କାଠମାଣ୍ଡୁ୨୭।୧୧: ନେପାଳ ଓ ଚାଇନା ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଖୁବ୍ଶ୍ରୀଘ୍ର ସୁଉଚ୍ଚ ପର୍ବତ କୁହାଯାଉଥିବା ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ସଠିକ୍ ଉଚ୍ଚତା ବିଷୟରେ ସାରା ଦୁନିଆକୁ ଜଣାଇବେ। ଏଥିପାଇଁ ଚାଇନା ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ନଭେମ୍ବର ୨୯ରେ ନେପାଳ ଗସ୍ତ କରିବେ ବୋଲି ଗୁରୁବାର ନେପାଳ ମିଡିଆ ପକ୍ଷରୁ ଖବର ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଏହି ଦୁଇ ଦେଶ ମିଳିତ ଭାବେ ଏଭରେଷ୍ଟ ପର୍ବତର ମାପୁଚପ କରିବେ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରକୃତ ଉଚ୍ଚତା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣାଇବେ। ସମସ୍ତ ବିବାଦ ମଧ୍ୟରେ ନିକଟରେ ନେପାଳ ସରକାର କହିଥିଲେ, ୨୦୧୫ରେ ଆସିଥିବା ଭୂକମ୍ପ ଓ ଅନ୍ୟ କାରଣରୁ ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତାରେ ହ୍ରାସ ହୋଇଛି।
ତେଣୁ ସରକାର ଏହାର ମାପଚୁପ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ନେପାଳର ଏହି ମାପୁଚପ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଚାଇନା ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ତେବେ ନେପାଳ ଗଣମାଧ୍ୟମର ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୫୪ରେ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପକ୍ଷରୁ ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ମପାଯାଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୮ହଜାର ୮ଶହ ୪୮ ମିଟର ରହିଥିଲା। ସେହିପରି ୧୯୭୫ରେ ଚାଇନାର ଗୋଟିଏ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଏହି ଏଭରେଷ୍ଟର ମାପଚୁପ କରିଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଉକ୍ତ ସଂସ୍ଥା ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୮୮୪୮.୧୩ ମିଟର ବୋଲି ଦାବି କରିଥିଲା। ହେଲେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଚାଇନା ସରକାର ଏକ ନୂଆ ଖୁଲାସା କରି ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ଚକିତ କରିଦେଇଛନ୍ତି। ଚାଇନା ସରକାର ଚଳିତ ବର୍ଷ ପୁଣିଥରେ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ମାପିଛନ୍ତି। ଏହି ମାପଚୁପରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ, ସମୟକ୍ରମେ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୮୮୪୪.୪୩ ମିଟର ରହିଛି। ଯାହା ପୂର୍ବ ଉଚ୍ଚତା ତୁଳନାରେ ୪ ମିଟର କମ୍।
ତେବେ ନେପାଳ ସଠିକ୍ ଭାବେ ଉଚ୍ଚତା ମାପି ନାହିଁ ବୋଲି ଚାଇନା ଅଭିଯୋଗ କରିଛି। ଚାଇନାର ଏଭଳି ଅଭିଯୋଗ ପରେ ଏବେ ନେପାଳ ସରକାର ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ମାପିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ବୁଧବାର ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ ମଧ୍ୟ ବସିଥିଲା। ଏହି ବୈଠକରେ ଖୁବଶୀଘ୍ର ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ମାପଚୁପ କରାଯିବ ବୋଲି ସରକାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି।