ଦେବଦେବ ମହାଦେବ

ଅଲେଖ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର

 

ଦେବତାଙ୍କର ଦେବତା ସେ ମହାନ୍‌ ଦେବତା, ତେଣୁ ତାଙ୍କ ନାମ ଦେବଦେବ ମହାଦେବ। ସେ ସକଳ ଦେବଦେବୀଙ୍କର ପିତୃତୁଲ୍ୟ। କାରଣ ସୃଷ୍ଟିର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଏକମାତ୍ର ବିରାଜିତ ଥିବା ଆଦିମାତାଙ୍କର ପତି ସେ। ଏ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ବର୍ଣ୍ଣନା ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ରଚିତ ବ୍ରହ୍ମଗୀତାରେ କରାଯାଇଛି, ଯାହାର ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ସୂଚନା ଏହିପରି। ଆଦିଶକ୍ତି ଯୋଗମାୟାଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଥମେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲେ ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ ଓ ଶିବ। ଜନ୍ମ ହେଲାପରେ ବ୍ରହ୍ମା ସୃଷ୍ଟି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଲାଗିପଡ଼ିଲେ, ବିଷ୍ଣୁ କ୍ରମେ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ ହୋଇଗଲେ ଏବଂ ଶିବ ଯୋଗାସନରେ ନିମଗ୍ନ ରହିଲେ। ବହୁକାଳ ପରେ ସୃଷ୍ଟି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଆଗେଇ ନେବାକୁ ଇଚ୍ଛାକରି ଯୋଗମାୟା ବାଳରୁଦ୍ରଙ୍କ ସହିତ ରତିକ୍ରୀଡ଼ା ରଚିଲେ। ଏହାଦେଖି ବ୍ରହ୍ମା ଓ ବିଷ୍ଣୁ ତାଙ୍କୁ ନିନ୍ଦା କରିବାରୁ ଯୋଗମାୟା ସେ ଦୁହିଁଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେଲେ ଯେ ବ୍ରହ୍ମା ଅପୂଜ୍ୟ ରହିବେ ଓ ବିଷ୍ଣୁ ଯୁଗରୁ ଯୁଗ ଯୋନିରୁ ଜନ୍ମ ନେବେ। ଏହାପରେ ତିନିଭ୍ରାତା ନିଜକୁ ଗୁପ୍ତ ରଖିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ବଳଭଦ୍ର(ଶିବ), ସୁଭଦ୍ରା(ବ୍ରହ୍ମା) ଓ ଜଗନ୍ନାଥ(ବିଷ୍ଣୁ) ରୂପରେ ଅବସ୍ଥାନ କଲେ। ଶୁଦ୍ରମୁନି ସାରଳାଦାସ ଶ୍ରୀଚଣ୍ଡୀ ପୁରାଣରେ ଲେଖିଛନ୍ତି,
‘ଜୟତୁ ଜୟତୁ ଦେବ ପରଂ ଯୋଗଭ୍ୟାସୀ
ଉଗ୍ରତାରା ଗରଭରୁ ଅଦ୍ଭୁତେ ପ୍ରକାଶି,
ମାତାଙ୍କୁ ହରିଲୁ ଚିହ୍ନି ନ ପାରିଣ ଭୋଳେ
ତେଣୁ ମହାଦେବ ନାମ ତୋର ରବିତଳେ।’
ମହାଦେବ ବି ପିତାଙ୍କ ଭଳି ସନ୍ତାନମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁକିଛି ତ୍ୟାଗ କରନ୍ତି, କାହାରିଠାରୁ କିଛି ପ୍ରତ୍ୟାଶା ରଖନ୍ତିନି। ବିପଦ ଆପଦରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ରକ୍ଷାକରନ୍ତି। ସାଗର ମନ୍ଥନକାଳରେ ସର୍ପରାଜ ବାସୁକୀ ମୁଖନିଃସୃତ ହଳାହଳକୁ ଆକଣ୍ଠ ପାନକରି ସେ ପୃଥିବୀର ଜଳରାଶିକୁ ବିଷମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ମହିଷାସୁରକୁ ବଧ କଲା ପରେ ଦେବୀ ଚାମୁଣ୍ଡା ରୂପରେ ତ୍ରିଭୁବନକୁ ଗ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଥିବା ବେଳେ ମହାପ୍ରଭୁ ମହେଶ୍ବର ହିଁ ତାଙ୍କ ପଥରୁଦ୍ଧ କରି ତ୍ରିପୁରବାସୀଙ୍କୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ସୁରଦୀର୍ଘିକା ଗଙ୍ଗାଙ୍କର ଧରାବତରଣ ସମୟରେ ତାଙ୍କର ଭୟଙ୍କର ସ୍ରୋତର ପତ୍ତନ ପୃଥିବୀକୁ ରସାତଳଗାମୀ କରିଦେବାର ଆଶଙ୍କା ଉପୁଜିଥିବା ବେଳେ ସେ ଗଙ୍ଗାଙ୍କୁ ନିଜ ଜଟାରେ ପତିତ ହେବାକୁ ଦେଇ ବିଶ୍ୱକୁ ଧଂସମୁଖରୁ ବଞ୍ଚେଇଥିଲେ। ଏଭଳି ଅନେକ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସେ ବିଶ୍ୱକୁ ରକ୍ଷାକରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟନାମ ବିଶ୍ୱନାଥ।
ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ପୁରାଣର ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନୁସାରେ ସ୍ବଳ୍ପାୟୁ ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ଋଷିଙ୍କର ଆଦ୍ୟ ଯୌବନରେ ମୃତ୍ୟୁ ଲଭିବାର ଯୋଗଥିଲା। ଅକାଳ ମୃତ୍ୟୁରୁ ନିଜକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଦିନର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ସେ ଶିବଲିଙ୍ଗକୁ କୁଣ୍ଢେଇଧରି ଶିବପଞ୍ଚାକ୍ଷର ମନ୍ତ୍ର (ଓଁ ନମୋ ଶିବାୟ) ଜପିବାକୁ ଲାଗିଲେ। ତା’ ଭିତରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ସମୟ ଆସିବାରୁ ଯମଦୂତମାନେ ତାଙ୍କୁ ନେବାକୁ ଆସି ତାଙ୍କର ସ୍ଥିତିକୁ ଦେଖି ହତାଶ ହୋଇ ଫେରିଗଲେ। ସେମାନେ ଜନ୍ତୁପତିଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜର ଅସାମର୍ଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାରୁ ସୟଂ ଯମରାଜ ସେ ସ୍ଥାନକୁ ଆସିଲେ। ହେଲେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ସହିତ ଆବଦ୍ଧ ମାର୍କଣ୍ଡେୟଙ୍କୁ ସ୍ପର୍ଶ କରିବାକୁ ସାହସ କରିପାରିଲେନି। ବାଧ୍ୟହୋଇ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଭୁ ଶିବଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କଲେ। ଶିବ ପ୍ରକଟ ହୋଇ କହିଲେ, ‘ଏ ବାଳକ ମୋ ସାନ୍ନିଧ୍ୟରେ ଥାଇ ମୋର ନାମ ସ୍ମରଣ କରୁଥିବାରୁ ମୃତ୍ୟୁର ଅତୀତ ହୋଇଯାଇଛି। ମୁଁ ତାକୁ ଏଇ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ଅମର ବର ଦେଉଛି ’I ନିରୁପାୟ ହୋଇ ଦେବଦେବଙ୍କୁ ପ୍ରଣତି ଜଣାଇ ଯମରାଜ ବାହୁଡ଼ିଗଲେ ଏବଂ ମହର୍ଷି ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ହୋଇଗଲେ ଚିରଞ୍ଜୀବୀ।
ଶିବ ଉପାସନାର ପବିତ୍ର ତିଥିରେ ସବୁରି ମନରେ ଉଦ୍ରେକ ହେଉ ଦେବଦେବଙ୍କର ଅମୃତ ବାଣୀ ‘ମହାମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ର’ ଯାହା ସକଳ ପାପତାପରୁ ମୁକ୍ତିର ମାର୍ଗ ଦେଖାଏ।
ସାରଦାଶ୍ରୀ,୯୦୪, ଶାସ୍ତ୍ରୀନଗର, ୟୁନିଟ୍‌-୪, ଭୁବନେଶ୍ୱର
ମୋ: ୯୪୩୮୬୭୩୮୯୮


Enter your email to get our daily news in your inbox.

