ଖଇରା,୧୪।୧(ଉତ୍କଳବନ୍ଧୁ ପଣ୍ଡା): ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲା ଖଇରା ବ୍ଲକର କୁପାରୀଠାରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କପିଳମୁନି ମକର ମେଳା ଜାକଜମକରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ମେଳା ଯଜ୍ଞ ଓ ମହୋତ୍ସବକୁ ଶାନ୍ତିଶୃଙ୍ଖଳାରେ କିପରି ଆୟୋଜନ କରାଯାଇପାରିବ ସେଥିପାଇଁ କମିଟି କର୍ମକର୍ତ୍ତାମାନେ ଦିନରାତି ଏକ କରିଦେଇଛନ୍ତି । ମେଳା ଆରମ୍ଭ ସମ୍ପର୍କରେ କୁହାଯାଏ ସ୍ବାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ କୁପାରୀ ୩ ଶାସକଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିଲା ।
ଗୋଟିଏ ଅଂଶ ନୀଳଗିରି ଗଡଜାତ ରାଜାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଏକ ଅଂଶ ଶାସକ ରତ୍ନାକର ବାବୁଙ୍କ କଚେରୀ ଅଧୀନରେ ଏବଂ ଶେଷ ଭାଗ ଖାସମାହାଲ ଶାସକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେଉଥିଲା। ଘଟଣାକ୍ରମେ ୧୯୩୭ ମସିହାରେ ଡାହି ତିଶଳପୁର ଗ୍ରାମର ଜଣେ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ବିବାଦୀୟ ମାମଲାରେ ଜଡିତ ହେବା ମୀମାଂସା ପରେ ତାଙ୍କ ନିକଟରୁ ୩ଶହ ଟଙ୍କା ଆଦାୟ କରାଯାଇଥିଲା। ଖାସମାହାଲ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଜାଗା(ବର୍ତ୍ତମାନର ମେଳାସ୍ଥାନ)ରେ ମକର ମେଳା ଆରମ୍ଭ ପାଇଁ ତତ୍କାଳୀନ ତହସିଲଦାର ନାରାୟଣ ଲେଙ୍କାଙ୍କ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ତାଙ୍କୁ ଦିବଙ୍ଗତ ବନମାଳୀ ମହାପାତ୍ର, ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ମହାପାତ୍ର, ହାଡିବନ୍ଧୁ ଜେନା, ଭୋଗିରାମ ମୁଖୀଙ୍କ ସମେତ ଆହୁରି ଅନେକ ବ୍ୟକ୍ତି ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ। ନିଜେ ତହସିଲଦାର ଗଙ୍ଗାସାଗରରୁ ମାଟି ଆଣବା ପରେ ଟିକିରା ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି କପିଳମୁନୀଙ୍କ ମାଟି ମୂର୍ତ୍ତୀ ରଖି ମୀମାଂସ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଗ୍ରାମରୁ ସଂଗ୍ରହୀତ ଅର୍ଥରେ ପୂଜା ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରଥମେ ଏହା ଗଡପୋଖରୀ ପଞ୍ଚାୟତ ଅଧୀନରେ ଥିବା ବେଳେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ କୁପାରୀ ପାଠାଗାର ଅଧୀନକୁ ଆସିଥିଲା ।
ତା’ପରେ ଗ୍ରାମ କମିଟିକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା । ଏବେ ମେଳାର କଳେବର ଯଥେଷ୍ଟ ବଢିଯାଇଥିବା ବେଳେ ବିଗତ ଦିନରେ ସ୍ବର୍ଗତ ଗଜେନ୍ଦ୍ର ରାଉତ, ପରେ ଗଜେନ୍ଦ୍ର ଦାସ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅମ୍ବିକାର ଆଶ୍ରମର ମହନ୍ତ ଶୁଭେନ୍ଦୁ ମୁନୀ ଓ ଯୁବନେତା ଜୟନ୍ତ କୁମାର ରାଉତଙ୍କ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ୯ବର୍ଷ ଧରି ମେଳା ହୋଇଆସୁଛି ।
