ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ/ଲଣ୍ଡନ,୧୪ା୧୦:ବ୍ରିଟେନରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ଉଚ୍ଚ ଦକ୍ଷତାସମ୍ପନ୍ନ ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତୀୟମାନେ ଲଗାତର ସର୍ବାଗ୍ରେ ରହିଆସିଛନ୍ତି। ସଦ୍ୟ ତଥ୍ୟାନୁସାରେ ଚଳିତବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୧,୧୮,୦୦୦ ଭାରତୀୟ ଛାତ୍ରୀଛାତ୍ର ବ୍ରିଟେନର ଷ୍ଟୁଡେଣ୍ଟ ଭିଜା ପାଇଛନ୍ତି, ଯାହାକି ପୂର୍ବବର୍ଷ ତୁଳନାରେ ୮୯% ଅଧିକ। ଦୁଇଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଅଧିକ ମଜଭୁତ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି (ଏଫ୍ଟିଏ) ସ୍ବାକ୍ଷର ନେଇ ବହିର୍ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ୍. ଜୟଶଙ୍କର ଓ ବ୍ରିଟେନର ପୂର୍ବତନ ସ୍ବରାଷ୍ଟ୍ର ସଚିବ ଭାରତୀୟ ବଂଶୋଦ୍ଭବ ପ୍ରୀତି ପଟେଲ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ବଂଶୋଦ୍ଭବ ବ୍ରିଟେନ ସ୍ବରାଷ୍ଟ୍ର ସଚିବ ସୁଏଲା ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ଙ୍କ ସଦ୍ୟ ମନ୍ତବ୍ୟ ପରେ ଏଫ୍ଟିଏ ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ ଅବସ୍ଥାରେ ଝୁଲୁଛି। ଏଫ୍ଟିଏ ଅଧୀନରେ ଛାତ୍ରୀଛାତ୍ର ଓ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନିୟମଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ସହଜ ଓ ସରଳ କରିବା ଉପରେ ବୁଧବାର ଆପତ୍ତି ଉଠାଇ ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ କହିଥିଲେ, ଏହି ଦେଶର ପ୍ରବାସନ ସ୍ଥିତିକୁ ଦେଖିଲେ ଭିଜା ଶେଷ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ରହୁଥିବା ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ୁଛି। ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ ଏପରି ଆପତ୍ତି ଉଠାଇବା ପରେ ଭାରତ ସରକାର କ୍ଷୁବ୍ଧ ହୋଇଛନ୍ତି। ଫଳରେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୪ ଦୀପାବଳି ସୁଦ୍ଧା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ପାଇଁ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବୋରିସ୍ ଜନ୍ସନ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିବା ଏହି ଡିଲ୍ ରଦ୍ଦ ହେବା ଅବସ୍ଥାକୁ ଚାଲିଆସିଥିବା କୁହାଯାଉଛି।
କ’ଣ କହିଥିଲେ ବ୍ୟାଭରମ୍ୟାନ୍
‘ଦି ସ୍ପେକ୍ଟାଟର’ ସାପ୍ତାହିକକୁ ସାକ୍ଷାତ୍କାର ଦେଇ ସୁଏଲା ବ୍ୟାଭରମ୍ୟାନ୍ କହିଛନ୍ତି, ବ୍ରିଟେନରେ ସର୍ବାଧିକ ବିଦେଶୀ ପ୍ରବାସୀ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତୀୟ। ଭିଜା ଅବଧି ଶେଷ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟମାନେ ଏଠାରେ ବସବାସ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ସ୍ଥଳେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏଫ୍ଟିଏ ସ୍ବାକ୍ଷର ହେଲେ ଭାରତୀୟ ଶରଣାର୍ଥୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ବଢ଼ିଯିବ। ଭାରତ ସହ ସୀମାମୁକ୍ତ ପ୍ରବାସନ ନୀତିକୁ ନେଇ ମୁଁ ଚିନ୍ତିତ। ଲୋକେ ଏଥିପାଇଁ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ (ଇୟୁ)ଠାରୁ ବ୍ରିନେଟନର ବିଚ୍ଛେଦ (ବ୍ରେକ୍ଜିଟ) ସପକ୍ଷରେ ଭୋଟ ଦେଇଥିଲେ ବୋଲି ମୁଁ ମନେକରୁ ନାହିଁ। ଏପରି କି ଗତବର୍ଷ ଏହା ଉପରେ ପାରସ୍ପରିକ ସହଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଆମେ ଭାରତୀୟ ସରକାରଙ୍କ ସହ ଚୁକ୍ତିବଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲୁ। ଏହା ଭଲ ଭାବେ କାମ କରିନାହିଁ।
