ଆଜି ଅର୍ଥାତ୍ ଏପ୍ରିଲ ୫ରେ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରେ ପାଳନ ହେଉଛି ସମତା ଦିବସ। ଜାତୀୟତାବାଦୀ ରାଜନେତା ବାବୁ ଜଗଜୀବନ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀକୁ ସମତା ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ସମାଜରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମାନତା ଆଣିବାର ବିଶ୍ୱାସ ଜନ୍ମାଇବା ପାଇଁ ଏହି ଦିନଟିକୁ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ।
ଜଗଜୀବନ ୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୦୮ରେ ଚନ୍ଦଓ୍ବାଠାରେ ଏକ ହରିଜନ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ସମାଜ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅନେକ ସାମାଜିକ ନୀତି ନିୟମ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥିଲା। ଏହି କଠୋର ନିୟମ ତାଙ୍କୁ ଦୁନିଆରୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଅଲଗା କରି ରଖୁଥିଲା। ସେ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ ଭାବରେ ଭାଙ୍ଗି ପଡ଼ିଥିଲେ।
ଯେତେବେଳେ ସେ ଜଣେ ସ୍କୁଲ ଛାତ୍ର ଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାରକ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ ଆନ୍ଦୋଳନର ଡାକରା ଦେଇଥିଲେ। ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ୧୯୫୦ରେ ଜେଲ୍ ହୋଇଥିଲା। ସେ ୧୯୩୨ରୁ ୧୯୭୭ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ ସହ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ ଏବଂ ୩୬ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ ରହିଥିଲେ। ଜଗଜୀବନ ୧୯୪୬ରୁ ୧୯୬୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ସେ ଜାନୁଆରୀରୁ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।
ସେ ଏକ ଜାତିହୀନ ଏବଂ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ହିନ୍ଦୁ ସମାଜର ସ୍ବପ୍ନ ଦେଖିଥିଲେ। ସେ ସମାଜର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ସମାଜର ଦୁର୍ବଳ ଶ୍ରେଣୀର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଲବି ଗୋଷ୍ଠୀରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ଥିଲେ। ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ପକ୍ଷପାତିତା ବିରୋଧରେ ଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖାଇବା ପାଇଁ ସେ ବନାରସ ହିନ୍ଦୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତିର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବଙ୍ଗଳାର ସାମାଜିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ ନେତାଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ମିଳନୀ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଅସ୍ପୃଶ୍ୟତା ବିରୋଧୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସେ ଜଣେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ ଥିଲେ।
ସେ ମଣିଷର ସମ୍ମାନ ଏବଂ ସ୍ବାଧୀନତା ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ। କିଛି ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତି ହେଉଥିବା ଅନ୍ୟାୟ ଅତ୍ୟାଚାରକୁ ସେ ଘୃଣା କରୁଥିଲେ ଏବଂ କାହା ପ୍ରତି ବଳାତ୍କାର ହେଲେ ଘୋର ବିରୋଧ କରୁଥିଲେ।
ଜୁଲାଇ ୧୯୮୬ରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ତାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୫ ଏପ୍ରିଲରେ ସବୁ ରାଜ୍ୟରେ ଜଗଜୀବନ ରାମଙ୍କ ଜନ୍ମ ବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥାଏ।