ଜହ୍ନ ଓ ଶୈଶବ

ଜହ୍ନ ଗୋଟେ ନାଆ ନୁହେଁ, ଜହ୍ନ ଗୋଟେ ଗାଁ। ସେ ଆମ ହସ ଲୁହରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପ୍ରେମ ପ୍ରଣୟର ଏକ ସାମଗ୍ରିକ ଜୀବନ୍ତ ରୂପଚିତ୍ର କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ। ସେ ଆମ ସ୍ମୃତି ବିସ୍ମୃତିର ବନଫୁଲ, ଯାହାକୁ ନାଇ କୁଆଁରୀଟିଏ ଅନୁଭବ କରେ ତା’ ଆଦ୍ୟ ଯୌବନର ଆଦିମ ଶିହରଣ। ଯାହାକୁ ନାଇ ଆମ ସୁଲଳିତ ଶୈଶବ କୋପଦୃଷ୍ଟିର କୁପ୍ରଭାବରୁ ମୁକ୍ତ ହୁଏ। ସେ ଆମ ଅନ୍ତୁଡ଼ିର କୁଆଁ କୁଆଁ ସ୍ବରରେ ସ୍ବର ମିଶାଏ, ଆମ ଅନ୍ତିମ ଅନଳର ସାକ୍ଷୀ ହୁଏ। ସେ ଶୈଶବର ମାମୁ, ସେ ଯୌବନର ପ୍ରେମିକା। ସେ ଅନୁପମ, ସେ ଅନୁପମା, ସେ ନିରୁପମ, ସେ ନିରୁପମା । ଜହ୍ନକୁ ନେଇ ଏତେ ଭାବବିହ୍ବଳ ହେବାର ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ରହିଛି ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ତଥା ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ତାହା ହେଲା ଜହ୍ନ ସହ ଆମ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଜୀବନର ଏକ ଚିର ଅମଳିନ ଅମୃତ ସମ୍ପର୍କ। ପୁଣି ଏହି ଗ୍ରାମ୍ୟଜୀବନ ଭିତରେ ଶୈଶବ ସହିତ ଜହ୍ନର ଯେ ଏକ ମୁକ୍ତ ଓ ଅନାବିଳ ସ୍ନେହର ବୈଭବୀ ବନ୍ଧନ ଥିଲା ତାହା କଦାଚିତ୍‌ ଅସ୍ବୀକାର କରାଯାଇପାରେନା। ଆମ ପରମ୍ପରାରେ ସ୍ଥାନିତ ଅଧିକାଂଶ ପର୍ବପର୍ବାଣିରେ ଜହ୍ନ ସର୍ବଦା ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଗ୍ରହଣ କରିଆସିଛି। ଶୈଶବର ଚରମ ଅଝଟପଣର ପ୍ରଶମନ ନିମନ୍ତେ ଜହ୍ନ ଥିଲା ଏକ ଅପୂର୍ବ ଔଷଧି।
ମାଆଙ୍କ କଣ୍ଠରୁ ଭାସି ଆସୁଥିବା ‘ଆ ଜହ୍ନ ମାମୁ ଶରଦ ଶଶି ମୋ କାହ୍ନୁ ହାତରେ ପଡ଼ରେ ଖସି’- ଏହି ପଦୁଟିଏ ସମ୍ବୋଧନରେ ଆମ ଶିଶୁପ୍ରାଣରେ ଝରାଇ ଦେଉଥିଲା ଅମୃତର ନିିର୍ଝର। ଏହି ପଦୁଟିଏ ସମ୍ବୋଧନରେ ଜହ୍ନ ଆସି ମାଆ ପଣତରେ ଦୋଳି ଖେଳୁଥିଲା। ଜହ୍ନକୁ ହାତପାହାନ୍ତାରେ ପାଇ ଶୈଶବର ଆନନ୍ଦ ବହୁଗୁଣିତ ହୋଇଯାଉଥିଲା। ଜହ୍ନ ସହିତ ଲୁଚକାଳି ଖେଳୁଥିଲୁ, ସ୍ନେହରେ ଜହ୍ନକୁ ଚୁମା ଦେଉଥିଲୁ। ତେଣୁ ସ୍ବଚ୍ଛନ୍ଦରେ କୁହାଯାଇପାରେ ଜହ୍ନ ସହିତ ଶୈଶବର ଏମନ୍ତ ଅନନ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ଶିଶୁପ୍ରାଣରେ ନବୋନ୍ମୁଖୀ ଆବେଗର ସଞ୍ଚରଣ ସହିତ ଆବେଗିକ ଭାରସାମ୍ୟ ରକ୍ଷାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥିଲା। ଏତାଦୃଶ ଆନନ୍ଦର ଉପଲବ୍ଧି ତା’ ପରେ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମିଳିନାହିଁ ବୋଲି ମନେହୁଏ।
