କେନ୍ଦୁଝର,୯ା୧୨(ନରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ): କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲାରେ ହାତୀ ଉପଦ୍ରବ ବର୍ଷ ତମାମ ଲାଗି ରହିଛି। ଏକଦା ଜଙ୍ଗଲରେ ରହୁଥିବା ହାତୀପଲ ଗତ କିଛିବର୍ଷ ହେଲା ଜଙ୍ଗଲ ବାହାରେ ମୁକ୍ତାକାଶରେ ବୁଲୁଛନ୍ତି। ଅବାଧରେ ରାସ୍ତା ପାର୍ ହେଉଛନ୍ତି। ରାସ୍ତା ପାର୍ ସମୟରେ ରାସ୍ତାରେ ଯାତାୟାତ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଉଛି। ରାସ୍ତା ପାର୍ ହେବା ସମୟରେ ହାତୀପଲଙ୍କ ଧାଡ଼ି ଦେଖିବାକୁ ଭିଡ଼ ଜମିଯାଏ। ପଥଚାରୀମାନେ ଗାଡ଼ିରୁ ଓହ୍ଲାଇ ଦୂରରୁ ହାତୀମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ବେଶ ଆନନ୍ଦ ନେଇଥାନ୍ତି। ସେହିପରି ଚାଷଜମିରେ ହାତୀମାନଙ୍କ ବିଚରଣ ମଧ୍ୟ ଏକ ନିଆରା ଦୃଶ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ଯଦିଓ ହାତୀମାନେ ଫସଲ ନଷ୍ଟ କରୁଥିବାରୁ ଚାଷୀ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତ କ୍ଷତିପୂରଣ ମିଳୁ ନ ଥିବାରୁ ଚାଷୀ ମୁଣ୍ଡରେ ହାତ ଦେଇ ବସିଛି।
ସେହିପରି ଧନ ଓ ଜୀବନର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଗ୍ରାମବାସୀ ହାତୀମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରୁ ଅନ୍ୟ ଗ୍ରାମ ଓ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଘଉଡ଼ାଇଥାନ୍ତି। ତେବେ ହାତୀପଲଙ୍କ ଦୌଡ଼ିବା ଦୃଶ୍ୟକୁ ଦୂରରୁ ଦେଖି ଅନେକ ଉପଭୋଗ କରିଥାନ୍ତି। ଏପରିକି ସହରାଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ ହାତୀ ଦେଖିବାକୁ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳକୁ ଧାଇଁ ଯାଆନ୍ତି। ଅନେକ ଫଟୋ ଓ ଭିଡିଓ ଉଠାଇ ଏବଂ କେତେକ ହାତୀ ସହ ସେଲ୍ଫି ଉଠାଇ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମରେ ଛାଡ଼ିଥାନ୍ତି। ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ହାତୀମାନଙ୍କ ନଦୀ, ପୋଖରୀ, ଡ୍ୟାମ୍ ଆଦିରେ ସ୍ନାନ କରିବାର ନିଆରା ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ହାତଛଡ଼ା କରି ନ ଥାଆନ୍ତି। ହାତୀମାନେ ଦଳଦଳ ହୋଇ ବୁଲନ୍ତି ଓ ଗାଧୋଇ ଥାଆନ୍ତି। ବିଶେଷ ଦଳରେ ଥିବା ଛୁଆହାତୀ ଅନେକଙ୍କ ପାଇଁ ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ଆକର୍ଷଣ ହୋଇଥାଏ। ହାତୀଛୁଆକୁ ଧରି ମା ଓ ଅନ୍ୟ ହାତୀମାନେ ଯେଉଁ ଭଳି ଭାବରେ ଚାଲିଥାନ୍ତି ତାହାର ଦୃଶ୍ୟ ବିମୋହିତ କରିଥାଏ। ଏଣୁ ଏହି ସବୁ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ଜିଲା ବାହାରୁ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଧାଇଁ ଆସୁଛନ୍ତି। ସତେ ଯେପରି ସମଗ୍ର ଜିଲା ପାଲଟିଛି ମୁକ୍ତାକାଶ ହାତୀ ସଫାରୀ। ବନ ବିଭାଗ ହାତୀ ଚଳପ୍ରଚଳ ଉପରେ ନଜର ରଖି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସଜାଗ କରିବା ସହ ରାସ୍ତା ପାର୍ ସମୟ ରେ ରାସ୍ତାରେ ଗାଡ଼ି ଅଟକାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ପାର କରିବା, ହାତୀ ପାଖକୁ ଯାଆନ୍ତୁ ନାହିଁ କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କୁ ହଇରାଣ ନ କରିବାକୁ ସଚେତନ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଅନେକ ସମୟରେ ଲୋକେ ହାତୀମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇ ହଇରାଣ କରି ମଜା ନେଇଥାନ୍ତି। ଫଳରେ ଆକ୍ରମଣର ଶିକାର ହୋଇଥାନ୍ତି। ବାରମ୍ବାର ହାତୀ ଦେଖି ଅନେକ ଆଉ ଭୟ ନ କରି ଅତି ନିକଟକୁ ଯାଇ ଫଟୋ ଉଠାଇ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଷ୍ଟଣ୍ଟ୍ କରୁଛନ୍ତି। ଯାହାକୁ ନେଇ ବନ ବିଭାଗ ଚିନ୍ତା ବ୍ୟକ୍ତ କରିବା ସହ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି। ଜିଲାରେ ପାଖାପାଖି ଦେଢ଼ ଶହ ହାତୀ ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦଳଦଳ ହୋଇ ବୁଲୁଛନ୍ତି। କେଉଁଠି ହାତୀ ଗ୍ରାମ ଭିତରେ ପଶି ଗାଁ ଦାଣ୍ଡରେ ବୁଲୁଛନ୍ତି, ତ କେଉଁଠି ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ଚାଷଜମିରେ ପଶୁଛନ୍ତି ଓ ପିଇବା ଓ ଗାଧୋଇବା ପାଇଁ ଜଳାଶୟରେ ପଶୁଛନ୍ତି। କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ରାତିରେ ନିଆଁହୁଳା ଧରି, ବାଜା ବଜାଇ କିମ୍ବା ବାଣ ଫୁଟାଇ ହାତୀପଲଙ୍କୁ ଘଉଡ଼ାଇଥାନ୍ତି।