All Right Reserved By Dharitri.Com

ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ ଅସହାୟ ମଣିଷ

ରେ ବିଖ୍ୟାତ ଗ୍ରୀକ୍‌ ଦାର୍ଶନିକ ସକ୍ରେଟିସଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଜଣେ ବନ୍ଧୁ ଦେଖାକରି କହିଲେ, ବନ୍ଧୁ ସକ୍ରେଟିସ ସହରରେ ଯେଉଁ ଗୁଜବ ବ୍ୟାପିଛି ତାହା ତୁମେ ଜାଣିଲଣି।...

ଜାତୀୟ ସମବାୟ ନୀତିରେ ଓଡ଼ିଶା

ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସମବାୟ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ରହିଛି। ସ୍ବାଧୀନତା ପରେ ପଞ୍ଚବାର୍ଷିକ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ଯେଉଁ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶଧାରା ଉନ୍ମୋଚିତ ହୋଇଥିଲା, ସେଥିରେ...

ପୁରାଣରେ ଯକ୍ଷ ଓ ନାଗ

ଭାରତୀୟ ପୁରାଣରେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଜୀବ ହେଉଛନ୍ତି ଯକ୍ଷ। ୟୁରୋପୀୟ ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ବାମନଙ୍କ ସହ ଏମାନଙ୍କର ଅଧିକ ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଅଛି। ଯକ୍ଷମାନେ ରତ୍ନ ଏବଂ ସୁନା...

ନିଉଟନ୍‌ଙ୍କ କଣିକା ଓ ଆଲୋକର ରୂପ

ସକାଳ ପାହିଲେ ସୁନେଲି କିରଣ ବିଛେଇ ହୋଇପଡ଼େ। ସୁନା କାନଫୁଲ ରଙ୍ଗର ଏଇ ଆଲୋକ ଗଛ, ପଶୁପକ୍ଷୀ, ପାହାଡ଼ର ଛାଇ ସୃଷ୍ଟିକରେ। ସେ ସୁନା ରଙ୍ଗର...

ମନ୍ଦଦୃଷ୍ଟି ଓ ମନବୋଧ

ଦିନେ ଜଣେ ବନ୍ଧୁଙ୍କୁ ସଙ୍ଖୋଳିନେବାକୁ ବସ୍‌ଷ୍ଟାଣ୍ଡରେ ଅପେକ୍ଷା କରିଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ ଝିଅଟିଏ ଅଟୋ ଚଳାଇ ଆସି ପହଁଚିଲା ଯାତ୍ରୀଭଡ଼ା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ। ଅକସ୍ମାତ୍‌ ଆଖି ପଡ଼ିଲା...

ମାର୍‌ ମାର୍‌ ନାଗରିକକୁ

ସୁଇଜରଲାଣ୍ଡସ୍ଥିତ ବାୟୁମାନ ତଦାରଖ ସଂସ୍ଥା ‘ଆଇକ୍ୟୁଏୟାର’ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ରେ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଦିଲ୍ଲୀ ୨୦୨୩ରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଦୂଷିତ ରାଜଧାନୀ ବୋଲି...

ଏଇ ଭାରତରେ

ତାମିଲନାଡୁର ତିରୁଚିରାପଲ୍ଲୀର ଦୁଇ ଭଉଣୀ ପ୍ରିୟା ଓ ଅକିଲା ଗୁଣସେକର ମାଣ୍ଡିଆ, ବାଜରା ଆଦି ଚାଷ କରି ଲୋକଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷିତ କରିଛନ୍ତି। ସେ ବ୍ୟବସାୟରେ...

ଏକ ରାଜ୍ୟ ଏକ ଗ୍ରାମ୍ୟ ବ୍ୟାଙ୍କ

ଆଗକୁ ଆମ ଦେଶର ଗ୍ରାମୀଣ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ନିମନ୍ତେ ଏକ ସୁଖଦ ସମୟ ଆସୁଛି, କାରଣ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏକ ରାଜ୍ୟ- ଏକ ଗ୍ରାମ୍ୟ...

Advertisement

ଧରିତ୍ରୀ କାର୍ଟୁନ

Archives
Model This Week

ପିଲାଙ୍କ ଧରିତ୍ରୀ

Why Dharitri