ପାଟନା, ୯।୮ : ବିହାରରେ ଭାଜପା ଏବଂ ଜେଡିୟୁ ମେଣ୍ଟ ପୁଣି ଥରେ ଭାଙ୍ଗିଛି। ଗତ ୨୬ବର୍ଷରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନୀତୀଶ ଭାଜପାଠାରୁ ଅଲଗା ହେଉଛନ୍ତି। ସମତା ପାର୍ଟିରୁ ନୀତୀଶ କୁମାର ଭାଜପା ସହ ମିଳିତ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୦୦ରେ ନୀତୀଶ ଯେତେବେଳେ ସେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ ଭାଜପା ସହିତ ଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ସେ ସାତଥର ଏହି ପଦବୀରେ ରହି ଆସିଛନ୍ତି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ପାଞ୍ଚଥର ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ସମୟରେ ଭାଜପା ତାଙ୍କର ସହଯୋଗୀ ଥିଲା। ୨୦୦୦ରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଦଳର ନାମ ସାମଟା ପାର୍ଟି ଥିଲା। ଭାଜପା, ସମତା ପାର୍ଟି ଏବଂ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଛୋଟ ଦଳ ଏକାଠି ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ। ଏଥିସହିତ ଆରଜେଡି, କଂଗ୍ରେସ, କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନରେ ଏନଡିଏ ମିଳିତ ମଞ୍ଚ ୧୫୧ଟି ଆସନ ପାଇଥିଲା। ଭାଜପା ୬୭ ଟି ଆସନ ଜିତିଥିଲା। ନିର୍ବାଚନରେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଦଳର ୩୪ ଜଣ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଜିତିଥିଲେ।
କେନ୍ଦ୍ରରେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ସରକାର ଥିଲା। ଏନଡିଏ ସହଯୋଗୀ ଦଳ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ମନୋନୀତ କରିଥିଲେ। ନୀତୀଶ ମୁଖ୍ୟନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତଥାପି, ସରକାର ପାଇଁ ମ୍ୟାଜିକ ନମ୍ବର ୧୬୩ ଥିଲା। ଆରଜେଡ଼ି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ୟୁପିଏରେ ୧୫୯ ଜଣ ବିଧାୟକ ଥିଲେ। ଆବଶ୍ୟକ ବିଧାୟକ ନଥିବାରୁ ୭ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ନୀତୀଶଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ରାଜ୍ୟରେ ୟୁପିଏ ସରକାର ଗଠନ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ୨୦୦୫ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ୨୦୦୩ ରେ, ସମତା ପାର୍ଟି ନୂତନ ନାମ ଜେଡିୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ଲୋକ ଶକ୍ତି, ଜନତା ଦଳ (ଶରଦ ଯାଦବ ଗୋଷ୍ଠୀ), ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଲୋକ ସମତା ପାର୍ଟି ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ସମତା ପାର୍ଟିରେ ମିଶ୍ରିତ ହୋଇଥିଲେ।
ଜେଡିୟୁ ଏବଂ ଭାଜପା ମିଳିତ ଭାବେ ଏନଡିଏ ମେଣ୍ଟରେ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିିଥିଲେ। ନିର୍ବାଚନରେ କୌଣସି ମେଣ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ଗରିଷ୍ଠତା ହାସଲ କରି ନଥିଲେ। ୨୦୧୦ନିର୍ବାଚନରେ ଏନଡିଏ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲା। ନିର୍ବାଚନରେ ଜେଡିୟୁ ୧୧୫, ଭାଜପା ୯୧ ଟି ସିଟ ପାଇଲା। ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦ ଯାଦବଙ୍କ ଆରଜେଡି ୨୨ଟି ଆସନ ପାଇଥିଲା। ନୀତୀଶ କୁମାର ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ବିହାରର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ୨୦୧୩ ରେ, ନୀତୀଶ ଭାଜପା ସହିତ ୧୭ ବର୍ଷର ସମ୍ପର୍କ ଭାଙ୍ଗିଥିଲେ। ଆରଜେଡ଼ି ନୀତୀଶଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ନୀତୀଶ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରେ ରହିଥିଲେ। ନୀତୀଶଙ୍କ ଦଳ ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଲଢ଼ି କେବଳ ଦୁଇଟି ସିଟ ଜିତିଥିଲା। କେନ୍ଦ୍ରରେ ଏନଡିଏ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲା।
ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୫ ରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ପୁନର୍ବାର ବିହାରର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଏଥର ତାଙ୍କର ସହଯୋଗୀମାନେ ଆରଜେଡି ଏବଂ କଂଗ୍ରେସ ଥିଲେ। ୨୦୧୫ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଜେଡିୟୁ, ଆରଜେଡି, କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଛୋଟ ଦଳ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ମିଳିତ ଭାବେ ସେମାନେ ଏକ ବିଶାଳ ମେଣ୍ଟ ଗଠନ କଲେ। ନିର୍ବାଚନ ଲାଲୁଙ୍କ ଆରଜେଡି ୮୦, ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଜେଡିୟୁ ୭୧ ଟି ସିଟ ପାଇଲା। ୫୩ ଆସନ ଭାଜପା ଖାତାକୁ ଯାଇଥିଲା। ଆରଜେଡି, କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଜେଡିୟୁ ଏକତ୍ର ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ନୀତୀଶ କୁମାର ପୁଣିଥରେ ପଞ୍ଚମ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଲାଲୁଙ୍କ ପୁଅ ତେଜସ୍ବୀ ଯାଦବଙ୍କୁ ଉପମୁଖ୍ୟନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ପୁଅ ତେଜ ପ୍ରତାପଙ୍କୁ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୧୭ରେ, ଯେତେବେଳେ ତେଜସ୍ବୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଦୁର୍ନୀତି ଅଭିଯୋଗ କରାଯାଇଥିଲା, ନୀତୀଶ କୁମାର ତାଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ କହିଥିଲେ। ତେବେ ଆରଜେଡି ମନା କରିଦେଇଥିଲା।
ଏହା ପରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ନିଜେ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ କିଛି ଘଣ୍ଟା ପରେ ପୁଣିଥରେ ଭାଜପା ସହିତ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ। ୨୦୨୦ରେ, ଭାଜପା-ଜେଡିୟୁ ମିଳିତ ଭାବେ ଏନଡିଏ ମେଣ୍ଟରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ। ଜେଡିୟୁ ୧୧୫ ଟି ଆସନ, ବିଜେପି ୧୧୦ ଟି ଆସନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲା। ୭୪ ଟି ଆସନ ପାଇ ଭାଜପା ଚମତ୍କାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା। ଅଧିକ ଆସନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ସତ୍ତ୍ୱେ ଜେଡିୟୁ କେବଳ ୪୩ ଟି ସିଟ ଜିତିଥିଲା। ଏହା ପରେ ମଧ୍ୟ ନୀତୀଶ କୁମାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ।
୧୯୯୪ରେ ନୀତିଶ ଜର୍ଜ ଫର୍ଣ୍ଣାଡିଜ୍ଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ସମତା ପାର୍ଟି ଗଠନ କରି ଥିଲେ। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦ରେ ଲାଲୁ ଯାଦବଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରାଇବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।