ଏଇ ଭାରତରେ

ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ବଡ୍‌ନର୍‌ ଭୈରଭ ଗାଁ ଦେଶସାରା ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଏହି ଗାଁର ଗ୍ରାମବାସୀ ନିଜସ୍ବ ଉଦ୍ୟମରେ ଛୋଟ ବଡ଼ ୧୦୦୦ଟି ଗଡ଼ିଆ ଖୋଳିବା ସହ ଝରଣାରେ ୧୫୦ଟି ଆଡ଼ିବନ୍ଧ ବାନ୍ଧି ସେ ଅଞ୍ଚଳର ଜଳସଙ୍କଟ ଦୂର କରିପାରିଛନ୍ତି। ମୋଟରେ ସେମାନେ ୫୦ କୋଟି ଲିଟର ପାଣି ସଂରକ୍ଷଣ କରିପାରିଛନ୍ତି। ଏହାଦ୍ୱାରା ବଳକା ପାଣିରେ ଅଙ୍ଗୁର ଚାଷ କରି ପ୍ରଚୁର ଉତ୍ପାଦନ କରୁଛନ୍ତି। ୬୦୦ ଟନ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର ବାଂଲାଦେଶ ଏବଂ ୟୁରୋପର କେତେକ ଦେଶକୁ ରପ୍ତାନି କରୁଛନ୍ତି। ନାସିକ୍‌ଠାରୁ ୪୩ କି.ମି ଦୂରରେ ଥିବା ଏହି ଗାଁରେ ପାଖାପାଖି ୨୦ ହଜାର ଲୋକ ରହୁଛନ୍ତି ଓ ୩ ହଜାରରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଘର ରହିଛି। ପାନଚାଷ ଲାଗି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଏହି ଗାଁ ପୂର୍ବରୁ ଘୋର ଜଳ ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିଲା। ଫଳରେ ସେଠାରେ ୧୯୭୦ରୁ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିବା ଅଙ୍ଗୁର ଚାଷରେ କ୍ଷତି ହେଉଥିଲା। ଏହାକୁ ଦୂର କରିବା ଲାଗି ଗ୍ରାମବାସୀ ଏକାଠି ହୋଇ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ପରେ ଗାଁରେ ପ୍ରଚୁର ପାଣି ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଛି । ସେମାନେ ଏବେ ପାନ ଓ ଅଙ୍ଗୁର ଚାଷ ସହ ସୋୟାବିନ୍‌, ପିଆଜ, ମକା ଏବଂ ଲଙ୍କାଚାଷ କରୁଛନ୍ତି। ଗାଁରେ ଅଧିକ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ କରାଯିବା ଦ୍ୱାରା ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ସେମାନେ ଖୋଳିଥିବା ଗାଡିଆଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠୁ ବଡ଼ଟିରେ ୧ କୋଟି ଲିଟର ପାଣି ରଖାଯାଇପାରୁଛି। ଗାଁରେ ରହିଛନ୍ତି ୨୩୦୦ କୃଷକ ଓ ସେମାନେ ୭,୮୦୦ ଏକର ଜମିରେ ଚାଷ କରୁଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ଚାଷ ପଦ୍ଧତିକୁ ଜାପାନ, ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ସ୍ପେନରୁ ଲୋକେ ଆସି ଦେଖିଯାଇଛନ୍ତି।