ପ୍ରଣମ୍ୟ ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ ସୁଦୀର୍ଘ ୮୭ବର୍ଷର ଜୀବନଯାତ୍ରାରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଅକଳ୍ପନୀୟ ଚମକପ୍ରଦ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲେ ବି ତାଙ୍କ ପୁଣ୍ୟ ଜନ୍ମଭୂମି ଭୋଗରାଇ ମାଟି ଯାହା ମନୋଜଭୂମି ଭାବରେ ଲୋକେ ସମ୍ବୋଧିତ କରନ୍ତି, ସେହିଠାରେ ଏକ ବିରଳ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା। ସେଇ ଘଟଣା ସମ୍ଭବତଃ ଓଡ଼ିଶାର ଏକମାତ୍ର ଜୀବିତ ଲେଖକ ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ ଭାଗ୍ୟରେ ହିଁ ଘଟିଥିଲା କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବନାହିଁ, ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସାକ୍ଷୀ ଥିଲା ଏ ଲେଖକ।
ସେଦିନର ସେ ଘଟଣା ମୋ ଭଳି ଉପସ୍ଥିତ ଅନେକ ପ୍ରବୀଣ ଓ ତରୁଣ ଲେଖକଙ୍କ ମନରେ ଭରି ଦେଇଥିଲା ଅସରନ୍ତି ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନା। ୨୦୧୧ ମସିହା। ସେ ବର୍ଷ ମନୋଜ ବାବୁ ସୁଦୀର୍ଘ ବ୍ୟବଧାନ ପରେ କଲିକତାରୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗଦାନ ପରେ ସିଧା ଜନ୍ମଭୂମି ଭୋଗରାଇର ଶଙ୍ଖାରି ଗ୍ରାମର ପୈତୃକ ବାସଭବନକୁ ଆସିବାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଖବର ଭୋଗରାଇର ବିଧାୟକ ଅନନ୍ତ ଦାସ ଜାଣିପାରି ଭୋଗରାଇବାସୀଙ୍କ ସହ ବିଚାର ଆଲୋଚନା କରି ଆମ ମାଟିର ପୁଅ, ଆମର ଗୌରବ, ଆମ ମାଟିକୁ ଅନେକଦିନ ପରେ ଆସୁଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଭବ୍ୟ ନାଗରିକ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ଜଣାଇବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କଲେ।
ପୂଜ୍ୟ ମନୋଜ ଦାସ ସେଦିନ ଦୀଘା ରେଳଷ୍ଟେଶନ୍ରେ ପହଞ୍ଚତ୍ବା ପରେ ପାଞ୍ଚଶହରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ମୋଟରସାଇକେଲ୍ ଯୋଗେ ‘ଭୋଗରାଇ ମାଟିର ପୁଅ ମନୋଜ ଦାସ ସ୍ବାଗତମ୍’ ସ୍ଲୋଗାନ୍ ଦେଇ ସହସ୍ରାଧିକ ଲୋକ ପାଛୋଟି ଆଣିଥିଲେ ତାଳସାରି ପାନ୍ଥନିବାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। ସାଧାରଣରେ ଜଣେ କ୍ଷମତାସୀନ ରାଜନେତାଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଭଳି ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ମାତ୍ର ତାହାଠୁ ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଥିଲା ସେ ଶୋଭାଯାତ୍ରା। ସେଦିନ ରାତିରେ କଥାକାର ଦାଦ ପାନ୍ଥନିବାସରେ ରାତ୍ରିଯାପନ କରି ତାଳସାରି ବେଳାଭୂମିର ଅନନ୍ୟ ଶୋଭାରାଜିକୁ ଦର୍ଶନକରି ବିମୁଗ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ। ତହିଁ ପରଦିନ ଚନ୍ଦନେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣ ମୁକ୍ତମଞ୍ଚରେ ଏକ ବିଶାଳ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ସଭା ବିଧାୟକ ଅନନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ପୌରୋହିତ୍ୟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇ ତାଙ୍କୁ ଭୋଗରାଇବାସୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରଶସ୍ତିପତ୍ର କବି ବ୍ରଜନାଥ ରଥଙ୍କ କରକମଳରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହି ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନାର ଉତ୍ତରରେ ଭୋଗରାଇବାସୀଙ୍କୁ ଉଦ୍ବୋଧନ ଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ, ”ଜଣେ ଲେଖକଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଜନ୍ମଭୂମିରେ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଏଭଳି ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ଜ୍ଞାପନ ମୋ ଜୀବନ ଇତିହାସରେ ଏକ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଘଟଣା ହୋଇ ରହିଗଲା। ଆପଣମାନଙ୍କର ଏଭଳି ଅକୃତ୍ରିମ ଶ୍ରଦ୍ଧାର ଉତ୍ତର ଦେବାକୁ ମୋ ପାଖରେ ଭାଷା ନିଅଣ୍ଟ। ଯେକୌଣସି ଆମତ୍ିକଶ୍ରଦ୍ଧାର ଉତ୍ତରକୁ କେବଳ ନମ୍ରତାର ସହିତ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଛଡ଼ା ଅନ୍ୟକିଛି ଉପାୟ ନ ଥାଏ। ମୁଁ ଚିରକାଳ ମୋ ଭୂମିର, ଭୋଗରାଇବାସୀଙ୍କ ପାଖରେ ନତମସ୍ତକ ହୋଇ ଏହାକୁ ସାଦରେ ଗ୍ରହଣ କରି ଜୀବନକୁ ଧନ୍ୟ ମଣୁଛି।“ ଏହି ଉତ୍ତର ଶୁଣିବା କ୍ଷଣି ହଜାର ହଜାର ଲୋକେ କରତାଳିରେ ପ୍ରକମ୍ପିତ କରାଇଥିଲେ ସମଗ୍ର ସଭାସ୍ଥଳ। ଆଉ ମୁଁ ସେହି ସଭାମଞ୍ଚର ପୁରୋଭାଗରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଇ ଆମତ୍ହରା ହୋଇ ନ ଥିଲି, ବରଂ କେତେବେଳେ ମୋ ଅଜାଣତରେ ଚକ୍ଷୁରୁ ଅଶ୍ରୁ ନିର୍ଗତ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଆଉ ମନେମନେ ନିଜକୁ ବି ଧନ୍ୟ ମଣୁଥିଲି ଯେ ମୋ ଜନ୍ମଭୂମି ଭୋଗରାଇମାଟିର ଏଭଳି ରତ୍ନଙ୍କର କିଛି ସ୍ନେହ ସାନ୍ନିଧ୍ୟ ଲାଭ କରିପାରିଛି ବୋଲି।
ବାସ୍ତବରେ ଜଣେ ଲେଖକଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ଜନ୍ମଭୂମିରେ ଏମିତି ଏକ ବର୍ଣ୍ଣାଢ଼୍ୟ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ଗ୍ରହଣ କେବଳ ମନୋଜ ବାବୁଙ୍କ ଭଳି ଯଶସ୍ବୀ ପ୍ରତିଭାଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସମ୍ଭବ ହୋଇଥିଲା।
କାଳୀପଦ ପଣ୍ଡା
ସଦସ୍ୟ, ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ
ସୁନାରୂଇ, ବାଲିଆପାଳ, ବାଲେଶ୍ୱର