ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୩୧।୫: ଭାରତରେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଏହି ବଡ଼ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଜୁନ ୧ରେ ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନର ସପ୍ତମ ପର୍ଯ୍ୟାୟର ମତଦାନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ଏବଂ ଜୁନ ୪ରେ ଏହାର ରେଜଲ୍ଟ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ। ତେବେ ଆସନ୍ତାକାଲି ଅର୍ଥାତ୍ ଜୁନ ୧ରେ ଶେଷ ମତଦାନ ସରିବାର ଅଧ ଘଣ୍ଟା ପରେ ଏକଜିଟ ପୋଲ ଆସିବା ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଳ କେତେ ସିଟ ପାଇବେ ତାହା ଆକଳନ କରାଯିବ।
ବିଭିନ୍ନ ଏଜେନ୍ସି ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏହି ଏଗଜିଟ ପୋଲ କେତେ ସଠିକ ପ୍ରମାଣିତ ହେବ, ତାହା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଘୋଷଣା ଦିନ ଜଣାପଡିବ। ଏହାପୂର୍ବରୁ, ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଦୁନିଆରେ ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ ପୋଲ କେଉଁଠାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଫଳାଫଳ କେତେ ସଠିକ ଥିଲା ।
ଭାରତରେ ଏକଜିଟ ପୋଲ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ଏହା ଅନେକ ଦେଶରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ, ୟୁରୋପ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ସମେତ ଦୁନିଆର ଅନେକ ଦେଶରେ ଭୋଟ ଦେବା ପରେ ଏକଜିଟ ପୋଲ କରାଯାଉଛି। ଏହାର ଆରମ୍ଭ ପ୍ରଥମେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୩୬ ମସିହାରେ, ଆମେରିକାର ନ୍ୟୁୟର୍କ ସିଟିରେ ଜର୍ଜ ଗାଲୁପ ଏବଂ କ୍ଲୋଡ ରବିନ୍ସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଥମ ନିର୍ବାଚନ ସର୍ଭେ ବା ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ପ୍ରଥମ ସର୍ଭେରେ ଭୋଟରମାନେ ଭୋଟ ଦେଇ ଫେରିବା ସମୟରେ କେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ଭୋଟ ଦେଇଚନ୍ତି ବୋଲି ପଚରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ସର୍ଭେରୁ ମିଳିଥିବା ତଥ୍ୟରୁ ଫ୍ରାଙ୍କଲିନ ଡି ରୁଜଭେଲ୍ଟ ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିବେ ବୋଲି ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା। ତେବେ ଏହି ସର୍ଭେ ଆମେରିକାର ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏହାକୁ ଏକଜିଟ ପୋଲ ବଦଳରେ ସର୍ଭେ କୁହାଯାଉଥିଲା ।
ଭାରତରେ, ସ୍ବାଧୀନତା ପାଇବା ପରେ ହୋଇଥିବା ଦ୍ୱିତୀୟ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତମ ଏକଜିଟ ପୋଲ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୫୭ରେ ଇଣ୍ଡିଆନ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ ଅଫ ପବ୍ଲିକ ଓପିନିଅନ ମୁଖ୍ୟ ଏରିକ ଡି’କୋସ୍ତା ନିର୍ବାଚନର ପ୍ରଥମ ସର୍ଭେ କରିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ଏହାକୁ ଏକଜିଟ ପୋଲ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇ ନ ଥିଲା। ତା’ପରେ ୧୯୮୦ ଏବଂ ୧୯୮୪ରେ ଡକ୍ଟର ପ୍ରଣୟ ରୟଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା।
୧୯୯୬ରେ ସେଣ୍ଟର୍ ଫର ଷ୍ଟଡି ଅଫ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି (CSDS) ଦ୍ୱାରା ଦେଶରେ ଏକଜିଟ ପୋଲ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ ସାମ୍ବାଦିକ ନଲିନୀ ସିଂ ଦୂରଦର୍ଶନରେ ଏକ ଏକଜିଟ ପୋଲ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ତାଙ୍କୁ CSDS ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରବାକୁ ପଡିଥିଲା। ଏହି ସର୍ଭେରେ ଲୋକ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଜପା ଜିତିବ ବୋଲି ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏବଂ ସତକୁ ସତ ତାହା ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ଦେଶରେ ଏକଜିଟ ପୋଲର ଧାରା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା। ୧୯୯୮ ମସିହାରେ, ଏକ ଘରୋଇ ନ୍ୟୁଜ ଚ୍ୟାନେଲ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏକ ଏଗଜିଟ ପୋଲ ଟେଲିକାଷ୍ଟ କରିଥିଲା।