ବନ୍ଧୁତା, ହେଇପାରେ ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ, କିନ୍ତୁ ତା’ ପରିଧି କେଉଁଠୁ ଯେ କେତେଦୂର ଆଖିପାଏନି। କିଏ କେତେବେଳେ କାହା ସହ ବନ୍ଧୁ ସୂତ୍ରରେ ଯୋଡ଼ି ହେଇଯିବା ବିଧି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନା ଘଟଣାମାତ୍ର! ଯିଏ ଯାହା ବୁଝେ ସେହି ହିସାବରେ ତା’ ବନ୍ଧୁତା ଆଗେଇ ଚାଲେ। ସେଇଥି ପାଇଁ ବୋଧେ କିଛି ବନ୍ଧୁତାର ଆୟୁଷ ବେଶିଦିନ ନ ଥିବାବେଳେ ଆଉ କିଛି ବନ୍ଧୁତାର ଆୟୁଷ ଲମ୍ବିଥାଏ ଅୟୁତ ଯୁଗକୁ…
ମୋ ପାଇଁ ସେ ଥିଲେ ଭଗବାନ
-ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ
ଦୁଇ ସାଙ୍ଗ ତ ଦେଖିଥିବେ କିନ୍ତୁ ଦୁହେଁ ଏକାଭଳି ପିନ୍ଧିବା ଏକ ବିରଳ କଥା। ଏ ଦୁଇ ବନ୍ଧୁ ହେଲେ ଓଲ୍ଡ ଟାଉନ୍ର ଗୋକୁଳ ବିହାରୀ ପଟ୍ଟନାୟକ ଓ ମହେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ। ୨୦୧୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୩୦ ତାରିଖରେ ଗୋକୁଳଙ୍କର ପରଲୋକ ହୋଇଯାଇଥିବାବେଳେ ଏବେ ତାଙ୍କରି କଥାକୁ ମନେ ପକାଉଛନ୍ତି ମହେନ୍ଦ୍ର। ପ୍ରାୟ ୪୦ ବର୍ଷ ତଳର କଥା। ରଥଗଢ଼ା ଛକଠାରେ ମୁଁ ଓରିଏଣ୍ଟ ଟାଇମ୍ ସେଣ୍ଟର ନାମରେ ଏକ ଘଣ୍ଟା ମରାମତି ଦୋକାନ କରିଥାଏ। ଦୋକାନ ପାଖରେ ଏକ ଗଛ ମୂଳରେ ଗୋକୁଳ ବସ୍କୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ଛିଡ଼ା ହୁଅନ୍ତି। ସେତେବେଳେ ସେ ହାଣ୍ଡିକ୍ରାଫ୍ଟ କର୍ପୋରେଶନ୍ରେ କାମ କରୁଥାନ୍ତି। ଆମେ ଦୁହେଁ ପାଖାପଖି ରହୁଥିବାରୁ ସବୁବେଳେ ଦେଖା ବି ହୁଏ। ଦିନେ ସେ କହିଲେ ମହେନ୍ଦ୍ର ତମେ ତ ଏକା ରହୁଛ ଆସ ମୋ ସହିତ ରହିବ। ତାଙ୍କ ପରିବାର ସେତେବେଳେ ଜଙ୍କିଆର ଓଳସିଙ୍ଘାରେ ରହୁଥାନ୍ତି। ଆମେ ସାଙ୍ଗ ହୋଇ ରହିଲୁ। ଥରେ ତାଙ୍କ ପଞ୍ଜାବୀ ଦେଖି କହିଲି ଏଇଟା ବହୁତ ଭଲ ହୋଇଛି। ତା’ ପରଦିନ ସେ ଯାଇ ମୋ ପାଇଁ ଠିକ୍ ସେମିତି ଗୋଟେ କିଣି ଆଣିଲେ। ଏହା ପରଠାରୁ ସେ ଯାହା ବି କିଣନ୍ତି ଆମ ଦୁଇଜଣଙ୍କ ପାଇଁ। ଜୁଆଡ଼େ ଯିବୁ ଦୁଇଜଣ। ଏମିତି କି ସେ ଅଫିସ୍ ଟୁର୍ରେ ଗଲେ ବି ମୁଁ ଯାଏ। ତାଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ଅଫିସ୍ ଦିଏ ଆଉ ସେ ମୋ ପାଇଁ ସେ ଦିଅନ୍ତି। ମୋଠାରୁ ସେ ୧୫ ବର୍ଷ ବଡ଼ ଥିଲେ। ବୟସର ତାରତମ୍ୟ ସିନା ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ମନର ତାରତମ୍ୟ ନ ଥିଲା। ତାଙ୍କ ସହିତ ଥିଲାବେଳେ ମୋର କିଛି ଚିନ୍ତା ନ ଥିଲା। ଦିନେ କହିଲେ ତତେ ୩୨ ବର୍ଷ ହେଲାଣି ତୋ ବାହାଘର କରିବା। ଝିଅ ବି ସେ ପସନ୍ଦ କଲେ। ବାହାଘର ହେବା ପରେ ମୁଁ ପାଖରେ ଗୋଟେ ଘର ନେଲି, ହେଲେ ଖାଇବା ପିଇବା ସବୁ ତାଙ୍କ ଘରେ। ତା’ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ପରିବାରକୁ ଗାଁରୁ ନେଇଆସିଲେ। ଦୁଇ ପରିବାର ଭିତରେ ସମ୍ପର୍କ ସେମିତି ଅତୁଟ ରହିଲା। ପିଲାଙ୍କ ବିବାହ ଆଦି ସବୁ ବୁଝାବୁଝି ମୁଁ କରେ। ସବୁଥିରେ ତାଙ୍କର ଅଗାଧ ବିଶ୍ୱାସ ମୋ ଉପରେ। ଆମ ଭିତରେ କେବେ ମନୋମାଳିନ୍ୟ ହୋଇନି। କାରଣ ସେ ଜଣେ ଦେବତା ପରି ମଣିଷ। ରାଗ କ’ଣ ତାଙ୍କ ଭିତରେ ନ ଥିଲା। ଆଜି ସେ ନାହାନ୍ତି ତାଙ୍କ ବିନା ସତରେ ମୋ ଦୁନିଆ ଅଧା ହୋଇଯାଇଛି।
ବନ୍ଧୁତା ରଖିବାର ଇଚ୍ଛା ଆମ ବନ୍ଧୁତାକୁ ବାନ୍ଧିରଖିଛି-ପ୍ରଶାନ୍ତ ଦାଶ,ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ
୧୯୫୧ ମସିହାରେ ମୁଁ କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ହାଇସ୍କୁଲକୁ ଆସିଲି। ସେଠାରେ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ, ନିକୁଞ୍ଜ ଓ ମୁଁ ଗୋଟିଏ ସେକ୍ସନରେ ରହି ଖୁବ୍ ସାଙ୍ଗ ହେଇ ଯାଇଥାଉ। ସ୍କୁଲ ସରିବା ପରେ ମୁଁ ଏସ୍ସିଏସ୍ରେ ପଢ଼ିଲି। ତା’ପରେ ବୁର୍ଲାରେ ପଢ଼ି ରାଉରକେଲା ଆରଇସିରେ ଅଧ୍ୟାପକ ଭାବରେ ଯୋଗ ଦେଲି। ସେଠାରୁ ପୁଣି ଖଡ଼ଗପୁର ଯାଇ ପଢ଼ିବା ପରେ ପୁଣି ଆର୍ଇସି ଫେରିଲି। ତେବେ ସବୁଠୁ ମଜାର କଥା ହେଲା ମୁଁ ଯେତେବେଳେ କ୍ଲାସ ନେବାକୁ ଗଲି ମୋ କ୍ଲାସରେ ଛାତ୍ରଭାବରେ ବସିଥାଏ ମୋ ପ୍ରିୟ ସାଙ୍ଗ ନିକୁଞ୍ଜ। ସେ ସେତେବେଳେ ଆର୍ଇସିରେ ଥାର୍ଡ ଇୟରର ଛାତ୍ର। ସେ କଲେଜ ପରେ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କରୁଥାଏ। କ୍ଲାସ ଭିତରେ ତ ସେ ଛାତ୍ର। କିନ୍ତୁ ବାହାରକୁ ଆସିବା ପରେ ଆମେ ପୁଣି ପୁରୁଣା ଦିନକୁ ଫେରିଯାଉ। ସାଙ୍ଗ ହେଇ ସାଇକେଲ ଚଲେଇବା, ମାର୍କେଟ ଯିବା, ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଗପିବା ସବୁ ଚାଲିଥାଏ। ଏମିତିରେ ପଢ଼ା ସରିବା ପରେ ନିକୁଞ୍ଜ ଚାକିରି ପାଇଁ ବାହାରକୁ ଗଲା। ଆମେ ଦୂରେଇ ଗଲୁ ସତ କିନ୍ତୁ ଆମେ ତିନିଜଣ ପରସ୍ପରର ଖବର ରଖିଥିଲୁ। ସମ୍ପର୍କ ରଖିବାର ଇଚ୍ଛା ହିଁ ଏବେଯାଏ ଆମ ବନ୍ଧୁତାକୁ ଅତୁଟ ରଖିଛି। ଆଉ ଏବେ ଅବସର ପରେ ସମସ୍ତେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ରହୁଛୁ। ମୋ ପତ୍ନୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ୧୦ ବର୍ଷ ହେଇଗଲାଣି। ବହିପଢ଼ା ଟିଭି ଦେଖା ଏସବୁରେ କେତେ ବା ସମୟ କଟିବ! ତେଣୁ ଆମେ ପରସ୍ପର ସହ କଥା ହେବାକୁ ଖୁବ୍ ବ୍ୟାକୁଳ ହେଉ। ପୁରୁଣା ଦିନର ସ୍ମୃତି ମନେପକାଇ କେତେବେଳେ ସମୟ ସରିଯାଏ ଜଣାପଡ଼େନି।