ଭାରତର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ଙ୍କ ବିବୃତିକୁ ନେଇ ଭାରତର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ିଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ବ୍ରିଟେନରେ ପ୍ରକାଶିତ ‘ଦି ଟାଇମ୍ସ’ ଖବରକାଗଜରେ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଏଥିରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି, ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ଙ୍କ ‘ଅସମ୍ମାନପୂର୍ଣ୍ଣ’ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ନେଇ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ‘ସ୍ତବ୍ଧ ଓ ନିରାଶ’ ହୋଇଛନ୍ତି। ସେହିପରି ଦୀପାବଳିରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ବ୍ରିଟେନ ଗସ୍ତ ବେଳେ ଏଫ୍ଟିଏ ସ୍ବାକ୍ଷର ହୋଇ ନ ପାରେ ବୋଲି ‘ପଲିଟିକୋ’ରେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି। ଭାରତକୁ ଆସିବାକୁ ଥିବା ବ୍ରିଟେନ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଭିଜା ପାଇଁ ଭିଜା କେନ୍ଦ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ହାଜର ହେବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ଲଣ୍ଡନରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ଭାରତୀୟ ଉଚ୍ଚାୟୁକ୍ତଙ୍କ ନୂଆ ନିୟମ କରିଛନ୍ତି। ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ଙ୍କ ସଦ୍ୟ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରତିବାଦରେ ଏପରି କରାଯାଇଥିବା ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି।
ବ୍ରିଟେନର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ନୁହେଁ
ବ୍ରିଟେନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଲିଜ୍ ଟ୍ରସ୍ଙ୍କ ମୁଖପାତ୍ର ବୁଧବାର କହିଛନ୍ତି, ବ୍ରିଟେନ୍ ଏବେ ମଧ୍ୟ ଦୀପାବଳି ସୁଦ୍ଧା ଭାରତ ସହ ଏକ ମୁକ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ନେଇ ସହମତ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ବ୍ରାଭରମ୍ୟାନ୍ଙ୍କ ବିବୃତି ପରେ ଏହି ଡିଲ୍ର ଭବିଷ୍ୟତ ଅନିଶ୍ଚିତତା ଭିତରକୁ ଠେଲି ହୋଇଯାଇଥିବା ସମ୍ପର୍କିତ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇବା ପରେ ଗୁରୁବାର ବ୍ରିଟେନ ବହିର୍ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଜେମ୍ସ କ୍ଲେଭର୍ଲି କହିଛନ୍ତି, ଭାରତ ସହ ଆହୁରି ମଜଭୁତ ବାଣିଜି୍ୟକ ସମ୍ପର୍କ ରଖିବାକୁ ଆମେ ଆଗ୍ରହୀ।
କେତେ ବାଟ ଆଗେଇଥିଲା
ଗତବର୍ଷ ମେ’ରେ ବହିର୍ବ୍ୟାପାର ମନ୍ତ୍ରୀ ଏସ୍. ଜୟଶଙ୍କର ଓ ତତ୍କାଳୀନ ବ୍ରିଟେନ ପ୍ରତିପକ୍ଷ ପ୍ରୀତି ପଟେଲଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜି୍ୟକ ଚୁକ୍ତି ମାଇଗ୍ରେଶନ ଆଣ୍ଡ ମୋବିଲିଟି ପାର୍ଟନରଶିପ୍ (ଏମ୍ଏମ୍ପି) ନେଇ ସହମତି ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। ଉଭୟ ବ୍ରିଟେନ ଓ ଭାରତରେ ରହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଓ ପରସ୍ପରର ସଂସ୍କୃତିକୁ ନେଇ ନୂଆ ଅନୁଭୂତି ସାଉଁବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ଅନେକ ହଜାର ଯୁବତୀଯୁବକଙ୍କୁ ନୂତନ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଏହାକୁ ଦୁଇଦେଶର ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ରାଜିନାମା ରୂପେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା। ଦୁଇଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତରୀଣ ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି, ଲୋକଙ୍କ ଗମନାଗମନ ଏବଂ ଭାରତକୁ ସ୍କଚ୍ ହ୍ବିସ୍କି ଶସ୍ତାରେ ଆମଦାନୀ କରିବା ଦିଗରେ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥିଲା। ବ୍ରିଟେନର ହାଇଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଶିଳ୍ପ ଓ ଆର୍ଥିକ ବଜାରଗୁଡ଼ିକରେ ସହଜରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ସହ ସେଠାକୁ ଯିବା ସମୟରେ ଭିଜା ଉପରେ ଥିବା କଡ଼ା କଟକଣା ହଟାଯାଉ ବୋଲି ଭାରତ ଚାହୁଁଥିଲା।