ଭୋପାଳ, ୧୦।୮: ଏଭଳି ଦୁର୍ମୂଲ୍ୟ ମଣି ରହିଛି ଏହାକୁ ଯେଉଁଥିଲେ ସ୍ପର୍ଶ କଲେ ତାହା ସୁନାରେ ପରିଣତ ହୋଇଯିବ। ଏନେଇ ବହୁ କାହାଣୀ ରହିଛି। ତେବେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ରାଇସେନ ଦୁର୍ଗରେ ଏବେ ବି ପାରଶ ନାମକ ଏହି ଦୁର୍ମୂଲ୍ୟ ମଣି ରହିଛି ବୋଲି ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହୋଇଥାଏ। ମଧ୍ୟଯୁଗରେ ରାଇସେନ ଏକ ସୁଦୃଢ଼ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବେ ପରିଚିତି ହାସଲ କରିଥିଲା। ଏଠାକାର ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ଧନର ଅଭାବ ନ ଥିଲା। ପ୍ରଜାମାନେ ସୁଖରେ ରହୁଥିଲେ। ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ପାରଶ ମଣିଥିବାରୁ ସେ ଯେତେବେଳେ ଚାହୁଁଥିଲେ ଧନ ସମ୍ପତ୍ତି ଠୁଳ କରିପାରୁଥିଲେ। ବହୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ମଧ୍ୟ ରାଜା ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପାଖରେ ପାରଶ ମଣିଥିବାରୁ ଧୀରେଧୀରେ ଶତ୍ରଙ୍କୁ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ି ଚାଲିଲା। ବାବରଙ୍କ ସୈନ୍ୟ ମଣି ପାଇଁ ଦୁର୍ଗର ରାଜାଙ୍କ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିବା କୁହାଯାଏ। ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ରାଜାଙ୍କର ହୃଦବୋଧ ହେଲା ଯେ, ସେ ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଜୟୀ ହେବା କଷ୍ଟକର ତେଣୁ ସେ ପାଖରେ ରଖିଥିବା ପାରଶ ମଣିକୁ ରାଇସେନ ଦୁର୍ଗରେ ଥିବା ପୋଖରୀରେ ପିଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲେ। କେହି କେହି କୁହନ୍ତି ରାଜା ଏହାକୁ ଦୁର୍ଗରେ କେଉଁଠି ପୋତି ଦେଇଥିଲେ। ତେଣୁ ବେଳେବେଳେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଦୁର୍ଗ ଭିତରରେ ମଣି ଲୋଭରେ ଖୋଳାଖୋଳି କରିଥାନ୍ତି। ତେବେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ମଣି କାହାକୁ ମିଳିନାହିଁ। ମଣିର ରହସ୍ୟ କେବଳ ରହସ୍ୟ ହୋଇ ରହିଯାଇଛି।