କଟକ,୧୪ା୬(ଶିଳ୍ପା ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ): ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସର ପର୍ବ ‘ରଜ’। ଯାହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଓଡ଼ିଆ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଥାନ୍ତି। ପୋଡପିଠାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ରଜ ପାନ ଖିଆ ଓ ଦୋଳି ଖେଳ ପର୍ବକୁ ଆହୁରି ଆକର୍ଷଣୀୟ କରିଥାଏ। ପିଲାଠାରୁ ବୟସ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏହାକୁ ପାଳନ କରୁଥିବାରୁ ଓଡ଼ିଶାର ଏହା ଏକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଗଣପର୍ବ ଭାବେ ପରିଚିତ। ରଜ ୩ ଦିନ ଘରେ ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କ ଗହଳି ଲାଗିଥାଏ। ଗାଁଠୁ ସହର ସବୁଠି ଖୁସିର ମାହୋଲ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଇତିମଧ୍ୟରେ ଗୁରୁବାର ସଜବାଜ ସରିଥିବାବେଳେ ଶୁକ୍ରବାର ପହିଲି ରଜ ପାଳନ ପାଇଁ କଟକବାସୀ ଉତ୍ସାହିତ ଅଛନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ଘରେ ପୋଡପିଠା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି। ଏଥିସହ ସହରର ଦୋକାନଗୁଡିକରେ ପୋଡପିଠା ବିକ୍ରି ହେଉଛି।
ରଜ ପାଇଁ ସହରର ବଡ଼ ବଡ଼ ଶପିଂମଲ୍ ସମ୍ମୁଖରେ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ମେହେନ୍ଦି ପସରା ମେଲାଇ ବସିଛନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ହାତ ପିଛା ମେହେନ୍ଦି ଦର ୨୦୦ ଟଙ୍କା ରହିଥିବାବେଳେ ଡିଜାଇନ୍ ଅନୁଯାୟୀ ମଧ୍ୟ ଦର ରହିଛି। କଟକର ଏକ ସପିଂମଲ୍ ସମ୍ମୁଖରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଅଞ୍ଚଳର ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀ ମେହେନ୍ଦୀ ବ୍ୟବସାୟ କରୁଛନ୍ତି। ସେଠାରେ ମେହେନ୍ଦୀ କରିବା ପାଇଁ ଯୁବତୀଙ୍କ ଭିଡ଼ ଲାଗିଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ସେହିପରି ରଜ ପାଇଁ ଦୋଳମୁଣ୍ଡାଇଠାରେ ବନାରସୀ ପାନ ଦୋକାନ ଖୋଲିଛି। ଯେଉଁଥିରେ ୫୦ରୁ ୮୦ ପ୍ରକାରର ମସଲା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି। ପାନ ଦର ୧୦ରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ୧୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି। ଯେଉଁଥିରେ ମିଠା ପାନ ଗୋଟା ୧୦ ଟଙ୍କା, କାଜୁ-ପିସ୍ତା ପାନ ୩୦ ଟଙ୍କା, ଚକୋଲେଟ ପାନ ୫୦ ଟଙ୍କା, ଫାୟାର ଓ ବନାରସୀ ପାନ୍ ୨୦ ଟଙ୍କା, ଏ-୧ ସ୍ପେଶାଲ ରଜ ପାନ ଦର ଗୋଟା ୧୦୦ ରହିଛି।
ରଜ ପାଇଁ ଖାନ୍ନଗର ଅଞ୍ଚଳର ଦିଲୀପ ସାହୁ, ପ୍ରତାପ ସାହୁ ଓ ପରିବାରବର୍ଗ ମିଶି ପୋଡପିଠା ତିଆରି କରୁଛନ୍ତି। ଏହାକୁ ଖାନ୍ନଗର ଦୁର୍ଗା ମଣ୍ଡପ ନିକଟରେ ଥିବା ନାଥସାହୁ ସୁଇଟ୍ ଷ୍ଟଲରେ ବିକ୍ରି କରାଯିବ। ପୋଡ଼ପିଠା ଦର କିଲୋ ପିଛା ୩୦୦ ଟଙ୍କା ରହିଛି। ରଜରେ ପାଖାପାଖି ୫ କୁଇଣ୍ଟାଲ ପୋଡ଼ପିଠା ପ୍ରସ୍ତୁତି କରାଯିବାକୁ ଯୋଜନା ରହିଛି। ପୋଡା ପିଠା ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ଚାଉଳ ଚୁନା, ଚିନି, ନଡ଼ିଆ, ଗୁଡ଼, କାଜୁ, କିସ୍ମିସ୍, ଗୁଜୁରାତି ଗୁଣ୍ଡ, ଗୁଆଘିଅ ଓ ଖୁଆ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି।
ଏମାନଙ୍କ ମତରେ…
ପୋଡ଼ପିଠା ବିନା ରଜ ଅଧୁରା ଲାଗେ
ପୋଡ଼ପିଠା ବିନା ରଜ ପାଳିବା ଅଧୁରା ଭଳି ଲାଗେ। ସେଥିପାଇଁ ଲୋକମାନେ ପୋଡ଼ପିଠା କିଣିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି। ପହିଲି ରଜ ପୂର୍ବରୁ ଅର୍ଡର ଆସିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ। ଚଳିତବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୨ କୁଇଣ୍ଟାଲ ପୋଡ଼ପିଠା ବିକ୍ରି ପାଇଁ ଅର୍ଡର ଆସିଛି। ରଜ ୩ ଦିନ ଭଲ ବ୍ୟବସାୟ ହେବ ବୋଲି ଆଶା ରହିଛି।
-ଦିଲୀପ ସାହୁ, ପୋଡ଼ପିଠା ବ୍ୟବସାୟୀ
ରଜରେ ପାନର ଚାହିଦା ଅଧିକ
ସବୁଦିନ ଅପେକ୍ଷା ରଜ ପାନର ଚାହିଦା ଅଧିକ ରହିଥାଏ। ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଚାହିଦାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପାନରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ମସଲା ଆଣିଛି। ଯାହା ପାନର ସ୍ବାଦକୁ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ କରିବ। ପହିଲି ରଜ ପୂର୍ବ ଦିନରୁ ବ୍ୟବସାୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଭଲ ବ୍ୟବସାୟ ହେବ ବୋଲି ଆଶା ଅଛି।
-ଚନ୍ଦନ ପାଣି, ପାନ ବ୍ୟବସାୟୀ
ହାତରେ ମେହେନ୍ଦି କରିବା ପାଇଁ ଭିଡ଼
ପହିଲି ରଜ ପୂର୍ବଦିନ ଝିଅମାନେ ସଜବାଜ ହୋଇଥାନ୍ତି। ହାତରେ ବିଭିନ୍ନ ଡିଜାଇନ୍ର ମେହେନ୍ଦି କରିଥାନ୍ତି। ବର୍ଷତମାମ ମୁଁ ଓ ମୋ ଟିମ୍ର ୬ ଜଣିଆ ସଦସ୍ୟ କଟକରେ ରହିଥାଉ। ଖାସ୍ କରି ସଜବାଜ ଦିନ ହାତରେ ମେହେନ୍ଦି କରିବା ପାଇଁ ଅଧିକା ଭିଡ଼ ଲାଗିଥିଲା। ଗୁରୁବାର ୧୦୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଯୁବତୀ ହାତରେ ମେହେନ୍ଦି ଲଗାଇଛନ୍ତି। ଭଲ ରୋଜଗାର ହୋଇଛି।
-ରୋହିତ ରାଜପୁତ, ମେହେନ୍ଦି ବ୍ୟବସାୟୀ