ମହାନ ବିଶାରଦ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ତାଙ୍କ ନୀତିଶାସ୍ତ୍ରରେ ଅନେକ ନୀତି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି। ସେହିପରି ପ୍ରେମ ସମ୍ପର୍କକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଅନେକ କଥା ଲେଖିଛନ୍ତି। ପ୍ରେମ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଉନ୍ନତ କରିଥାଏ। ପ୍ରେମର ଭାବନାରେ ଜାଗ୍ରତ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ଜୀବନରେ କିଛି ଅସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ପ୍ରେମ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏସବୁ ବିଷୟ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ରଖିବା ଉଚିତ ବୋଲି ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି। ଜାଣିବା ସେଗୁଡିକ କଣ….
ଯଦି ସମ୍ପର୍କରେ ଭଲ ପାଇବା ନ ଥାଏ, ସେ ସମ୍ପର୍କର କୌଣସି ଅର୍ଥ ନାହିଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ପର୍କରେ ପ୍ରେମ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ। ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରେମ ନାହିଁ, ସେଠାରେ ସୁଖ ନାହିଁ ବୋଲି ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି।
ପ୍ରେମର ମୂଳଦୁଆ ଉପରେ ଗଢି ଉଠିଥିବା ସମ୍ପର୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଦ୍ଧ ଅଟେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯେତେବେଳେ ଲୋଭ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆସେ ସେଠାରେ ପ୍ରେମ ଶେଷ ହୋଇଥାଏ। ତେଣୁ ପ୍ରେମ ଯେଉଁଠାରେ ଅଛି ସେଠାରେ ଲୋଭ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ପ୍ରେମର ପବିତ୍ର ସମ୍ପର୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଯେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱାସର ଅଭାବ ଥାଏ, ପ୍ରେମ ଲୋପ ପାଇବାକୁ ଲାଗେ। ଏହି ପରିସ୍ଥିତି କେବେବି ଲୋଭ ସମ୍ପର୍କରେ ଆସିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ପରସ୍ପର ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱାସ ହେଉଛି ପ୍ରେମର ପ୍ରଥମ ସର୍ତ୍ତ। ତେଣୁ ଏହାକୁ କଦାପି କମ୍ ହେବାକୁ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।
ପ୍ରେମରେ ପରସ୍ପରକୁ ସମ୍ମାନ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଯେତେବେଳେ ଏହି ସମ୍ମାନ ହ୍ରାସ ହେବାକୁ ଲାଗେ ସେତେବେଳେ ପ୍ରେମ କମିବାକୁ ଲାଗେ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ପର୍କରେ ସମ୍ମାନ ରହିଛି। ପ୍ରେମ ଯେତେ ଗଭୀର ହେଉନା କାହିଁକି, ସମ୍ପର୍କର ସମ୍ମାନ କଦାପି ଅତିକ୍ରମ କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହା ସର୍ବଦା ଯତ୍ନବାନ ହେବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି।
