ଡ. ପୁଷ୍ପଶ୍ରୀ ପୁହାଣ
ସାରା ବିଶ୍ୱରେ କର୍କଟ ମୃତ୍ୟୁର ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଏବଂ ଛ’ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ କର୍କଟ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ। ମୃତ୍ୟୁ ସାଧାରଣ ଭାବରେ ଫୁସଫୁସ (୧.୮୦ନିୟୁତ ମୃତ୍ୟୁ), କୋଲନ ଏବଂ ରେକ୍ଟମ (୯,୧୬,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ), ଯକୃତ (୮,୩୦,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ), ପେଟ (୭,୬୯,୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ) ଏବଂ ସ୍ତନ କର୍କଟ (୬୮୫୦୦୦ ମୃତ୍ୟୁ) ହେତୁ ହୋଇଥାଏ। କ୍ୟାନ୍ସର କେବଳ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ଭାବନାତ୍ମକ ଚାପ ନୁହେଁ ବରଂ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ, ପରିବାର, ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏବଂ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ଚାପ ସୃଷ୍ଟିକରୁଛି। କର୍କଟ ରୋଗ ସହ ଜଡ଼ିତ ମୃତ୍ୟୁର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଠିକ୍ ସମୟରେ ନିରାକରଣ ଏବଂ ଗୁଣାତ୍ମକ ଚିକିତ୍ସାର ଅପାରଗତା। କର୍କଟ ରୋଗର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇପାରିଲେ ଉପଲବ୍ଧ ଚିକିତ୍ସା ଅଛି, ଯାହାଫଳରେ ବଞ୍ଚିବାର ଏକ ଉଚ୍ଚ ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ। ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ, କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସାର ମୁଖ୍ୟଚିନ୍ତା ହେଉଛି ସିଷ୍ଟମିକ ବିଷାକ୍ତତା, ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରତିରୋଧ ଏବଂ କ୍ୟାନ୍ସରର ପୁନରାବୃତ୍ତି। କ୍ୟାନ୍ସରର ଜଟିଳତା ହେତୁ ବର୍ତ୍ତମାନର କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସା ସୀମିତ ଏବଂ ଉନ୍ନତ ତଥା ବିକଳ୍ପ ଚିକିତ୍ସାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଅନେକ କର୍କଟ ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଚିକିତ୍ସା ଭାବରେ ଉଭାହୋଇଛି ଏବଂ ଆଣ୍ଟିକ୍ୟାନ୍ସର ବା କ୍ୟାନ୍ସର ବିରୋଧୀ ଔଷଧ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି।
ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ ହେଉଛି ଉଦ୍ଭିଦଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦିତ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ବା ଯୌଗିକ ବସ୍ତୁ ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ସେମାନଙ୍କୁ କବକ, ଜୀବାଣୁ ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ଏବଂ କୀଟପତଙ୍ଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଖାଦ୍ୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ। ନାମ ଗ୍ରୀକଶବ୍ଦ (ଫାଇଟନ) ‘ଉଦ୍ଭିଦ’ ରୁ ଆସିଛି। କେତେକ ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ ବିଷ ଭାବରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଛି। ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ ଏକ ଅଣ-ପୁଷ୍ଟିକର ପଦାର୍ଥ, ଯାହା ଉଦ୍ଭିଦରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ବାଦ ଏବଂ ରଙ୍ଗରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଅବଦାନ କରିଥାଏ। ସକ୍ରିୟ ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସକୁ ପାଞ୍ଚଟି ପ୍ରମୁଖ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି: ଫେନୋଲିକ୍ସ, କାରୋଟିନଏଡ୍, ଅର୍ଗାନସଲଫର ଯୌଗିକ, ନାଇଟ୍ରୋଜେନ ଧାରଣକାରୀ ଯୌଗିକ ଏବଂ ଆଲକାଲଏଡ, ଯାହାର ବିଭିନ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କ୍ୟାନ୍ସର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର କ୍ଷମତା ଅଛି।
