ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଜଣଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କ ପାଇଁ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼େ କଷ୍ଟ

ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ତାଙ୍କ ନୀତିଶାସ୍ତ୍ରରେ ଜୀବନକୁ ସଫଳ ଏବଂ ସୁଖୀ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ଶ୍ଳୋଳ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। ଯାହାକୁ ଅନୁସରଣ କରି ଜୀବନକୁ ସଫଳ କରିହେବ। ତେବେ ସେ ତାଙ୍କ ଏକ ଶ୍ଳୋକରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି ଯେ, କେତେବେଳେ ଆମକୁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ କାରଣରୁ ଅସୁବିଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ।

ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସ୍ତ୍ରୀ-ସ୍ବାମୀ ପରସ୍ପରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା ଭୁଲ କାର୍ଯ୍ୟର ଫଳ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କୁ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଯଦି ସ୍ବାମୀ କିଛି ଭୁଲ କରନ୍ତି ତେବେ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଏହାର ଫଳ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିବ। ଯଦି ସ୍ତ୍ରୀ କିଛି ଭୁଲ କରନ୍ତି ତେବେ ସ୍ବାମୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ତାହାର ଫଳ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼େ । ତେଣୁ, ଏହି ସମସ୍ୟାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଉଭୟ ଉଭୟଙ୍କୁ ଭୁଲ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଦୂରେଇ ରଖିବା ଉଚିତ।

ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ମନ୍ତ୍ରୀ କିମ୍ବା ପରାମର୍ଶଦାତା ସେମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ସଠିକ ଭାବରେ ନ କରନ୍ତି, ଓ ଠିକ କିମ୍ବା ଭୁଲ କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ରାଜାଙ୍କୁ ଅବଗତ ନକରନ୍ତି କିମ୍ବା ଉପଯୁକ୍ତ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ରାଜାଙ୍କର ଭୁଲ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଦାୟୀ ପରାମର୍ଶଦାତା ଏବଂ ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ। ତେଣୁ ରାଜାଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରାମର୍ଶ ଦେବା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ଭୁଲ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ନିବୃତ୍ତ କରିବା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ।

ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ରାଜ୍ୟ କିମ୍ବା ଦେଶର ଲୋକମାନେ କୌଣସି ଭୁଲ କାମ କରନ୍ତି, ତେବେ ଦେଶର ଶାସକ କିମ୍ବା ରାଜା ଏହାର ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିବ, କାରଣ ଲୋକ କିମ୍ବା ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତି କୌଣସି ଭୁଲ ନ ହେବ ତାହା ଶାସକ କିମ୍ବା ରାଜାଙ୍କର ଦାୟିତ୍ୱ ଅଟେ। ଯଦି ରାଜା ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଠିକ୍‌ ଭାବରେ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହନ୍ତି, ତେବେ ଜନସାଧାରଣ ରାଜାଙ୍କୁ ବିରୋଧ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି ଏବଂ ଯଦି ଏପରି ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜେ ତେବେ ଦୋଷୀ ରାଜାଙ୍କୁ ହିଁ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।