୧୯୯୦ ମସିହାର କଥା। ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା ପରୀକ୍ଷାରେ କୃତକାର୍ଯ୍ୟ ହେଲା ପରେ ଅବିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ ଜିଲାରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ନେବା ପାଇଁ ସଚିବାଳୟରୁ ଡାକରା ଆସିଲା। ମୁଁ ଆଗରୁ କୋରାପୁଟ ଦେଖି ନଥାଏ। ମୋର ଯାହା ମନେ ପଡୁଛି ମେ’ ମାସ ୨୩ ତାରିଖର ଏକ ମନୋରମ ସକାଳେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରେ ଯୋଗଦେଲି। ମୋ ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅପରିଚିତ ଥିବା ସେ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରଥମ କେତେ ମାସ ଅଣନିଃଶ୍ୱାସୀ ଅନୁଭବ କଲି। କାରଣ ସେଠାକାର ଜଳବାୟୁ, ପାଣିପାଗ, ଚାଲିଚଳଣ, ଭାଷା, ସଂସ୍କୃତି, ପରମ୍ପରା ସହିତ ମୁଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଜ୍ଞ ଥିଲି। ତଥାପି ସେହି ଜିଲାରେ ଦୀର୍ଘ ୧୨ ବର୍ଷ କାଳ ରହି ବିଭିନ୍ନ ପଦପଦବୀ ଯଥା ଅତିରିକ୍ତ ତହସିଲଦାର, ତହସିଲଦାର, ବିଡ଼ିଓ ପଦବୀରେ ଏହାର ବିଭିନ୍ନ ଅଗମ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ବୁଲି ଅନେକ ଅଭିଜ୍ଞତା ସାଉଁଟିଥିଲି। କାହିଁ ଗୁଣୁପୁରର କେଉଁ ଅଖ୍ୟାତ ସଉରାପଲ୍ଲୀ ହେଉ ତ କାହିଁ ମାଲକାନଗିରିର ବଣ୍ଡା ଜନଜାତିଙ୍କ ଗାଁ ମୁଦୁଲିପଡ଼ା ହେଉ ଅବା ଉମରକୋଟର ବଙ୍ଗୀୟ ଶରଣାର୍ଥୀଙ୍କ ଗାଁ ସିଲାଟି, ଶଙ୍କରଡ଼ା ହେଉ ସବୁଆଡ଼େ ବୁଲିବାର ସୂଯୋଗ ପାଇଥିଲି।
ମାଲକାନଗିରିରେ ଅବସ୍ଥାନ କାଳରେ ତା’ର ଶ୍ୟାମଳ ସବୁଜ ରୂପରେ ଆତ୍ମହରା ହେଉଥିଲି ତ କେତେବେଳେ ଭାଲୁ ଓ ବାଘର ପାହୁଲ ଦେଖି ସଙ୍କିତ ହୋଇଯାଉଥିଲି। ପୁଣି କେତେବେଳେ ପାହାଡ ଢାଲୁରେ ଅଳସି କ୍ଷେତର ସୁନାଖରାକୁ ଦେଖି ମୋହିତ ହେଉଥିଲି। ଏଠାକାର ଝରଣା, କାଠହଣା ଚଢେଇର ଗୀତ, ଆଦିବାସୀ କିଶୋରୀର ଫାଳିକିଆ ଖୋସା, ଧୁଙ୍ଗିଆ କ୍ଷେତର ଶୀତ ଇତ୍ୟାଦି ମୋ କବିତ୍ୱକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିଲା। ଜିଲା କାର୍ଯ୍ୟାଳୟର ବିଭିନ୍ନ ଉପବିଭାଗ, ବ୍ଲକ, ତହସିଲ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଇତ୍ୟାଦିରେ ତାଲିମ ନେବାର ଦେଢମାସ ଅତିବାହିତ ହେଲା ପରେ ଜିଲାପାଳଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟର ନିଜାରତ ସେକ୍ସନରୁ ଦରମା ପାଇଲି, ତା’ପୁଣି ବର୍ଦ୍ଧିତ ହାରରେ। ମୋର ଯାହା ମନେଅଛି, ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ଜଣେ ଓ.ଏ.ଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରାୟ ୧୩୨୫ ଟଙ୍କା ମାସିକ ଦରମା ପାଉଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଆରମ୍ଭକାଳରୁ ହିଁ ବର୍ଦ୍ଧିତ ହାରରେ ମାସିକ ପ୍ରାୟ ୨୦୦୦ ଟଙ୍କା ପାଉଥିଲି। ମୋ ଅନୁଭବରେ ସେତେବେଳେ ଏହି ଟଙ୍କା ଯେତିକି ଖୁସି ଦେଇଥିଲା ତାହା ତୁଳନାରେ ଏବେର ଦୁଇ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ଖୁସି ବି କମ୍ ପଡିଯିବ। କାରଣ ଗୋଟିଏ ଯୌଥ ପରିବାର ଭିତରେ ମୁଁ ବଡ଼ ହୋଇଥିଲି। ପାଞ୍ଚ ପାଞ୍ଚ ଜଣ ପିଲାଙ୍କୁ କଲେଜ ଶିକ୍ଷା ଦେଇ, ମତେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଦିଲ୍ଲୀ ପଠେଇବା ସହ ପରିବାରର ସମସ୍ତ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇବାରେ ବାପାଙ୍କୁ ଯେ କେତେ କଷ୍ଟ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା ତାହା ମୁଁ ଅନୁଭବ କରିଥିଲି। ତେଣୁ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଥମ ଦରମା ପାଇଲି, ସବୁଯାକ ଟଙ୍କା ନେଇ ବାପାଙ୍କ ହାତରେ ଦେଇ ଦେବାକୁ ମନେମନେ ଚିନ୍ତା କଲି। କାଳେ ସିଏ ଗ୍ରହଣ ନ କରିବେ, ସେଥିପାଇଁ ଡରୁ ବି ଥିଲି।
ଅତି ସନ୍ତର୍ପଣରେ ବାପାଙ୍କ ହାତକୁ ଦରମା ଟଙ୍କା ବଢାଇଦେଲା ବେଳେ ତାଙ୍କ ମୁହଁରେ ଯେଉଁ ସ୍ମିତ ଔଜଲ୍ୟ ଦେଖିଥିଲି, ତାହା ମୋ ଆଖିରେ ଲୁହ ଆଣି ଦେଇଥିଲା। କାରଣ ବାପାଙ୍କର ସେଦିନର ହସ ଥିଲା ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣତାର ହସ, ଏକ ପରିତୃପ୍ତିର ହସ; ଯାହା ମୋ ସ୍ମୃତି ପଟରେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଅଭୁଲା ହୋଇ ରହିଛି ଓ ରହିବ। ଦୁଃଖ କେବଳ ଏତିକି, ଏବେ ବାପା ଆଉ ମୋ ପାଖରେ ନାହାନ୍ତି। ସେ ଏବେ ଦୂର ଆକାଶର ତାରା। ହେଲେ ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଯୋଗୁ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ର ସହିତ ସାହିତ୍ୟ ଜଗତରେ ବି ନିଜ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଗଢିପାରିଛି। ୟା’ଭିତରେ ମୋ ଲିଖିତ ପ୍ରାୟ ୧୨ଟି କବିତା ସଂଳକନ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇସାରିଛି। ଯେମିତିକି ‘ଗାଁ ଗୀତ’, ‘କୁରେଇ ଫୁଲର ଖୋସା’, ‘ମିଠା ଜହ୍ନରାତି’, ‘ଚଇତି ଚିଠି’ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ୟତମ। ଏହାବାଦ୍ ମୋ ଲିଖିତ ଅନେକ ଶିଶୁ କବିତା ଓ ସ୍ତମ୍ଭ ବିଭିନ୍ନ ଖବରକାଗଜ ତଥା ପତ୍ରପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇ ପାଠକାଦୃତ ହୋଇପାରିଛି।