ବାଲେଶ୍ୱର ଅଫିସ,୨୯।୪(ମାନସ ବିଶ୍ୱାଳ): ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲାର ନୀଳଗିରି ଓ ଔପଦା ବ୍ଲକର ପ୍ରାୟ ୨୭୨.୭୫ ବର୍ଗ କି.ମି. ଅଞ୍ଚଳରେ ରହିଛି କୁଲଡିହା ଅଭୟାରଣ୍ୟ। ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରଜାତିର ବନ୍ୟଜନ୍ତୁରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଉତ୍ତରଓଡ଼ିଶାର ଏହି ଜୈବମଣ୍ଡଳକୁ ହାତୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅମରାବତୀ କୁହାଯାଉଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଗତ ୫ ବର୍ଷ ହେଲା ଏହି ଅଭୟାରଣ୍ୟ ହାତୀ ଓ ଅନ୍ୟ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପଡ଼ୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି। କେତେବେଳେ ଜଙ୍ଗଲରେ ଖାଦ୍ୟାଭାବ ତ ଆଉ କେତେବେଳେ ଜଙ୍ଗଲ ନିଆଁ ଦାଉ ସାଜୁଛି। ଫଳରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ହେତୁ ଜଙ୍ଗଲୀ ଜନ୍ତୁଙ୍କ ପାଇଁ ସଂକଟ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି। ଯାହାର ପରିଣାମ ସ୍ବରୂପ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଜନବସତିମୁହଁା ହେଉଛନ୍ତି। ଏପରି କି ୨୦୧୭ ପରଠାରୁ ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ କେତେ ହାତୀ ଅଛନ୍ତି, ତାହା ବନ ବିଭାଗକୁ ଜଣା ନ ଥିବାବେଳେ ମୃତ୍ୟୁ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିଚାଲିବା ପ୍ରାଣୀପ୍ରେମୀଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ କରୁଛି। ବନବିଭାଗର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୭ରେ ହୋଇଥିବା ଶେଷ ଗଣନା ବେଳେ କୁଲଡିହା ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ୯୭ ହାତୀ ରହିଥିଲେ। ସେଥିରୁ ୧୯ଟି ଦନ୍ତା, ୫୧ ମାଈ ଓ ୨୭ଟି ଛୁଆ ହାତୀ ଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ୨୦୧୮ରୁ ୨୦୨୩ ମଧ୍ୟରେ ବାଲେଶ୍ୱର ଡିଭିଜନ୍ରେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ମୋଟ୍ ୨୦ଟି ହାତୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ୨୦୧୮ରେ ଗୋଟିଏ ହାତୀର ଜୀବନ ଯାଇଥିବା ବେଳେ ୨୦୧୯ରେ ୫ଟି, ୨୦୨୦ରେ ୨, ୨୦୨୧ରେ ୪, ୨୦୨୨ରେ ୬ ଓ ୨୦୨୩ର ୪ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ୨ଟି ହାତୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ଏ ନେଇ ପରିବେଶବିତ୍ ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ପାଢ଼ୀ କହିଛନ୍ତି, କୁଲଡ଼ିହା ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ଉତ୍କଟ ଜଳାଭାବ ସହ ଖାଦ୍ୟାଭାବ ରହିଛି। ଫଳରେ ଡିହାଇଡ୍ରେସନ ହାତୀ ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ସାଜିଛି। ବନାଗ୍ନି ବୃଦ୍ଧି ସାଙ୍ଗକୁ ପରିବେଶ ଅସନ୍ତୁଳନ ହେତୁ ମଧ୍ୟ ହାତୀମାନଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଉଛି। ଶିକାରୀମାନେ ଦାନ୍ତ ଲୁଟିବା ପାଇଁ ଦନ୍ତାହାତୀଙ୍କୁ ମାରିଦେଉଥିବା ଅନେକ ସମୟରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ବିଭାଗୀୟ ଅଧିକାରୀମାନେ ଏଥିପ୍ରତି ସଜାଗ ରହିବା ସହ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି ଏବଂ ଶିକାରୀଙ୍କୁ ଦମନ କରିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ। ବାଲେଶ୍ୱର ଡିଏଫ୍ଓ ଖୁସଓ୍ବନ୍ତ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି, ହାତୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ସ୍ବାଭାବିକ ଭାବେ ହୋଇଛି। ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଆବାସ ସୃଷ୍ଟି କରାଯିବା ଦିଗରେ ବିଭିନ୍ନ ସଚେତନତାମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉଛି। ହାତୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ପିଆଇ ମେମ୍ବର ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କୁ ନେଇ ବୈଠକ କରାଯାଉଛି। ସଚେତନତା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପୋଷ୍ଟର, ବ୍ୟାନର ଲଗାଯାଉଛି। ୨୪ଘଣ୍ଟିଆ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଉଛି। ହାତୀ ମୃତ୍ୟୁର ବିଶେଷ କାରଣ ଅଳ୍ପଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଜାଣିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ତଥାପି ହାତୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହେଉଥିବା ଲଢ଼େଇ, ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ପରିବେଶ ଏବଂ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟଜନିତ ମୃତ୍ୟୁ ଏହାର ଏକ କାରଣ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଡିଏଫ୍ଓ ସିଂହ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।