ଗୁଜରାଟର ବୋଟାଡ୍ ଜିଲାରେ ମଦ ପିଇ ୩୦ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବା ବେଳେ ୪୩ ଜଣ ଅସୁସ୍ଥ ହୋଇ ବୋଟାଡ୍, ଭାବନଗର ଓ ଅହମ୍ମଦାବାଦର କେତେକ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଚିକିତ୍ସିତ ହେଉଥିବା ଖବର ପଦାକୁ ଆସିଛି। ସେଠାକାର ପୋଲିସ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କହିଛନ୍ତି, ବିଷାକ୍ତ ମିଥାଇଲ ଆଲ୍କୋହଲରୁ ଏହା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବାରୁ ଏଭଳି ଅସ୍ବାଭାବିକ ସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଛି। ଏଥିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଥିବା ଅଭିଯୋଗରେ ୧୪ ଜଣଙ୍କ ବିରୋଧରେ ହତ୍ୟା ମାମଲା ରୁଜୁ କରାଯାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଟକ ରଖାଯାଇଥିବା ସଫେଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଏକ ଘୋଷା କଥା ଯେ, କିଛିଦିନ ପରେ ଏହି ଘଟଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଆଲୋଚନା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲେ ଲୋକେ ତାହାକୁ ଭୁଲିଯିବେ।
ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବା ସ୍ବରୂପ ଗୁଜରାଟରେ ୧୯୬୦ ମସିହାରୁ ମଦକୁ ନିଷେଧ କରାଯାଇଛି। ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତି, ମହଜୁଦ, ବିକ୍ରି ଓ ଏହାର ସେବନ ଉପରେ ରହିଛି ଅନେକ କଟକଣା। ଏସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ସେଠାରେ ଲୋକେ ମଦ ପିଇ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରୁଛନ୍ତି। ଯେଉଁ ବିଷୟଟି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ କରିବାର ଯୋଗ୍ୟତା ରଖିଛି ତାହା ହେଲା ମଦବିହୀନ ରାଜ୍ୟ ବା ‘ଡ୍ରାଏ ଷ୍ଟେଟ୍’ରେ ଏଭଳି ଘଟିବା ପଛର ମୂଳ କାରଣ କ’ଣ ହୋଇପାରେ। ଏହାର ସୂକ୍ଷ୍ମ ଉତ୍ତର ହେଉଛି, ରାଜନୈତିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଓ ପୋଲିସ ସୁରକ୍ଷା। ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ପୋଲିସ ଇଚ୍ଛା ବିରୋଧରେ କୌଣସି ବଡ଼ଧରଣର ସଙ୍ଗଠିତ ଅପରାଧ ଘଟାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। କୌତୂହଳରେ କୁହାଯାଇପାରେ, ଛୋଟିଆ ପିଲାକୁ ସମସ୍ତେ ଆକଟ କରୁଥିବେ ନିଆଁରେ ହାତ ନ ମାରିବାକୁ। କିନ୍ତୁ ସେ ସୁଯୋଗ ପାଇଗଲେ ମନା କରୁଥିବା ଜିନିଷଟି ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକର୍ଷିତ ହେବ। ଠିକ୍ ସେହିପରି ଯେଉଁଠାରେ ଅଧିକ କଟକଣା ଥାଏ, ସେହିଠାରେ ବେଶି ଗଳା ବାଟ ସୃଷ୍ଟି କରିଦିଆଯାଇଥାଏ। ଏଥିପାଇଁ ପୋଲିସ ବଟି ନେବାଠାରୁ ରାଜନେତାଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାର ଆଦବକାଏଦା ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀଙ୍କୁ ଭଲ ଭାବେ ଜଣା। ଏବର ଗୁଜରାଟର ମଦମୃତ୍ୟୁ ବିଷୟରେ ଶୁଣାଯାଉଛି ଯେ ଅତି ଶସ୍ତା କେମିକାଲରେ ମଦ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିବା ଓ ଭାଗମାପ ଠିକ୍ ନ ଥିବାରୁ ତାହା ବିଷାକ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲା।
ଏଠାରେ ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟ ଅବତାରଣା କରାଯାଇପାରେ। ଦେଖାଯାଇଛି ଯେଉଁଠାରେ ବେଶି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଥାଏ, ସେହିଠାରୁ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀମାନେ ଅଧିକ ଫାଇଦା ଉଠାଇଥାଆନ୍ତି। ମଦ ବେପାରୀଙ୍କ କଥା ଦେଖିଲେ ସେମାନେ ଯେହେତୁ ପୋଲିସଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଅବକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଯାଏ ଘୁସ୍ ଦେଇଥାଆନ୍ତି ସେହେତୁ ଅତ୍ୟଧିକ ଲାଭ ପାଇବା ସକାଶେ ଶସ୍ତା ବାଟ ଆପଣାଇବା ସ୍ବାଭାବିକ। ଗୁଜରାଟ ଭଳି ମଦବିହୀନ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଚୁର ମଦ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଥିବାର ଶୁଣିବାକୁ ମିଳେ। ଏଥିରୁ ବୁଝିବାକୁ ହେବ ଯେ, ରାଜନୈତିକ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା ଯୋଗୁ ଚୋରା ମଦ କାରବାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମିଳୁଛି। ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୨ରେ ଗୁଜରାଟ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଥିବାରୁ ସରକାରୀ ଦଳ ଅର୍ଥ ଗୋଟାଇବାର ଏକ ମାଧ୍ୟମ ଭାବେ ମଦ କାରବାରକୁ ନୀରବ ସମର୍ଥନ ଦେଉଛି ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ମଦକୁ ନିଷେଧ କରାଯାଇଥିବାରୁ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ସରକାର ଅନେକ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ରାଜସ୍ବ ହରାଉଥିବେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଚୋରା କାରବାରରୁ ମିଳୁଥିବା ଅର୍ଥର ଏକ ସ୍ରୋତ କେଉଁଆଡ଼େ ଯାଉଥିବ ତାହା ବାହାରକୁ ଦିଶୁ ନ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜାଣିବା ଲୋକ ଭଲ ଭାବେ ବୁଝିପାରୁଥିବେ।
ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବାକୁ ଯାଇ ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟ ଦିନେ ମଦକୁ ନିଷିଦ୍ଧ କରିଥିଲା, ସେଠାକାର ଅଧିବାସୀ ମଦ ପିଇବା ଲାଗି ଆତୁର ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଯଦି ତାହା ଉପଲବ୍ଧ ହେଉ ନ ଥାଆନ୍ତା, ତାହା ହେଲେ ସେମାନେ ଜାକିଜୁକି ହୋଇ ରହିଯାଇଥାନ୍ତେ। କିନ୍ତୁ ତାହା ଦେଖାଯାଉ ନାହିଁ। ଏଠାରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବେ କହିହେବ ପୋଲିସ ଜାଣତରେ ସବୁ କିଛି ହେଉଥିବାରୁ ଏହି ଧାରାକୁ ରୋକିବା ଅସମ୍ଭବ। ଓଡ଼ିଆରେ ଢଗ ଅଛି- ‘ବାଡ଼ ଯଦି ଫସଲ ଖାଏ, ତାହାକୁ ଜଗିବ କିଏ’।