ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ/ଓ୍ବାଶିଂଟନ,୨୯ା୭: ବାଘର ଛାଲ, ନଖ, ହାଡ଼ ଓ ଅଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ଚୋରା ଚାଲାଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଅପେକ୍ଷା ଆଗରେ ରହିଛି। ଭାରତ ଓ ଥାଇଲାଣ୍ଡରୁ ବିଦେଶକୁ ବାଘର ଅଙ୍ଗପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗ ସର୍ବାଧିକ ଚୋରା ଚାଲାଣ ହୋଇ ଯାଉଛି। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟାଘ୍ର ଦିବସ ପାଳନର ଅବ୍ୟବହିତ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଜାତିସଂଘ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଅପରାଧ ରିପୋର୍ଟରେ ଏହା ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ୟୁନାଇଟେଡ୍ ନେଶନ୍ସ ଓ୍ବାଲର୍ଡ କ୍ରାଇମ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ୨୦୦୭ରୁ ୨୦୧୮ ମଧ୍ୟରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶକୁ ଚାଲାଣ ହୋଇଥିବା ବାଘ ଅଙ୍ଗପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗର ପରିମାଣ ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଭାଗକୁ ଚାଲାଣ ହୋଇଯାଇଥିବା ବାଘ ଅଙ୍ଗପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗର ୮୨% କେବଳ କେବଳ ଭାରତ ଓ ଥାଇଲାଣ୍ଡକୁ ଯାଇଛି।
ଦିନକୁ ଦିନ ବାଘ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ ପାଇବା ଉଦ୍ବେଗର କାରଣ ପାଲଟିଛି। ୨୦୧୦ରେ ବିଶ୍ୱରେ ମାତ୍ର ୩,୨୦୦ ବାଘ ଥିଲେ। ସେଣ୍ଟ ପିଟର୍ସବର୍ଗ ଟାଇଗର ସମିଟ୍ ପରଠାରୁ ଜୁଲାଇ ୨୯କୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବ୍ୟାଘ୍ର ଦିବସ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ଜୈବ ବିବିଧତାରେ ସନ୍ତୁଳନ ଆଣିବା ଲାଗି ୨୦୨୨ (ଚାଇନିଜ୍ ଇୟର ଅଫ୍ ଦି ଟାଇଗର) ସୁଦ୍ଧା ବାଘ ସଂଖ୍ୟା ଦୁଇଗୁଣ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ୧୩ଟି ଦେଶ ଏହି ସମ୍ମିଳନୀରେ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ସେହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ହେଲା ଭାରତ, ବାଂଲାଦେଶ, ଭୁଟାନ, କାମ୍ବୋଡିଆ, ଚାଇନା, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ଲାଓ ପିଡିଆର୍, ମାଲେସିଆ, ମ୍ୟାନ୍ମାର, ନେପାଳ, ରୁଷିଆ, ଥାଇଲାଣ୍ଡ ଓ ଭିଏତ୍ନାମ। ବାଘ ବଂଶ ବୃଦ୍ଧି ଓ ସଂରକ୍ଷଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଜୁଲାଇ ୨୯ରେ ଏହି ଦିବସ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପାଳନ କରାଯାଉଥିଲେ ହେଁ ଅଧିକାଂଶ ଦେଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ୨୦୧୫ରେ ବିଶ୍ୱର ବାଘ ସଂଖ୍ୟା ୩,୦୬୨ରୁ ୩,୯୪୮ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥଲା। ଜଙ୍ଗଲ ଧ୍ୱଂସ ପାଇବା, ବାଘ ଶିକାର, ମଣିଷ-ପ୍ରାଣୀ ଲଢ଼େଇ ଆଦିକୁ ବାଘ ବଂଶ ହ୍ରାସ ପାଇବାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଏବେ ମଧ୍ୟ ବାଘର ଛାଲ, ନଖ ଓ ହାଡ଼କୁ ଔଷଧୀୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲଗାଇବା ପାଇଁ ଏହି ପ୍ରାଣୀକୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଉଥିବା ସାମ୍ନାକୁ ଆସୁଛି। ବ୍ୟାଘ୍ର ସାମଗ୍ରୀ ଚାଲାଣକାରୀ ଦେଶ ଭାବେ ଚାଇନା ଓ ଭାରତ ଶୀର୍ଷରେ ରହିଛି। ଚାଲାଣ ବେଳେ ଧରାପଡ଼ିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୧୮% ଭାରତୀୟ ହୋଇଥିତ୍ବାବେଳେ ଭିଏତ୍ନାମର ୧୪% ଓ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ୮% ନାଗରିକ ଏହି ବେଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ। ସେହିପରି ୨୯% ଚାଲାଣକାରୀ ଚାଇନାର ବୋଲି ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ସଂଗୃହୀତ ତଥ୍ୟରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ୭୦% ବାଘ ଭାରତରେ ରହିଥିବା ଜଙ୍ଗଲ ଓ ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରକାଶ ଜାଭଡେକର ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି। ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଘ୍ର ଦିବସ ପାଳନ ପୂର୍ବରୁ ମଙ୍ଗଳବାର କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଜାଭଡେକର ଟାଇଗର ଗଣନା ରିପୋର୍ଟ ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସମୟର ୪ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିଛି, ଯାହାକି ଆମ ପାଇଁ ଗର୍ବର ବିଷୟ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ୨୦୧୪ରେ ଭାରତରେ ୨୨୨୬ ବାଘ ଥିବାବେଳେ ୨୦୧୮ର ଗଣନା ଅନୁସାରେ ସେମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୨୯୬୭ରେ ପହଞ୍ଚତ୍ଥିଲା। ଦେଶରେ ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଏମ୍-ଷ୍ଟ୍ରାଇପ୍ ନାମରେ ଏକ ଆପ୍ ମଧ୍ୟ ବିକଶିତ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଭାରତର ୫୦% ଟାଇଗର ରିଜର୍ଭ ଉପରେ ନଜର ରଖିଥାଏ। ଶିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଧରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏହା ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ।