ଭାରତ ଓ ଚାଇନା ମଧ୍ୟରେ ଲଦାଖର ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା (ଏଲ୍ଏସି) ନିକଟରେ ମେ’ ୨୦୨୦ରେ ଦୁଇ ଦେଶର ସେନା କିଭଳି ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ ତାହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣା। ଏଥିରେ ୨୦ ଭାରତୀୟ ଯବାନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ ଚାଇନା ତା’ର ସୈନ୍ୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ କିଛି ସୂଚନା ଦେଇ ନ ଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଦୁଇ ଦେଶ ପଛକୁ ଘୁଞ୍ଚତ୍ଥିଲେ ବୋଲି ଆମକୁ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏଭଳି ସ୍ଥଳେ ସତ୍ୟ କ’ଣ ଭାରତରେ କେହି ଜାଣିବା ସମ୍ଭବପର ନୁହେଁ। ଏବେ ପୁଣି ଚାଇନା ପୂର୍ବ ଲଦାଖ ସୀମା ଓ ଉତ୍ତର ଫ୍ରଣ୍ଟରୁ ଇଷ୍ଟର୍ନ କମାଣ୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତା’ର ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେଶନ ଆର୍ମି (ପିଏଲ୍ଏ)କୁ ମୁତୟନ କରିଛି। ଏ ବିଷୟ ଜାଣିବା ପରେ ସେନାମୁଖ୍ୟ ମନୋଜ ମୁକୁନ୍ଦ ନରଓ୍ବାଣେ କହିଛନ୍ତି, ସୀମାରେ ଚାଇନା ଅଧିକ ସୈନ୍ୟ ମୁତୟନ କରିବା ଉଦ୍ବେଗର ବିଷୟ। ଏଥିରୁ ବୁଝିବାକୁ ହେବ ଯେ, ଭରତ ପକ୍ଷରୁ ଉଚିତ ପ୍ରସ୍ତୁତିର ଅଭାବ ଥିବା ହେତୁ ତା’ର ସୁଯୋଗ ନେଇ ପିଏଲ୍ଏ ମାଡ଼ିଆସୁଛି। ଦୁଇ ଦେଶର ସୈନ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଲାଗିରହିଥିବା ମୁହଁାମୁହିଁ ସ୍ଥିତି ଓ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ନେଇ ଆସନ୍ତା ସପ୍ତାହରେ ତ୍ରୟୋଦଶ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆଲୋଚନା ହେବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ନରଓ୍ବାଣେ କହିଛନ୍ତି, ସେହି ଆଲୋଚନା ବେଳେ ସମାଧାନର ବାଟ ବାହାରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। କିନ୍ତୁ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ନୂଆ କରି ଚାଇନା ଦଖଲକୁ ଭାରତର ଭୂମି ଚାଲିଗଲାଣି।
ଭାରତୀୟ ସେନାର ଉପରିଭାଗରେ ବସିଥିବା ପଦବୀଧାରୀ ବାସ୍ତବରେ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ସ୍ତରରେ କ’ଣ ଘଟୁଛି ସେହି ଦିଗରେ ବିଶେଷ ଅବଗତ ହେଉନାହାନ୍ତି। ତାହା ନ ହୋଇଥିଲେ ନରଓ୍ବାଣେ ଉଦ୍ବେଗ ପ୍ରକାଶ କରି ନ ଥାନ୍ତେ। ପିଏଲ୍ଏ କ୍ରମାଗତ ଏଲ୍ଏସି ନିକଟରେ ତା’ର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ସହ ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ର ମୁତୟନ କରିଚାଲିଛି। ଏଭଳି ସ୍ଥଳେ ଚିଫ୍ ଅଫ୍ ଡିଫେନ୍ସ ଷ୍ଟାଫ୍ (ସିଡିଏସ୍) ଜେନେରାଲ ବିପିନ୍ ରାଓ୍ବତ କୌଣସି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିବା ଦୃଷ୍ଟିଗୋଚର ହୋଇନାହିଁ। ସ୍ଥଳ, ବାୟୁ ଓ ନୌବାହିନୀ ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ଉପରେ ସିଡିଏସ୍ଙ୍କୁ ବସାଯାଇଛି। ସାମରିକ ବାହିନୀର ଗତିବିଧି ଓ ପଦକ୍ଷେପ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ସରକାରଙ୍କ ସହ ସମନ୍ବୟ ରକ୍ଷାକରିବା ସିଡିଏସ୍ଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ମାତ୍ର ଏହା ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜନୈତିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି। ରାଓ୍ବତଙ୍କ ସେଭଳି କୌଣସି ଆଖିଦୃଶିଆ କାମ ଥିବା ଭଳି ମନେହେଉ ନାହିଁ। ସେ ତିନି ବାହିନୀ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ମିଶ୍ରଣ ବା କନଭରଜେନ୍ସ ବିଷୟରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହୁଛନ୍ତି। ଏହାଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ଉନ୍ନତି ହେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ରାଓ୍ବତଙ୍କ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ। ଅର୍ଥାତ୍ ନିଜ ପଦବୀକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହ ତିନି ବାହିନୀ ଉପରେ କାଟ୍ତି ବଜାୟ ରଖିବା ଯେଭଳି ହୋଇଯାଇଛି ତାଙ୍କ ଚିନ୍ତା। ସିଡିଏସ୍ ଅନେକ ଥର କହିଲେଣି ଯେ ଭବିଷ୍ୟତ ନିରାପତ୍ତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖାଯାଇ ତିନି ବାହିନୀକୁ ସମ୍ମିଶ୍ରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ସୁଦୃଢ଼ କରାଯାଇପାରିବ। ହେଲେ ବାୟୁସେନା ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ଅବସର ନେଇଥିବା ଆର୍କେଏସ୍ ଭାଦୁରିଆ ସାମରିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଭଳି ପଦକ୍ଷେପକୁ ନେଇ କିଛି ମାସ ତଳେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଯୁକ୍ତି ଥିଲା ତିନି ବାହିନୀର କାର୍ଯ୍ୟ ଭିନ୍ନ ଓ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶାଖାକୁ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ କରାଯିବା ପରେ ନୂଆ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇପାରେ। ଏଥିରୁ ଖିଅ ଟାଣି ଆଲୋଚନା କରାଗଲେ ଯେଉଁ ବିଷୟ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚିତ ବ୍ୟଥିତ କରିବ, ତାହା ହେଲା ସାମରିକ ବାହିନୀକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଦିଗରେ ସେନାର ଉଚ୍ଚ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଆନ୍ତରିକତାର ଘୋର ଅଭାବ ଅଛି। ଓଡ଼ିଆରେ ଢଗ ଅଛି-‘ପଗଡ଼ି ବାନ୍ଧୁ ବାନ୍ଧୁ କଚେରି ବରଖାସ୍ତ’। ଅର୍ଥାତ୍ ସଜବାଜ ହୋଇ ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଗଲା ବେଳକୁ ଶତ୍ରୁ ଦେଶ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିସାରିଲାଣି। ପୂର୍ବରୁ ବହୁଥର ଆମେ ଏହି ସ୍ତମ୍ଭରେ କମ୍ପ୍ଟ୍ରୋଲର ଆଣ୍ଡ୍ ଅଡିଟର ଜେନେରାଲ (ସିଏଜି)ଙ୍କ ରିପୋର୍ଟକୁ ଆଧାର କରି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛୁ ଯେ, ଯଦି କାହା ସହ ଭାରତର ଯୁଦ୍ଧ ହୁଏ ତାହା ହେଲେ ମାତ୍ର ୨୦ ଦିନରେ ଆମ ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ରର ସମାପ୍ତି ଘଟିବ। ଏଭଳି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଭାରତର ସାମରିକ ଶକ୍ତି କେତେ ସୁଦୃଢ଼ ତାହା ଅନୁମାନ କରିହେଉଛି। ନିକଟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଭାରତୀୟ ଗୋଳାବାରୁଦ କାରଖାନା (ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଅର୍ଡନାନ୍ସ ଫାକ୍ଟ୍ରି)ର ପରିଚାଳନା ବୋର୍ଡକୁ ଭାଙ୍ଗିଦେଲା। ଏହାପରେ ସେଥିରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିବା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ସରକାରୀ ନିଗମକୁ ପଠାଇଦେଲା। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଲା ଭାରତର ନିଜସ୍ବ ଚାହିଦା ପାଇଁ ପ୍ରୟୋଜନ ଥିବା ଗୋଳାବାରୁଦ, ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ଏବେ ବିଦେଶରୁ ଆମଦାନୀ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଅନ୍ୟପଟେ ଭାରତର ଏହି ଚାହିଦାକୁ ମେଣ୍ଟାଇବା ସକାଶେ ଘରୋଇ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯିବ। ତେବେ ସେମାନେ କାରଖାନା ବସାଇ ଉନ୍ନତ ମାନର ସାମଗ୍ରୀ ତିଆରି କରିବା ଯାଏ ବିଦେଶରୁ ଆମଦାନୀ ଜାରି ରହିବ। ସେଥିରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଉଥିବା ରାଜନେତା ଓ ଅଫିସର ନିଜ ପକେଟ ଗରମ କରିବେ। ଏଥିସହ ଭାରତୀୟ ଘରୋଇ କମ୍ପାନୀର ମାଲିକଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସାମଗ୍ରୀ ବଜାର ସୃଷ୍ଟି କରିଦିଆଗଲା। ଏହି ବ୍ୟବସାୟିକ ଦୁର୍ନୀତିରେ ଦେଶର ନିରାପତ୍ତା ବିପନ୍ନ ହେବାର ସବୁ ଆଶଙ୍କା ରହିଛି।