ବହୁ ସମୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ସାମାଜିକ କଟକଣା ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲରେ ବାଧକ ସାଜିଥାଏ; ଯାହା ଘଟିଥିଲା ସୁରଜ ବାଈଙ୍କ ଜୀବନରେ। ରାଜସ୍ଥାନର ରାନ୍ଥମ୍ବୋର ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ ନିକଟ ଏକ ଗାଁରେ ରହନ୍ତି ସୁରଜ। ସେହି ଗାଁରେ ବାଳିକାଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷାପ୍ରାପ୍ତ କରି କ୍ୟାରିୟର ଗଢ଼ିବା ମନା। କେବଳ ରୋଷେଇ କରିବା, ସନ୍ତାନ ଜନ୍ମ ଦେଇ ତା’ର ଲାଳନପାଳନ ଓ ଘରଦ୍ୱାର ସଫା କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ଜନ୍ମ ବୋଲି ସେମାନଙ୍କୁ କୁହାଯାଇଥାଏ। ଏପରି କି ଜଣେ ଝିଅ ଶିକ୍ଷିତା ହେଲେ ସେହି ଝିଅର ପିତାଙ୍କୁ ଦୁଇଗୁଣ ଯୌତୁକ ଦେବାକୁ ପଡ଼େ। ସୁରଜ ଏଭଳି ଜୀବନ ନ ଜିଇବାକୁ ପିଲାଦିନୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ପଢ଼ିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏଥିରେ ତାଙ୍କ ଭାଇ ହେମରାଜ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରେରିତ କରିବା ସହ ପାଖ ଗାଁର ଏକ ହିନ୍ଦୀ ସ୍କୁଲ୍ରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ। ଏହାକୁ ଗାଁ ଲୋକେ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏଭଳି କଟକଣାକୁ ଖାତିର ନ କରି ୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସୁରଜ ରାନ୍ଥମ୍ବୋରର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ପରିବେଶବିତ୍ ଓ ଗାଇଡ୍ ହୋଇପାରିଥିଲେ। ଏବେ ତାଙ୍କ ବୟସ ୩୩। ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ସେଠାକାର ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଉଛନ୍ତି ଓ ବିଭିନ୍ନ ସ୍କୁଲକୁ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଏବଂ ପକ୍ଷୀଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ବେଷ୍ଟ ଲେଡି ଗାଇଡ୍ ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଛି।