ୍ର ହୋଇଛି। ଏପରି କି ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ଭଙ୍ଗ ଅଭିଯୋଗରେ ୨୪ ଆନ୍ଦୋଳନକାରୀଙ୍କୁ ପୋଲିସ ଗିରଫ କରିଛି। ପ୍ରକଳ୍ପ ପରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପାନୀୟ ଜଳ ସହିତ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରଭାବିତ ହେବ ବୋଲି ସେମାନେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି।
ଶ୍ରୀକାନ୍ତ କହିଛନ୍ତି, ୨୦୧୮ରେ ଭଦ୍ରକ ଜିଲାର ତିହିଡି, ବାସୁଦେବପୁର, ଧାମନଗର ଓ ଚାନ୍ଦବାଲି ବ୍ଲକର ୯୧ ପଞ୍ଚାୟତ ପାଇଁ ମେଗା ପାନୀୟ ଜଳଯୋଗାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଞ୍ଜୁରୀ ପାଇଥିଲା। ପ୍ରାଥମିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଭଦ୍ରକ ଜିଲା ଆଖୁଆପଦାଠାରୁ ବୈତରଣୀ ନଦୀ ଜଳ ଉଠାଇବାକୁ ଥିବା ବେଳେ ୨୦୧୯ରେ ଚାନ୍ଦବାଲି ବ୍ଲକ ନୂଆହାଟରେ ଜଳ ବିଶୋଧନ ପ୍ଲାଣ୍ଟ ଓ କେନ୍ଦ୍ରାପଡ଼ା ଜିଲା ରାଜକନିକା ବ୍ଲକ ବରୁଣାଡିହା ନିକଟ ଖରସ୍ରୋତା ନଦୀରୁ ପାଣି ଉଠାଇବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି। ଉଭୟ ସ୍ଥାନ ଭିତରକନିକା ଇକୋ ସେନ୍ସିଟିଭ ଜୋନ୍ରେ ଥିବାରୁ ଜୋନ୍ ମନିଟରିଂ କମିଟି ବୈଠକରେ ବିରୋଧ ହୋଇଛି। ତେବେ ପ୍ରକଳ୍ପ ପରେ ଭିତରକନିକା ପରିବେଶ ପ୍ରତି ବିପଦ ନ ଥିବା ଦର୍ଶାଇ ଆଇଆଇଟି ହାଇଦ୍ରାବାଦର ୧୭୩ ପୃଷ୍ଠାର ରିପୋର୍ଟରେ ବହୁ ଭ୍ରମାତ୍ମକ ତଥ୍ୟ ରହିଛି। ପ୍ରକଳ୍ପ ରିପୋର୍ଟର ପ୍ରଥମ ଅଂଶରେ ନିର୍ମାଣ ସମୟରେ ସତର୍କତା ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଥିବା ବେଳେ ଶେଷ ୧୫ ପୃଷ୍ଠା ଭିତରକନିକା ସମ୍ପର୍କିତ କେତେକ ତଥ୍ୟ ୱେବ୍ରୁ ଆଣି ଯୋଡା ଯାଇଛି। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ରିପୋର୍ଟରେ ଭିତରକନିକା ଜୈବ ବିବିଧତା ପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ କୌଣସି ଅନୁଧ୍ୟାନ କରାଯାଇନାହିଁ। ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କର୍ତ୍ତା କେବେ ଆସିଥିଲେ ଓ ଏ ନେଇ କିଏ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିଥିଲା, କାହା ଆଦେଶ ଦ୍ୱାରା ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି ଏବଂ କେତେ ପରିମାଣ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି, ସେନେଇ କୌଣସି ତଥ୍ୟ ଜିଲା ପ୍ରଶାସନ ନିକଟରୁ ମିଳୁନାହିଁ। ଏପରି କି ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଫଟୋ ଦସ୍ତଖତ ଅଛି। ସେହିପରି କମିଟିରେ ନ ଥିବା ସଭ୍ୟମାନଙ୍କ ଦସ୍ତଖତ ଦ୍ୱାରା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ମଞ୍ଜୁରୀ ମିଳିଛି। ସେହିପରି ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ଲୋକଙ୍କ ପିଇବା ଓ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ଦୈନିକ ୪୦ ଲିଟର ପାଣି ଆବଶ୍ୟକତା ଥିବା ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ଡ୍ରିଙ୍କିଙ୍ଗ ୱାଟର ମିଶନରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି। ଏହି ହିସାବରେ ଦୈନିକ ୨୫ ମିଲିୟନ ଲିଟର ପାଣି ଉଠାଇବା ପାଇଁ ଦରକାର ଥିବା ବେଳେ ୧୪୨ ମିଲିୟନ ଲିଟର ଉଠାଯିବ ବୋଲି ଡିପିଆର ହୋଇଛି। ସଂଗ୍ରାମ ସମିତିର ସମ୍ପାଦକ ବିଧାନ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ, କର୍ମକର୍ତ୍ତା ସବିତା ବରଜ ପ୍ରମୁଖ କହିଛନ୍ତି, ଆଳି ଓ ରାଜକନିକା ବ୍ଲକ ଅଞ୍ଚଳରେ ମୋଟ ୪୮,୭୯୫ ହେକ୍ଟର ଚାଷ ଜମି ଅଛି। ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ଏହି ଦୁଇ ବ୍ଲକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଗୋଟିଏ ଇଞ୍ଚ ମଧ୍ୟ କେନାଲ ନାହିଁ। ଖରସ୍ରୋତା ନଦୀ ଜଳକୁ ନାଳ ଓ ଉଠା ଜଳସେଚନ ମାଧ୍ୟମରେ ୧୦, ୬୧୭ ହେକ୍ଟର ଅଞ୍ଚଳ ଚାଷ ହେଉଛି। ଜିଲା କୃଷି ବିଭାଗ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟରେ ଚାଷ ସମୟରେ ୦.୪୬୫ ବିଲିୟନ କ୍ୟୁବିକ ମିଟର ଜଳ କମ୍ ରହୁଛି। ଏଥିସହିତ ଭିତରକନିକା ବନାଞ୍ଚଳରେ ୪୧୦ ଗ୍ରାମ ରହିଛି। ପ୍ରାୟ ୧ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ଚାଷ ସହିତ ଜଡ଼ିତ। ଖରସ୍ରୋତାର ମଧୁର ଜଳ ଭଦ୍ରକ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଗଲେ ଚାଷ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ହେବ। ଅଣମୌସୁମୀ ସମୟରେ ଚାଷ ସହିତ ପାନୀୟ ଜଳ ସମସ୍ୟା ଗୁରୁତର ହେବ। ଏ ନେଇ ଆଇଆଇଟି ହାଇଦ୍ରାବାଦ ରିପୋର୍ଟରେ କୌଣସି ତଥ୍ୟ ନାହିଁ ବୋଲି ସେମାନେ ମତ ଦେଇଛନ୍ତି।