ଅବସର ପୁଣି ଏକାଠି କରିଛି
-ପ୍ରଫୁଲ୍ଲଚନ୍ଦ୍ର ଧୀର, ବିଶିଷ୍ଟ ଫଟୋଗ୍ରାଫର
୧୯୫୧ ମସିହାର କଥା। ସେତେବେଳେ ମୁଁ କ୍ୟାପିଟାଲ ହାଇସ୍କୁଲରେ ସପ୍ତମ ଶ୍ରେଣୀ ଛାତ୍ର। ଆମ ସ୍କୁଲରେ ଝିଅଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମ୍ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସେକ୍ସନ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ। ତେଣୁ ତାଙ୍କ ସେକ୍ସନରେ ଦୁଷ୍ଟାମି କରୁ ନ ଥିବା ୭ଜଣ ପୁଅଙ୍କୁ ରଖାହେଲା, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଥିଲୁ ଆମେ ୩ଜଣ। ମୁଁ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଦାଶ ଓ ନିକୁଞ୍ଜ ମହାନ୍ତି। ଆମର ପାଠପଢ଼ା ଖେଳିବା ସବୁ ଏକାଠି। ପରୀକ୍ଷା ସମୟରେ ବି ଆମେ ଏକାଠି ହିଁ ପଢୁ। ଏବେ ବି ମନେପଡ଼େ ନିକୁଞ୍ଜ ଘର ୟୁନିଟ୍-୨ରେ ଆମେ ବସି ପଢୁଥିବାବେଳେ ରାତିରେ ନିଦ ଲାଗିଯିବ ବୋଲି ପରସ୍ପର ଗୋଡ଼ ବାନ୍ଧି ଦେଉ। ମାଟ୍ରିକ ପରେ ମୁଁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟ କଲେଜରେ ପଢ଼ିଲି, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଏସ୍ସିଏସ୍ରେ ଓ ନିକୁଞ୍ଜ ରେଭେନ୍ସାରେ।
ଭୁବନେଶ୍ୱର ଆସୁ, ଏକାଠି ହେଉ। ରାଜମହଲ ହୋଟେଲରେ ବରା ଖାଇବା ସହ ଧୁମ୍ ବୁଲା ସହ ଗପ ହୁଏ। ପଢ଼ା ସରିବା ପରେ ମୁଁ ରେଲୱେରେ ଚାକିରି ପାଇ ଖଡ଼ଗପୁର ଗଲି ଓ ପରେ ଖୋର୍ଦ୍ଧା ଆସିଲି। ପ୍ରଶାନ୍ତ ରାଉରକେଲା ଆର୍ଇସିରେ ପ୍ରଫେସର, ତେଣୁ ସେ ରାଉରକେଲାରେ ଆଉ ନିକୁଞ୍ଜ ଇଞ୍ଜିନିୟରଭାବରେ ତାଳଚେରରେ। କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗରେ ଥାଉ, ଦୁଃଖସୁଖ ବାଣ୍ଟୁ। ଭୁବନେଶ୍ୱର ଆସିଲେ ଦେଖାହୁଏ। ତେବେ ଅବସର ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଧିକ ଘନିଷ୍ଠ କରିଦେଲା। କାରଣ ସମସ୍ତେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ଘର କରି ରହିଲୁ। ଏକାଠି ହେବାର ଅଧିକ ସୁଯୋଗ ମିଳିଲା। ଆମେ ପ୍ରାୟ ଏକାଠି ହେଉ, ପୁରୁଣା ସ୍ମୃତିକୁ ମନେପକାଉ। ସମସ୍ତଙ୍କ କଥା ମନେପକାଉ କିଏ କେଉଁଠି ଅଛି। ଏମିତିରେ କେତେବେଳେ ସମୟ କଟିଯାଏ ଜଣାପଡେନି।
ଭଲ ପାଇବା ଅଛି ବୋଲି ସମ୍ପର୍କ ଅଛି
