ମୁନିଗୁଡ଼ା,୨ା୮(ଡି.ଏନ୍.ଏ.): ଓଡ଼ିଶା ହେଉଛି କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ରାଜ୍ୟ। କଟକର ତାରକସି କାମ ହେଉ ଅବା ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିର ଶିଙ୍ଘକାମ, ପିପିଲିର ଚାନ୍ଦୁଆ, ଏସବୁକୁ ନେଇ ଓଡ଼ିଶା ଦେଶ ବିଦେଶରେ ବେଶ୍ ନାଁ କରିଛି। ମାତ୍ର ଗତ ୪ ମାସ ହେବ କରୋନା ମହାମାରୀ ସାରା ଓଡ଼ିଶାରେ ଆତଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ବେଳେ ଏହାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ବାରମ୍ବାର ଲକ୍ଡାଉନ ଓ ଶଟ୍ଡାଉନ୍ ଘୋଷଣା କରାଯାଉଛି। ଫଳରେ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ଅର୍ଥାଭାବ ଦେଖାଦେଇଛି। ହେଲେ ଏହି ଭିତରେ ବହୁ ଦୁଖଃକଷ୍ଚରେ ଦିନ କାଟୁଛନ୍ତି ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲା ମୁନିଗୁଡା ବ୍ଲକ ଗୋତିଗୁଡା ଗ୍ରାମର ଡୋକରା ହସ୍ତଶିଳ୍ପୀ। ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଛାଡ଼ି ଏବେ କୁଲି ମଜୁରୀ କରୁଛନ୍ତି। ଡୋକରା ହସ୍ତଶିଳ୍ପର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଜିନିଷ ଦେଶ ବିଦେଶରେ ଚାହିଦା ଥିବା ବେଳେ, ଏହାକୁ ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ଭାବେ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ଭାବେ ତିଆରି କରିଚାଲିଛନ୍ତି ଡୋକରା ଅଳଙ୍କାର କାର୍ଯ୍ୟ। ଏହି ଗ୍ରାମଟି ଡୋକରା ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଭାବେ ବେଶ୍ ପରିଚିତ। ଏମାନଙ୍କ ଜୀବନ ଜୀବିକା ହେଉଛି ଡୋକରାରେ ନିର୍ମିତ ବିଭିନ୍ନ ଅଳଙ୍କାର ଓ ଉପକରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତି। ଏହି ଗାଁରେ ୨୪ଟି ଶିଳ୍ପୀ ପରିବାର ରହୁଛନ୍ତି। ପିଲାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବୟସ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତେ ଲାଗିପଡ଼ିଥାନ୍ତି ଏହି ଡୋକରା ଉପକରଣ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ। ମହମ,ମାଟି,କାଠ, କୋଇଲା, ଲାଖ ଓ ପିତ୍ତଳ ବ୍ୟବହାର କରି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଅଳଙ୍କାର ଓ ସାଜସଜ୍ଜା ଉପକରଣ ତିଆରି କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ସବୁ ଉପକରଣ ତିଆରି ପାଇଁ ୭ ରୁ ୮ ଦିନ ସମୟ ଲାଗିଥାଏ। ଡୋକରା ନିର୍ମିତ ଅଳଙ୍କାର ସବୁ ପୂର୍ବରୁ ଆଦିବାସୀମାନେ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ ହେଲେ ସମୟାନୁକ୍ରମିକ ଭାବେ ଡୋକରାରେ ଭଳିକି ଭଳି ଘର ସାଜସଜ୍ଜା ଉପକରଣ ସବୁ ତିଆରି ହେଉଛି। ଯାହାକି ବେଶ୍ ଆକର୍ଷଣୀୟ। ଏହି ସବୁ ଅଳଙ୍କାରକୁ ବିଭିନ୍ନ ମେଳା, ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଓ କର୍ମଶାଳାମାନଙ୍କରେ ବିକ୍ରୀ କରାଯାଇଥାଏ ଓ ଏଥିରୁ ରୋଜଗାର କରି ଏହି ଗ୍ରାମର ଲୋକେ ପରିବାର ଭୋରଣ ପୋଷଣ କରିଥାନ୍ତି। ହେଲେ କରୋନା ମହାମାରୀ ଏମାନଙ୍କ ପେସାକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛି। ବଜାର ବନ୍ଦ ଥିବାରୁ କଞ୍ଚାମାଲ ମଧ୍ୟ ମିଳିପାରୁନାହିଁ। ଫଳରେ ଏମାନେ କୌଳିକ ବୃତ୍ତି ହରାଇ ବସିଛନ୍ତି। ସରକାର ଏମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଧ୍ୟାନ ନ ଦେଲେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଡୋକରା ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ଲୁପ୍ତ ହୋଇଯିବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦିଆଯାଇ ନ ପାରେ।