୪ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭ ସଂରକ୍ଷଣରେ ଲାଗିଛନ୍ତି କେରଳର କନ୍ଦଲ ରଞ୍ଜନ। କନ୍ଦଲ ହେଉଛି ତାଙ୍କ ଡାକ ନାମ, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛିି ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭ। ସେ କନ୍ନୁର ଜିଲାର ପାଝାୟାଣ୍ଡି ନଦୀଅବବାହିକାରେ ଥିବା ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭର ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ସହ ଘରେ ଏକ ନର୍ସରି ଖୋଲିଛନ୍ତି। ଏଠାରେ ୫,୦୦୦ ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭ ଚାରା ଅଛି। ରଞ୍ଜନ ସକାଳୁ ନଦୀରୁ ମାଛ ଧରିବା ଲାଗି ତାଙ୍କ ବୋଟ୍ ନେଇ ବାହାରିଯାଆନ୍ତି। ଏହି ସମୟରେ ସେ ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭ ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ କରି ଏଭଳି ନର୍ସରି କରିପାରିଛନ୍ତି। ମାଛ ଧରିବା ସମୟରେ ରଞ୍ଜନ ଚାରା ଲଗାଉଛନ୍ତି। ରୋପଣ କରୁଥିବା ଚାରାଗୁଡ଼ିକର ଯତ୍ନ ମଧ୍ୟ ନେଉଛନ୍ତି। ୪୦ ବର୍ଷ ହେବ ସେ ଗଛ ଲଗାଇ ଚାଲିଛନ୍ତି ଓ ଏବେ ତାଙ୍କ ବୟସ ୫୮ ଛୁଇଁଲାଣି। ନର୍ସରିରୁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମାଗଣାରେ ସେ ଚାରା ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି। ସ୍କୁଲ୍, କଲେଜ ଓ ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କଠାରୁ ଚାରା ନେଉଛନ୍ତି। ଚାରାର ଯତ୍ନ କିଭଳି ନିଆଯାଇପାରିବ ସେ ସମ୍ପର୍କରେ ରଞ୍ଜନ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ବୁଝାଇ ଦିଅନ୍ତି। ମ୍ୟାନ୍ଗ୍ରୋଭରେ ୨୨ଟି ପ୍ରଜାତିର ଗଛ ରହିଥିଲା ଓ ଏବେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ କମିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ଏଗୁଡ଼ିକର ବଂଶ ରକ୍ଷା ଲାଗି ଏଭଳି ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଛନ୍ତି ବୋଲି କହନ୍ତି ରଞ୍ଜନ। ସେ ମଧ୍ୟ କେରଳ ବନ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ମ୍ୟାନଗ୍ରୋଭ ବନୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ମଧ୍ୟ ଭାଗ ନେଉଛନ୍ତି।