ମାଆ ଯେତେବେଳେ ଆମକୁ ମୁଣ୍ଡରେ କଳାଟିକା ଘିନେଇବାରେ ସଜଳ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପଥେ ଅଗ୍ରସର ହେଉଥିଲେ, ଆମ ଅଝଟପଣରୁ ମୁକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ମାଆ ଜହ୍ନକୁ ଏହା କହି ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିଲେ-‘ଏ ଜହ୍ନ ଆ ଆ ମୋ କୁନା ମୁଣ୍ଡରେ ଆସି ବସିଯା !’ ଆମ ଶୈଶବର ମୁକ୍ତ ଚେତନାର ଦିଗ୍‌ବଳୟରେ ସତେଯେମିତି ଉଇଁ ଆସୁଥିଲା ଜହ୍ନ। ବେଳେବେଳେ ମାଆ ବାପାଙ୍କ ସହିତ ରାତିରେ ମେଳା ବୁଲି ଗଲେ ଜହ୍ନ ଆମ ସହିତ ଯାଉଥିଲା। ସେତିକିବେଳେ ମନରେ ଆନନ୍ଦ କହିଲେ ନ ସରେ। ବାପା ମାଆଙ୍କୁ କେତେ କେତେ ପ୍ରଶ୍ନ, ପୁଣି ଶିଶୁ ହୃଦୟରେ ନବ ଉନ୍ମାଦନା ଓ ନୂତନ ଶିହରଣ। ଏହି ସବୁ ଘଟଣାବଳୀର ବର୍ଣ୍ଣନା ବେଳେ ସତେଯେମିତି ଆମେ ଫେରିଯାଉ ଜହ୍ନମାମୁର ସେହି ଅପୂର୍ବ ଦୁନିଆ ଭିତରକୁ, ଯେଉଁଠି ଜହ୍ନ ବିନା ଶୈଶବର ପରିକଳ୍ପନା ଅସମ୍ଭବ ବୋଲି ମନେହୁଏ।
ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥାହେଲା ଏ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିଘଟଣା ଯେତିକି ରୁଚିକର ଥିଲା, ସେତିକି ପରିମାଣରେ ଆମ ଶରୀର ତଥା ମନ ଉପରେ ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବାରେ ସହାୟକ ଥିଲା। ଆମେ ଆମ ଆବେଗର ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଉତ୍ତରଣ କରିପାରୁଥିଲୁ। ଆମେ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଭାବେ କାନ୍ଦି ପାରୁଥିଲୁ, ଉନ୍ମୁକ୍ତ ଭାବେ ହସିପାରୁଥିଲୁ। ତେଣୁ ଜହ୍ନ ଆମ ଆବେଗିକ ଭାରସାମ୍ୟର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସାଧନ ଥିଲା।
ଆମେ ଜହ୍ନକୁ ଦେଖି ନିଜକୁ ସଜେଇ ହେଉଥିଲୁ, ଜହ୍ନକୁ ଦେଖି ଗୀତ ଗାଉଥିଲୁ। ଜହ୍ନ ହସିଲେ ହସୁଥିଲୁ, ଜହ୍ନ ମେଘର ଉହାଡରେ ଲୁଚିଗଲେ ରୁଷି ବସୁଥିଲୁ। କହିବାର ଅର୍ଥ ଜହ୍ନ ସହିତ ଆମ ଶୈଶବର ଏକ ଅନ୍ତରଂଗ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥିଲା, ଯାହା ଆମ ଶୈଶବକୁ ପରିତୃପ୍ତ ତଥା ପରିପୁଷ୍ଟ କରିପାରିଥିଲା। ଜହ୍ନ ଥିଲା ଆମ ଶୈଶବ ପାଇଁ ପ୍ରକୃତିର ଅନନ୍ୟ ଏକ ଉପହାର । ଆମ ଶୈଶବର