ଏକ ଆକଳନ ଅଛି ଯେ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ପ୍ରାୟ ୫୦-୬୦% କର୍କଟରୋଗୀ ଉଦ୍ଭିଦର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ କେମିକାଲ କମ୍ପାଉଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ (ବିକଳ୍ପ ଔଷଧ), କେମୋଥେରାପି ଏବଂ/କିମ୍ବା ରେଡିଏସନ୍ଥେରାପି ଭଳି ପାରମ୍ପରିକ ଥେରାପିଟିଭ ଚିକିତ୍ସା ସହିତ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ହଳଦୀରୁ କର୍କୁମିନ, ସୋୟାବିନରୁ ଜେନିଷ୍ଟାଇନ, ଗ୍ରୀନିଟ୍ରୁ ଚାପଲି ଫେନୋଲ, ଅଙ୍ଗୁରରୁ ରିଜଭେରାଟ୍ରୋଲ, ବ୍ରୋକୋଲିରୁ ସଲଫୋରାଫେନ, କ୍ରୁସିଫେରସ୍ପନି ପରିବାରୁ ଆଇସୋଥିଆକିଆନେଟ, ରସୁଣରୁ ଡିଆଲିଲ୍ସଲଫାଇଡ, ଟମାଟୋରୁ ଲାଇକୋପିନ, ରୋଜେମାରିରୁ ରୋସିମାରିନିକ ଏସିଡ୍ ଓ ଭୁର୍ସଙ୍ଗପତ୍ର ଏବଂ ଅଦାରୁ ଜିଞ୍ଜରଲ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ କର୍କଟରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ଉଦ୍ଭିଦ ଯେପରି କି ଜେ.ଅଫିସିନାଲେ, ସି.ଲଙ୍ଗା, ପି.ଏମ୍ବଲିକା ଏବଂ ସି.ରୋଜିଅସ ରହିଅଛି।
କ୍ୟାନ୍ସର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ନାନୋମେଡିସିନର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଉପଲବ୍ଧତା ଏବଂ କମ୍ ବିଷାକ୍ତତା ହେତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହା ଏକ ଉଦୀୟମାନ ଚିକିତ୍ସାର ବିକଳ୍ପ। ନାନୋପାର୍ଟିକଲ୍ସସ କ୍ରିୟ ଏବଂ ନିଷ୍କ୍ରିୟଯନ୍ତ୍ରକ କୌଶଳ ମାଧ୍ୟମରେ କର୍କଟ କୋଷକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରେ। ଡୋକ୍ସିଲ (Doxil) ପାଇଁ ଏଫ୍ଡିଏ ଅନୁମୋଦନପରଠାରୁ, ଅନେକ ନାନୋ-ଥେରାପିଟିସ ବିକଶିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଅଳ୍ପ କେତେକ କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଛନ୍ତି।
ଉଦ୍ଭିଦଗୁଡିକ ଫ୍ଲାଭୋନାଏଡ, ଆଲକାଲଏଡ, ଟାନିନ, ସାପୋନିନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମେଟାବୋଲାଇଟ ପରି ଅନେକ ଫାଇଟୋ କେମିକାଲ୍ସକୁ ଉତ୍ପାଦନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରନ୍ତି। ସେହି ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସକୁ ନାନୋମେଟେରିଆଲ ତିଆରି ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ଭାବରେ ଉପଯୋଗ କରାଯାଇ କର୍କଟରୋଗ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ରୋଗପାଇଁ ବର୍ତ୍ତମାନର ଚିକିତ୍ସା ପଦ୍ଧତିରେ ସାମିଲ କରାଯାଉଛି। ହର୍ବାଲ ଏକ୍ସଟ୍ରାକ୍ଟଗୁଡିକ ନିରାପଦ ପଥ ମାଧ୍ୟମରେ ନାନୋମେଟେରିଆଲ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକରେ। ବର୍ତ୍ତମାନ କ୍ୟାନ୍ସର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ତିନୋଟି ଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନାନୋମେଡିସିନ ଫାଇଟୋକେମିକାଲ୍ସ/ ନାନୋମେଟେରିଆଲ ନେଇ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରିବ: ନାନୋନିରାକରଣ, ନାନୋଥେରାପି ଏବଂ ରିଜେନେରେଟିଭ ଔଷଧ। ଡାଇଗ୍ନୋଷ୍ଟିକ ଏବଂ ଥେରାପି ନାମରେ ଥେରୋନାଷ୍ଟିକ ନାମକ ଏକ ନୂତନ କ୍ଷେତ୍ର ଉଦୀୟମାନ ହେଉଛି ଏବଂ ଏହା ଏକ ପ୍ରତିଜ୍ଞାକାରୀ ଉପାୟ; ଯାହା ଉଭୟ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ/ନିରାକରଣ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଆଶାବାଦୀ ପରିବର୍ତ୍ତନଗୁଡ଼ିକ ଧରି, ଅସଂଖ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସମାଧାନ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଛି। ତେଣୁ ଆମର ସେହି ଚିରାଚରିତ ଜ୍ଞାନକୁ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଣାଳୀରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ କ୍ୟାନ୍ସର ଭଳି ରୋଗକୁ ଭଲ କରାଯାଇପାରିବ। ସେଥିପାଇଁ ଅଧିକ ଗବେଷଣା ଓ ପରୀକ୍ଷାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି।
ଉଦ୍ଭିଦବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗ
ବି.ଜେ.ବି. ସ୍ବୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ
ଭୁବନେଶ୍ୱର, ମୋ: ୮୬୩୯୩୯୯୮୪୯