– ନିକୁଞ୍ଜ କିଶୋର ମହାନ୍ତି, ପରିବେଶବିତ୍ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଏକ୍ଜିକ୍ୟୁଟିଭ ଇଞ୍ଜିନିୟର
କ୍ୟାପିଟାଲ ହାଇସ୍କୁଲରେ ପଢିବା ସମୟରେ ଆମସେକ୍ସନରେ ୨୨ ଜଣ ଝିଅରେ ଆମେ ଥିଲୁ ମାତ୍ର ୭ ଜଣ। ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିଲୁ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ, ପ୍ରଶାନ୍ତ ଆଉ ମୁଁ। ଖୁବ୍ ଡରି ଡରି ରହୁଥିଲୁ ଝିଅମାନଙ୍କୁ, କାଳେ କେଉଁ ଝିଅ ସାର୍ଙ୍କୁ କମ୍ପ୍ଲେନ୍ କରିଦେବ। ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ଏକାଦଶ ପରେ ମୁଁ ରେଭେନ୍ସାରେ ପଢିଲି। ଛୁଟିରେ ଦେଖାହୁଏ। ରେଭେନ୍ସାରୁ କେମେଷ୍ଟ୍ରି ଅନର୍ସରେ ବିଏସ୍ସି କରିବା ପରେ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ କରିବା ପାଇଁ ଆର୍ଇସି ଗଲି। ସବୁଠୁ ମଜାର କଥା ଥିଲା ସେଠାରେ ମୋର ପ୍ରଫେସର୍ ଥିଲେ ମୋର ପ୍ରିୟ ସାଙ୍ଗ ପ୍ରଶାନ୍ତ। କ୍ଲାସ୍ରେ ସିନା ସାର୍, କ୍ଲାସ୍ ପରେ ଆମ ବନ୍ଧୁତା ବେଶ୍ ଜମେ। ବୁଲାବୁଲି, ଗପ, ଖାଇବା ପିଇବାରେ କେମିତି ସମୟ କଟେ ଜଣାପଡେନି। ତା’ପରେ ତାଳଚର ଥର୍ମାଲରେ ଚାକିରି ପାଇ ମୁଁ ସେଠାରେ ରହିଲି। ସମସ୍ତେ ଅଲଗା ଅଲଗା ଥିଲୁ ସତ କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନ ଭିତରେ ଥିଲୁ। ପରସ୍ପରକୁ ଖୋଜୁଥିଲୁ। ଇରିଗେସନ୍ ଡିପାର୍ଟମେଣ୍ଟରେ ଏକ୍ଜିକ୍ୟୁଟିଭ୍ ଇଞ୍ଜିନିୟରଭାବେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ମୁଁ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ, ଏପଟେ ପ୍ରଶାନ୍ତ ଓ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ବି ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ। ତେଣୁ କହିବାକୁଗଲେ ଅବସର ଆମକୁ ଆହୁରି ନିକଟତର କରେଇ ଦେଇଛି। ଏବେ ଦେଖା ହେବାସହ ଫୋନ୍ରେ ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଗପ। ତେବେ ଆମ ଭିତରେ ଏତେ ବର୍ଷ ଧରି ଏଇ ବନ୍ଧୁତା ସମ୍ପର୍କରେ ଗୋଟିଏ କଥା କହିବି ପରସ୍ପର ଭିତରେ ଭଲ ପାଇବା ଓ ଆମ ଭିତରେ ଅହଂକାର ନ ରହିବା। ଅବସର ପରେ ମୁଁ ପରିବେଶକୁ ନେଇ କାମ କରୁଛି। ପ୍ରଫୁଲ୍ଲର ଫଟୋଗ୍ରାଫୀ, ପ୍ରଶାନ୍ତର ପଢାପଢି। ଏସବୁ ପରେ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ଏକାଠି ହେଉ ପୁରୁଣା ସ୍ମୃତି, ପୁରୁଣା କଥା ଆମକୁ ହଜାଇଦିଏ କେଉଁ ଦୂରକୁ ଦୂରକୁ।
-ରୋଜାଲିନ୍ ମହାନ୍ତି