ହସ ଆଉ ଲୁହକୁ ଫେଣ୍ଟି ଏକ ସୁଷମ ସଞ୍ଚରଣର ଉଦ ବର୍ତ୍ତକ ଥିଲା ଜହ୍ନ। କିନ୍ତୁ ବେଦନା ଓ ପରିତାପର ବିଷୟ ଏହି କି ଯେ ଏତେ ଆଲୋଚନା ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା ପରେ ଅତି ସହଜରେ ଏଠାରେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇପାରେ କି ଜହ୍ନ ଆଜି ଅଲୋଡ଼ା ଅଖୋଜା। ଅଲୋଡ଼ା ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ପରି ସେ ବି କେଉଁଠି ଏକ ଜରାଶ୍ରମରେ ବୋଧେ ଗୁମୁରି ଗୁମୁରି କାନ୍ଦୁଛି। ଶୈଶବ ଆଜି ତା’ ରାସ୍ତାରେ ବାଟବଣା ଆଉ ଜହ୍ନ ହୋଇଛି ଅଲୋଡ଼ା। ଶୈଶବ ପାଇଁ ଆଜି ଲୋଡ଼ା ନାହିଁ ଜହ୍ନ କି ଜହ୍ନମାମୁର ସଂଗୀତ। ଚେତନାର ଦିଗ୍‌ବଳୟରୁ ଜହ୍ନ ବୋଧେ ଲେଉଟି ଯାଇ ଶୈଶବ ପାଇଁ ହଜିସାରିଛି। ଶୈଶବ ପାଇଁ ଜହ୍ନ ଖାଲି ଅଲୋଡ଼ା ନୁହେଁ, ମାଆଟିଏର ମଧ୍ୟ ଏ ଜହ୍ନର ଆଉ ପ୍ରୟୋଜନ ପଡ଼ୁନାହିଁ। ସବୁ କିଛି ଆଜି ଗୋଟିଏ ସ୍ମାର୍ଟ ଫୋନର ଚାରିକାନ୍ଥ ମଧ୍ୟରେ ସୀମାବଦ୍ଧ ହୋଇ ରହିଯାଇଛି। ଶୈଶବ ଆଜି ଦେଖୁଛି ଗୋଟେ ମଲା ଜହ୍ନର ପ୍ରତିଛବି। ଜହ୍ନ କଥା ହେଉନି, ଜହ୍ନ ହସୁନାହିଁ କି ଜହ୍ନ ହାତଠାରି ଆଉ ଡାକୁ ନାହିଁ। ଜହ୍ନ ପାଇଁ ମାଆର ପ୍ରତୀକ୍ଷା ଆଉ ମାଆ ପାଇଁ ଜହ୍ନର ପ୍ରତୀକ୍ଷା କେବେଠୁ ଶେଷ ହୋଇସାରିଛି। ସେଇଥିପାଇଁ ତ ଶୈଶବ ଆଜି ବସ୍ତୁବାଦର ସମ୍ମୋହନରେ ଜୀର୍ଣ୍ଣ, ଶୀର୍ଣ୍ଣ, ଅବହେଳିତ।
ଜହ୍ନ ବିନା ଶୈଶବ ଆଜି ପଥହୁଡ଼ା ବାଟୋଇ ପରି ନା ମନଖୋଲି ହସିପାରୁଛି ନା ମନଖୋଲି କାନ୍ଦି ପାରୁଛି। ସ୍ମାର୍ଟଫୋନର ସ୍ମାର୍ଟ ଚରିତ୍ର ତଳେ ଅଧାଗଢ଼ା ଆବେଗ ସବୁ ଭାରସାମ୍ୟ ହରାଇ ତା’ ଶୈଶବର ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଚାଲିଛି। ଆଜି ଆଧୁନିକ ଆଲୁଅର କୃତ୍ରିମ ତେଜରେ ଜହ୍ନ କଦାପି ନିଷ୍ପ୍ରଭ ନୁହେଁ;ପରନ୍ତୁ ନିଷ୍ପ୍ରଭ ଆଜି ଶୈଶବ। ଏ ନିଷ୍ପ୍ରଭ ଶୈଶବ ପରିପୁଷ୍ଟ ହେବାପାଇଁ ଏକାନ୍ତ ଲୋଡା ଆଧାର ରୂପି ଜହ୍ନର ଏ ଅମୃତମୟ ଦ୍ୟୁତି।
ସର୍ବଶେଷରେ ଆମକୁ ମନେରଖିବାକୁ ହେବ ଯେ ଶିଶୁଟିଏକୁ ଅଧିକ ବସ୍ତୁ ମନସ୍କ ନ କରି ତା’ର ଶୈଶବକୁ ଏକ ନିରନ୍ତର ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରବାହରେ ସାମିଲ କରିପାରିଲେ, ତା’ର ଶୈଶବ ସରସ ସୁନ୍ଦର ହୋଇପାରିବା ସହିତ ଜହ୍ନ ଫେରିପାଇଯିବ ତା’ ଅତୀତର ସ୍ମୃତିସିକ୍ତ ସାଥୀଟିଏ। ନା ଶୈଶବ ହେବ ଅବହେଳିତ ନା ଜହ୍ନହେବ ଅଲୋଡ଼ା।
ଚନ୍ଦନ କୁମାର ଦାସ

ଭୋଗରାଇ, ବାଲେଶ୍ୱର
ମୋ: ୮୧୧୪୩୪୫୯୮୮