ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୮ା୯: ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ, ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନରେ ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାମନାଥ କୋବିନ୍ଦଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କମିଟିର ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ବୁଧବାର କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି। ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କମିଟି ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ରେ ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନ ସମ୍ପର୍କରେ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଦେଶରେ ରାଜନୀତି ଗରମ ହୋଇଛି। କଂଗ୍ରେସ ଏହାକୁ ଏକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବୋଲି କହିଛି ଯାହା ପ୍ରସଙ୍ଗରୁ ଧ୍ୟାନକୁ ଦୂରେଇ ରଖିଛି।
୧. ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଲୋକ ସଭା ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସଭା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଏକାସାଙ୍ଗରେ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଏହାସହ ଲୋକ ସଭା ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସଭା ନିର୍ବାଚନର ଏକକାଳୀନ ସମାପ୍ତ ହେବାର ୧୦୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍ଥା ନିର୍ବାଚନ ମଧ୍ୟ କରାଯିବା ଉଚିତ ବୋଲି ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି। କମିଟିର ସୁପାରିସରେ କୁହାଯାଇଛି, ‘ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଭୋଟରଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଭୋଟର ତାଲିକା ରହିବା ଉଚିତ। ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସାଧାରଣ ଭୋଟର କାର୍ଡ ରହିବା ଉଚିତ।
୨. ଶୀତକାଳୀନ ଅଧିବେଶନରେ ସଂସଦରେ ପାରିତ ହୋଇଥିବା ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନ ବିଲ୍ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପାଇବେ, ଯାହା ପରେ ଏହା ଏକ ଆଇନରେ ପରିଣତ ହେବ। ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏହି କମିଟି ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନ ସମ୍ପର୍କରେ ଦେଶର ୬୨ଟି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରୁ ସେମାନେ ୩୨ଟି ଦଳର ସମର୍ଥନ ପାଇଥିଲେ। ଏଥିରେ ୧୫ଟି ଦଳ ଗୋଟିଏ ଜାତୀୟ ନିର୍ବାଚନକୁ ସମର୍ଥନ କରିନାହାନ୍ତି ଏବଂ ୧୫ଟି ଦଳ କୌଣସି ଉତ୍ତର ଦେଇ ନାହାନ୍ତି।
୩. ରାଜ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ତରଫରୁ ଏକ ସାଧାରଣ ଭୋଟର ତାଲିକା ଏବଂ ଭୋଟର ପରିଚୟ ପତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ କମିଟି ସୁପାରିସ କରିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଲୋକ ସଭା ଏବଂ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ଦାୟିତ୍ୱ ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ଉପରେ ଥିବାବେଳେ ମ୍ୟୁନିସିପାଲିଟି କର୍ପୋରେଶନ ଏବଂ ପଞ୍ଚାୟତ ପାଇଁ ସ୍ଥାନୀୟ ନିର୍ବାଚନ ରାଜ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେଉଛି। କମିଟି ୧୮ଟି ସାମ୍ବିଧାନିକ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରିଛି, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାର ଅନୁମୋଦନ ଆବଶ୍ୟକ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ତେବେ ଏଥିପାଇଁ କିଛି ସାମ୍ବିଧାନିକ ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ, ଯାହା ସଂସଦରେ ପାରିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ।
୪. ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଅନେକ ଥର ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଛନ୍ତି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ, ଦେଶରେ ନିର୍ବାଚନ କେବଳ ତିନି କିମ୍ବା ଚାରି ମାସ ହେବ। ବର୍ଷସାରା କୌଣସି ରାଜନୀତି ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଦେଶର ସମ୍ବଳ ସଞ୍ଚୟ ହେବ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଲାଲ୍କିଲ୍ଲାରୁ ମଧ୍ୟ ଏହା କହିଥିଲେ ଯେ, ଓ୍ବାନ୍ ନେଶନ, ଓ୍ବାନ୍ ଇଲେକ୍ସନ ପାଇଁ ଆଗକୁ ଆସିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
୫. ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୯ରୁ ସରକାରଙ୍କ ତିନି ସ୍ତର – ଲୋକ ସଭା, ରାଜ୍ୟ ସଭା ତଥା ପୌରସଂସ୍ଥା ତଥା ପଞ୍ଚାୟତ ପରି ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍ଥା ପାଇଁ ଏକକାଳୀନ ନିର୍ବାଚନ କରିବାକୁ ଆଇନ ଆୟୋଗ ସୁପାରିସ କରୁଛି।