ଭାରତର ଲୋକମାନେ ଟ୍ରେନ୍ରେ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ରେଳ ଦୁନିଆର ଚତୁର୍ଥ ବୃହତ୍ତମ ରେଳ ନେଟ୍ଓ୍ବାର୍କ ଏବଂ ଏସିଆର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ରେଳ ନେଟଓ୍ବାର୍କ ଅଟେ।ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାୟ ୨୩ ନିୟୁତ ଲୋକ ଟ୍ରେନ୍ରେ ଯାତ୍ରା କରନ୍ତି। ଟ୍ରେନ୍ ଗରିବଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଭଲ ବିକଳ୍ପ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଧନୀ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଟ୍ରେନ୍ ଯୋଗେ ଯାତ୍ରା କରିବା ଅଧିକ ସୁବିଧାଜନକ ମନେ କରନ୍ତି। ଟ୍ରେନ ନେଟଓ୍ବାର୍କ ଭାରତର ଦୁର୍ଗମ ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ପହଞ୍ଚିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ରେଳ ପଛରେ ଅନେକ ଜିନିଷ ଅଛି, ଯାହା ଅନେକ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ। ଯଦି ଆପଣ ଟ୍ରେନରେ ଯାତ୍ରା କରିଛନ୍ତି, ତେବେ ନିଶ୍ଚୟ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଥିବେ ଯେ, ଟ୍ରେନ୍ଗୁଡ଼ିକର ବଗି ଲାଲ୍ ନୀଳ ଏବଂ ସବୁଜ ରଙ୍ଗର ଅଟେ। କିନ୍ତୁ ଏହାର କାରଣ ଜାଣିଛନ୍ତି କି? ଯଦି ନା ତେବେ ଜାଣନ୍ତୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ…
ଲାଲ ରଙ୍ଗ:
ଲାଲ ରଙ୍ଗର ବଗିଗୁଡ଼ିକୁ ଲିଙ୍କ ହୋଫ୍ମ୍ୟାନ ବୁଶ କୁହାଯାଏ। ୨୦୦୦ରେ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ଜର୍ମାନୀରୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା। ପୂର୍ବରୁ ଏଗୁଡ଼ିକ ବିଦେଶରେ ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେଗୁଡ଼ିକ ପଞ୍ଜାବର କାପୁରଥାଲାରେ ତିଆରି ହେଉଛି। ଏଗୁଡ଼ିକ ଆଲୁମିନିୟମରୁ ତିଆରି। ଅନ୍ୟ ବଗି ଅପେକ୍ଷା ହାଲୁକା। ଏହାର ଡିସ୍କ ବ୍ରେକ୍ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ହାଲୁକା ହେତୁ ବଗିଗୁଡ଼ିକ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ଦୁଇଶହ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ଯିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ରାଜଧାନୀ ଏବଂ ଶତାଦ୍ଧୀ ଭଳି ଟ୍ରେନ୍ରେ ଲାଲ୍ କୋଚ୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଯାହାଫଳରେ ସେଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ବେଗରେ ଗତି କରିବ।
ନୀଳ ରଙ୍ଗ:
ଏହି ରଙ୍ଗର ବଗିଗୁଡ଼ିକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ କୋଚ୍ କୁହାଯାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକ ଲୁହାରେ ତିଆରି। ଏଥିରେ ଏୟାର ବ୍ରେକ୍ ଫିଟ୍ ହୋଇଛି। ସେଗୁଡ଼ିକ ଚେନ୍ନାଇର ଇଣ୍ଟିଗ୍ରାଲ କୋଚ କାରଖାନାରେ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ। ସାଧାରଣତଃ ଏକ୍ସପ୍ରେସ କିମ୍ବା ଇଣ୍ଟରସିଟିରେ ନୀଳ ରଙ୍ଗର କୋଚ୍ଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
ସବୁଜ ରଙ୍ଗ:
ଗରିବ ରଥରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗର ବଗି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। କିଛି ବ୍ରାଉନ୍ ରଙ୍ଗର ବଗି ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯାହା ମିଟର ଗେଟ୍ ଟ୍ରେନରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଗେଜ୍ ଟ୍ରେନଗୁଡ଼ିକରେ ହାଲୁକା ରଙ୍ଗର କୋଚ୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ତଥାପି ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଗେଜ୍ ଟ୍ରେନ ଚଳାଚଳ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି।